Voorlopig geen bredere beschikbaarheid van NSAID’s en andere zelfzorgmedicijnen
Begin dit jaar deelden wij berichten over een wetswijzing die ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) makkelijker verkrijgbaar zou maken. Apothekersorganisatie KNMP uitte hierover haar zorgen in een brief aan de Tweede Kamer, samen met dertien koepels van artsen en patiënten. Het beschikbaar maken van deze medicijnen op meerdere plekken brengt namelijk gezondheidsrisico’s met zich mee. Reden voor minister Kuipers van VWS om aan het CBG te vragen nader onderzoek te doen.
Het CBG heeft nu geoordeeld dat zij geen aanleiding zien om de status van NSAID’s en andere Uitsluitend Apotheek of Drogist(UAD)-geneesmiddelen aan te passen. Dat betekent dat deze medicijnen volgens het CBG breder beschikbaar mogen komen. Maar de Eerste Kamer is het daar niet mee eens. Zij stemde tegen de wetswijziging.
NSAID’s bij reuma
NSAID’s zijn ontstekingsremmende pijnstillers, zoals ibuprofen of naproxen. Een NSAID werkt pijnstillend, remt ontstekingen en verlaagt koorts. Ook gaat het pijn en zwelling van de gewrichten en pezen tegen. Veel mensen met reuma gebruiken deze medicijnen. Je kunt NSAID’s halen in de apotheek of drogist. Maar door een wetswijziging zouden NSAID’s en andere Uitsluitend Apotheek of Drogist(UAD)-geneesmiddelen, ook wel zelfzorgmedicijnen, breder beschikbaar worden. Ze zijn dan niet alleen meer verkrijgbaar bij apotheken en drogisterijen, maar bijvoorbeeld ook in supermarkten, tankstations en bouwmarkten. Er staan meer dan 3000 medicijnen geregistreerd als UAD-geneesmiddel. Naast NSAID’s gaat het bijvoorbeeld om maagzuurremmers, laxeermiddelen en neussprays.
Zorgen over de wetswijziging
Artsen, apothekers en andere zorgverleners spraken eerder dit jaar hun zorgen uit over het breder beschikbaar stellen van zelfzorgmedicijnen. Het gebruik kan namelijk gepaard gaan met vervelende bijwerkingen, zoals maagklachten, een verhoogde bloeddruk en nierfalen. Deze bijwerkingen kunnen al optreden bij kortdurend of eenmalig gebruik. Bovendien kan de interactie tussen medicijnen negatieve gevolgen hebben of de werking beïnvloeden. Het combineren van een NSAID met bijvoorbeeld bloeddrukverlagers of antidepressiva kan extra bijwerkingen geven of deze versterken. Veel mensen zijn zich hier niet goed bewust van.
Kamerlid Joba van den Berg (CDA) diende op basis van de zorgen een amendement in om het breder beschikbaar stellen van zelfzorgmedicijnen uit de wetswijziging te schrappen. Als je deze medicijnen in de supermarkt koopt, controleert namelijk niemand op de gezondheidsrisico’s. Minister Kuipers van VWS vroeg het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) om nader onderzoek te doen. Het wetsvoorstel is intussen al wel goedgekeurd door de Tweede Kamer, hoewel er kritiek op was.
CBG ziet geen aanleiding om afleverstatus zelfzorgmedicijnen te veranderen
Het onderzoek van het CBG is inmiddels afgerond. Zij keken onder andere naar meldingen van bekende en mogelijk nieuwe bijwerkingen van UAD-geneesmiddelen en naar informatie over verkeerd gebruik of misbruik van deze medicijnen. Het CBG concludeert hieruit dat de afleverstatus van UAD-geneesmiddelen niet aangepast hoeft te worden. Bij de verkoop van deze medicijnen hoeft een drogist of apotheker volgens hen niet fysiek aanwezig te zijn om uitleg te geven. In plaats daarvan zou de mogelijkheid tot digitale voorlichting voldoende zijn, zoals een computerscherm waar je om uitleg kunt vragen. De zogenaamde ‘drogist op afstand’. Dit oordeel stelt de KNMP teleur, en is volgens de apothekersorganisatie moeilijk te rijmen met de risico’s van zelfzorgmedicijnen.
Eerste Kamer stemt tegen wetswijziging
De Eerste Kamer is het dan ook niet eens met het oordeel van het CBG. Vorige maand stemde zij tegen het wetsvoorstel dat het makkelijker zou maken om zelfzorgmedicijnen in het schap te leggen van supermarkten en tankstations. De Eerste Kamer was kritisch over de totstandkoming van de wetswijziging. Die is opgenomen in een zogeheten verzamelwet. Zo’n wetsvoorstel is bedoeld om fouten te verbeteren. Denk aan de correctie van onjuiste verwijzingen of redactionele fouten in wetteksten. Een meerderheid van de Eerste Kamer steunde op dinsdag 11 juli dan ook een motie van senator Tiny Kox (SP) om af te zien van een wijziging van de wet. Wel heeft de Kamer minister Kuipers nadrukkelijk de optie meegegeven om op een later tijdstip deze wetswijziging opnieuw in te dienen, maar dan als apart voorstel. Dan moet hij ook het zorgveld raadplegen. Dat is nu niet gebeurd.
Lees ook:
- CBG ziet geen aanleiding voor aanpassing UAD-status geneesmiddelen – KNMP
- Eerste Kamer keert zich tegen wetswijziging UAD-geneesmiddelen – Apothekersnieuws
- Brede beschikbaarheid van NSAID’s is risicovol – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Nader onderzoek naar risico bredere beschikbaarheid van NSAID’s – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
