Vermoeidheid – aanpakken

Medicijn voor aanpakken vermoeidheid?

Helaas bestaat er geen medicijn tegen vermoeidheid.
Je kunt je vermoeidheidsklachten proberen te verminderen door de oorzaken van je vermoeidheid aan te pakken. Maar daar heb je jammer genoeg niet altijd invloed op. Op je ziekteactiviteit heb je bijvoorbeeld weinig invloed. Een verlaging hiervan kan een verbetering geven van de vermoeidheid, maar dit heb je vaak niet zelf in de hand. Wel is het belangrijk om bij een toename van ziekteactiviteit je dokter te raadplegen. Als het lukt om de ziekteactiviteit af te remmen, zal de vermoeidheid waarschijnlijk ook afnemen. Dat kan bijvoorbeeld met aanpassing van je medicijnen en/of gebruik van een voedingssupplement.
https://reumazorgnederland.nl/11-tekenen-dat-je-reuma-vermoeidheid-veroorzaakt/

Beinvloedbare factoren bij vermoeidheid

Welke factoren bij vermoeidheid heb je wel in de hand?
Met andere factoren die vermoeidheid veroorzaken, kun je vaak zelf wel aan de slag. Om vermoeidheid aan te pakken, is het belangrijk dat je eerst kijkt welke factoren bij jou een rol spelen bij vermoeidheid. Pas als je weet welke factoren bij jou belangrijk zijn, kun je er wat aan doen.
• Overgewicht
Als je overgewicht vermoeidheid veroorzaakt, is het belangrijk om je leefstijl aan te passen door bijvoorbeeld ongezonde eet- en drinkgewoontes te verminderen. Om dit te laten slagen, kan het helpen om een zo duidelijk mogelijk actieplan te maken. Daarin schrijf je op ‘wat’, ‘waar’, ‘wanneer’ en ‘hoe lang’ je iets gaat doen. Bijvoorbeeld dat je het komende half jaar nog maar 1 keer in de week chips eet.
• Pijn
Als je vermoeidheid wordt veroorzaakt door pijn, dan kan pijnbestrijding ervoor zorgen, dat je vermoeidheid vermindert. Zo kun je medicijnen krijgen die de pijn verlichten, maar ook fysiotherapie kan helpen tegen pijn. Als de pijn vermindert, zal niet alleen je vermoeidheid afnemen. Minder pijn zal je waarschijnlijk ook helpen om beter te kunnen bewegen en slapen en je in het algemeen gezonder te voelen.
• Emoties en negatieve gedachten
Je kunt je in meerdere of mindere mate angstig, somber of depressief voelen. Deze emoties kunnen je vermoeidheid verergeren. Het kan helpen om als afleiding ontspanning te zoeken. Het belangrijkste is, dat je iets doet wat je leuk vindt en wat voor jou haalbaar is. Als je last hebt van angst of depressie is het verstandig om naar de dokter te gaan. De dokter kan je eventueel doorverwijzen naar bijvoorbeeld een psycholoog. Je kunt ook last hebben van negatieve gedachten of niet-helpende gedachten, zoals ‘dit overkomt alleen mij’. Deze gedachten komen vaak automatisch op, ook al weet je dat ze niet helpen. Je kunt proberen om je bewust te worden van je negatieve gedachten en deze vervolgens proberen om te buigen in positieve gedachten of ze los te laten. Dit hoef je zeker niet alleen te doen. Je kunt hier hulp bij krijgen van bijvoorbeeld een psycholoog of een revalidatiearts.
Verder vind je op https://www.patientenfederatie.nl/over-de-zorg/psychosociale-zorg infotools over psychosociale zorg. Er is een tool voor volwassenen, voor kinderen en voor naasten. Deze tools bevatten veel informatie over psychosociale klachten en wie en wat je hierbij kan helpen.
• Lichamelijke activiteit
Sporten en bewegen is goed tegen je vermoeidheid. Ga iedere dag bijvoorbeeld een stukje lopen of fietsen.
– Lichaamsbeweging kan helpen om je vermoeidheid te doorbreken en je gezondheid te verbeteren. Met bewegen beginnen is vaak niet zo moeilijk, maar het is meestal lastig om de lichaamsbeweging gedurende langere tijd vol te houden. Misschien helpen de volgende tips:
 Je kunt elke activiteit uitkiezen en het belangrijkste, is dat je een activiteit uitkiest waar je plezier in hebt.
 Maak de lichaamsbeweging onderdeel van je dagelijks leven door het regelmatig te doen en de nieuwe gewoonte vast te houden.
 Kies een activiteit die je vol kunt houden. Bouw de lichamelijke activiteit met kleine stapjes langzaam op.
 Low-impact activiteiten, zoals wandelen, zwemmen, yoga of tai chi zijn geschikt om je vermoeidheid te verminderen.
 Maak een duidelijk actieplan, waarin je opschrijft: wanneer, waar, hoe en met wie je gaat bewegen. Een ‘sportmaatje’ of gebruik van bijvoorbeeld een stappenteller kunnen misschien ook helpen om het vol te houden.
• Dag-nachtritme en slaap
Je kunt je dag- en nachtritme inzichtelijk maken door een weekschema in te vullen. Je kunt dit bijhouden met een familielid of met een zorgverlener. Als dit schema niet werkt, kun je het steeds opnieuw aanpassen. Om goed te slapen, kun je:
 elke dag op dezelfde tijd naar bed gaan en elke dag rond dezelfde tijd opstaan. Slaap niet te lang (maximaal 8 uur).
 zorgen voor een koele en donkere slaapkamer en de slaapkamer niet gebruiken voor andere dingen, zoals werken.
 uitkijken met cafeïne, alcohol en zware maaltijden. Vermijd ook drukke gesprekken of activiteiten, die je onrustig maken, voor het slapen gaan.
 zorgen voor een vast avondritueel met voldoende ontspanning (bijvoorbeeld rustige muziek luisteren, een bad nemen of mediteren). Gebruik ’s avonds zo weinig mogelijk je telefoon of laptop. Dan is je brein rustig als je naar bed gaat.
• Energiebalans
 Kijk welke activiteiten je energie geven en welke activiteiten je veel energie kosten. Plan niet te veel activiteiten op één dag, die energie kosten, door te bepalen wat echt belangrijk is en wat misschien later kan.
 Zoek activiteiten op die je energie kunnen geven, bijvoorbeeld meditatie, mindfulness of een boek lezen.
 Zorg voor een goede verdeling over de dag van taken, die je moet doen, maar die energie kosten. Wissel deze taken af met momenten van rust of ontspanning.
 Zorg voor een goede afwisseling tussen rust (slapen of middagdutje), inspanning (zoals huishoudelijke taken), rustige ontspanning (zoals lezen, muziek luisteren, TV kijken, meditatie) en actieve ontspanning (zoals wandelen, fietsen). Met een activiteitenlijst of een dagschema kun je bijhouden hoe je je energie verdeelt over een dag. Dit kan je inzicht geven om zo je energie gelijkmatig over de dag te kunnen verdelen.
• Zorg voor gezonde voeding
Via deze link vind je meer informatie over gezonde voeding https://reumazorgnederland.nl/leefstijl-voeding/
• Ken je grenzen
 Leer je eigen grenzen kennen. https://reumazorgnederland.nl/veel-mensen-met-reuma-worstelen-met-vermoeidheid/
 Geef duidelijk aan waar je eigen grenzen liggen, zowel naar jezelf als naar anderen. In plaats van op bezoek te gaan, kun je ook de telefoon pakken of online bellen naar familie en vrienden.
• Praat erover en zoek steun
Ga in gesprek met je dokter of andere mensen over je vermoeidheid. Geef duidelijk aan dat je je vermoeid voelt en dat je daardoor minder energie hebt. Mensen met reuma vinden het soms moeilijk om met hun dokter over vermoeidheid te praten. Ze denken dat het bij de reuma hoort. Maar door het wél met je dokter te bespreken, is het duidelijk hoe groot het probleem is en kunnen jullie samen kijken naar een mogelijke oplossing. Misschien is een andere behandeling nodig, zoals een verandering in  medicijnen of een aanpassing van de dosering van het medicijn.

