Terugblik: Webinar over Jicht
Op zaterdag 26 maart 2022 organiseerde de Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) een webinar over jicht. De gastspreker was Dr. Tim Jansen. Tim is reumatoloog bij het Viecuri Medisch Centrum in Venlo en hij is gespecialiseerd in jicht. Daarnaast draagt hij bij aan onderzoek naar twee verschillende behandelmethoden voor jicht. Hij gaf een boeiende presentatie over jicht, de symptomen, behandelingen en het lopende onderzoek.
Wat is jicht?
Jicht is een vorm van reuma. Het is een ontsteking in een gewricht, waardoor het gewricht vaak rood en dik wordt. Meestal begint het in de grote teen of ergens anders in de voet, maar het kan ook in ieder ander gewricht voorkomen. Als je jicht hebt, gaat er bij de stofwisseling iets niet helemaal goed. Daardoor heb je te veel urinezuur in je lichaam. Door dat overschot ontstaan er zogenoemde ‘uraatkristallen’. Die uraatkristallen slaan neer in of rondom je gewrichten. Dit gebeurt in eerste instantie vooral in de koudere gewrichten, zoals bijvoorbeeld je grote teen. Je lichaam wil die kristallen wegwerken. Daardoor kun je plotselinge aanvallen van ontstekingen in je gewrichten krijgen.
De diagnose: hoe krijg je zekerheid?
Iedereen kan jicht krijgen. Zo zijn er oudere, bedlegerige mensen met een verminderde nierfunctie die jicht hebben en mensen met overgewicht die worstelen met jicht. Maar ook jonge, fitte mensen kunnen jicht krijgen. Hoe jonger je bent als je jicht krijgt, hoe groter de rol van genetische aanleg vaak is. Bij de erfelijkheid van jicht zijn heel veel genen betrokken. Daardoor kun je niet zomaar één gen aanwijzen dat de jicht veroorzaakt. Om de diagnose jicht met zekerheid te kunnen stellen, doen reumatologen vaak een punctie. Ze halen daarvoor een kleine hoeveelheid vocht uit het ontstoken gewricht en bekijken dat onder een microscoop. Zien ze dan die neergeslagen uraatkristallen, dan is er sprake van jicht. Daarnaast zijn er nog drie manieren om de jicht duidelijk in beeld te krijgen. Dat kan namelijk ook door middel van een echografie, een CT-scan en een röntgenfoto.
Behandeling van jicht: wat kan de arts doen?
Nadat de diagnose is gesteld, dient de volgende vraag zich aan: wat kun je er nu aan gaan doen? Wanneer je jicht namelijk niet behandelt, kan er tofeuze jicht ontstaan. De urinezuren stapelen zich dan op, waardoor er ‘krijtmassa’s’ ontstaan. Op de huid zie je dan op het rode, dikke gewricht een soort witte vlekjes ontstaan. Een goede behandeling is dus erg belangrijk. In eerste instantie komen daar aspecten van leefstijl bij kijken. Maar in overleg met de reumatoloog kun je ook pillen slikken om de jichtaanvallen tegen te gaan, zoals Prednison, Diclofenac of Naproxen. Als dit niet goed werkt, kunnen er ook zogenaamde productieremmers worden ingezet, zoals Allopurinol, Febuxostat of Benzbromaron. Over het algemeen is jicht op die manier goed te behandelen. Daarvoor is het wel belangrijk dat je de medicatie goed verdraagt. Dat is namelijk niet altijd het geval.
Leefstijl: wat kun je zelf doen?
Zoals eerder al kort genoemd, speelt ook leefstijl een belangrijke rol in het behandelen van jicht. Daarom kan het helpen om je leefstijl aan te passen, met name op het gebied van voedsel. Zo is het vaak goed om de dagelijkse calorie inname te verlagen. Daarnaast is het goed om het purinegehalte te verlagen, omdat purine door het lichaam wordt omgezet in urinezuur. Het purinegehalte verlagen kan door minder peulvruchten en vlees te eten. Ook is het goed om minder suiker-gezoete drankjes en minder bier te drinken. Wijn daarentegen is niet zo risico verhogend als vaak gedacht. Verder is het verstandig om sommige voedingsstoffen juist toe te voegen aan je maaltijd. Kersen en broccoli hebben bijvoorbeeld een positief effect op het tegengaan van ontstekingen bij jicht. Ook zuivelproducten en koffie kunnen het risico op jicht behoorlijk verlagen.
Ontwikkelingen: de nabije toekomst
Op dit moment loopt er bij verschillende centra in Nederland een grote studie naar twee behandelstrategieën voor jicht. De studie vergelijkt twee behandelingen voor jicht: de behandeling van jicht naar aanleiding van klachten (‘Treat to Symptoms’) en de behandeling van jicht door het urinezuurgehalte op peil te houden (‘Treat to Target’). De studie onderzoekt ook wat er zou gebeuren als je de behandeling van jicht zou verminderen of stoppen wanneer het doel van de behandeling is bereikt.
We bedanken reumatoloog Tim Jansen hartelijk voor zijn informatieve en duidelijke presentatie.
Een webinar terugkijken?
Ben je benieuwd naar de andere webinars die RZN al heeft georganiseerd? Of wil je graag een webinar terugkijken? Klik dan hier.