Praatkaarten voor een goed gesprek

Praatkaarten voor een goed gesprek
• Een gesprek aangaan met je dokter kan lastig zijn. Toch is het belangrijk dat je dokter of verpleegkundige weet, waar je tegen aan loopt. Om je te helpen bij het gesprek heeft ReumaZorg Nederland (RZN) 4 praatkaarten gemaakt: Ziekte, Leefstijl, Relaties & Welzijn en Dagelijks Functioneren. De praatkaart Ziekte kun je gebruiken om het onderwerp vermoeidheid te bespreken. Meer informatie over het voeren van een gesprek met je zorgverlener en over samen beslissen vind je op de praatkaart Een goed gesprek.
 Je kunt ook in gesprek gaan met lotgenoten via activiteiten van ReumaZorg Nederland, via een lokale vereniging of via sociale media. Lotgenotencontact kan veel herkenning en steun geven.
 Je familie en vrienden kunnen ook veel steun geven. Hoe meer je vertelt over hoe je je voelt, hoe beter ze je zullen begrijpen.
• Acceptatie. Vechten tegen vermoeidheid kost je veel kostbare energie. Als je leert de vermoeidheid te accepteren en ernaar te luisteren door op tijd rust te nemen, kun je je uiteindelijk minder vermoeid voelen.