Vechten tegen je eigen lichaam
“Vechten tegen je eigen lichaam is uitputtend.” zegt Angie Ebba. Angie leeft met twee vormen van reuma: ankyloserende spondylitis en fibromyalgie. Daarnaast kampt ze met migraine. Ze vocht zo hard tegen haar aandoeningen dat ze enorm moe werd en veel pijn had. Op Creaky Joints, het wereldwijde online netwerk voor mensen met gewrichtsontstekingen, vertelt ze hoe ze leerde naar haar lichaam te luisteren.
Overal ‘ja’ op zeggen
‘’Vroeger zei ik overal ‘ja’ op’’, zegt Angie. ‘’Ja, ik neem die extra parttime baan. Ja, ik kom helpen op de school van mijn kinderen. Ja, ik ga naar de universiteit. Ja, ik ga overdag wandelen en ‘s avonds dansen. Bezig zijn betekende dat ik iets bereikte. Dat ik succes had. Maar ik wist niet hoe drastisch mijn leven zou gaan veranderen. Zelfs ‘ja’ zeggen tegen kleine dingen, zoals douchen, zou moeilijk worden.’’
Hoe mijn leven veranderde
‘’Op mijn 34ste had ik een goed leven. Ik was pas hertrouwd en had twee jonge kinderen. Ik had mijn droombaan en was halverwege mijn doctoraalprogramma. En ik had actieve weekenden: dansen, kamperen of wandelen. Ik genoot van het leven. Maar toen veranderde dat plotseling. Ik werd vaker en sneller moe. En de migraineaanvallen die ik als kind had kwamen in volle hevigheid terug. Ik nam aan dat beide veroorzaakt werden door stress. Het resultaat van te veel hooi op mijn vork. Daarom liet ik een paar verplichtingen los. Maar het werd alleen maar erger. Ik kon ’s ochtends steeds moeilijker op staan. Sommige dagen kwam ik letterlijk mijn bed niet uit. En als het me wel lukte op te staan, verkrampten mijn spieren onwillekeurig.’’
‘’Maar niet alleen lichamelijk veranderde ik. Ik verloor woorden als ik sprak. Alsof ze van mijn tong en uit mijn gedachten waren verdampt. Terwijl mijn lichaam en geest langzaam verslechterden, gaf ik steeds meer activiteiten op waar ik van hield. Ik begon thuis te werken en nam verlof van school. Mijn echtgenoot nam het grootste deel van de opvoeding op zich. En ik ruilde wandelen en dansen in voor rusten. Het was alsof mijn lichaam ‘ja’ van me had weggerukt.’’
Vechten tegen mezelf
‘’Dat kon ik niet accepteren. Dit was niet wie ik was. Ik was Angie: supermoeder, carrièrevrouw, artiest. Ik was vastbesloten om terug te keren naar de dingen die me maakten wie ik was. Ik vocht tegen mijn mysterieuze ziekte met alles wat ik had. Allerlei specialisten schreven bloedonderzoeken, scans, en procedures voor. Ik probeerde medicatie na medicatie om te proberen mijn symptomen onder controle te krijgen. Maar niemand kwam erachter wat ik had.’’
‘’Na een paar maanden onderging ik een ruggenmergpunctie. Die resulteerde in een hersenvochtlek. Als ik niet helemaal horizontaal lag, bonkte mijn hoofd met extreme pijn en druk. Een paar dagen later zou ik een show produceren. In plaats van naar mijn lichaam te luisteren en de show af te zeggen, ging ik door alsof er niets aan de hand was. Ik dacht dat ik het wel kon als ik mezelf maar hard genoeg zou pushen.’’
‘’De rit naar de showlocatie duurde bijna twee uur. Ik werkte in stappen van drie minuten, anders kreeg ik teveel pijn. Tussendoor moest ik pauze nemen en plat op de grond liggen. Dit herhaalde zich de hele nacht. Ik probeerde door te zetten tot mijn lichaam me neersloeg. Ik heb de hele weg naar huis gehuild van frustratie. Achteraf gezien was het waanzin om mezelf dit aan te doen. Maar op dat moment wilde ik zo graag mijn ‘oude leven’ terug. Ik was daarvoor bereid om mezelf door een marteling te slepen, te vechten tegen m’n eigen lichaam. Ik negeerde alle signalen die mijn lichaam me gaf. Daarmee maakte ik mijn toestand waarschijnlijk nog erger.’’
Leren luisteren naar mijn lichaam
‘’Uiteindelijk werd de diagnose gevonden. Ik had verschillende aandoeningen, waaronder ankylosing spondylitis, fibromyalgie, en chronische migraine. Maar zelfs met deze diagnoses dacht ik dat ik mijn oude leven terug kon krijgen. Mijn leven van ‘ja’ zeggen. Mijn therapeut bleef maar zeggen: ‘Angie, je lichaam probeert tegen je te praten’. Maar ik wist niet wat mijn lichaam probeerde te zeggen. Of, beter gezegd, ik wilde gewoon niet luisteren. Want luisteren naar mijn lichaam betekende dat ik moest accepteren dat mijn leven nu anders was. Dat ik nu anders was.’’
‘’Maar vechten tegen je lichaam is uitputtend. Ik was zo moe en had zoveel pijn dat ik gewoon moést stoppen. Ik moest luisteren en proberen te begrijpen wat mijn lichaam zei. Langzaam, en met veel angst, begon ik te luisteren naar mijn lichaam. Keer op keer zei het me: ‘Doe rustig aan en zorg goed voor jezelf.’ Na een leven lang ‘ja’ zeggen, begon ik langzaam meer ‘nee’ te zeggen. Nee, ik zal mezelf niet dwingen iets te doen als ik pijn heb. Nee, ik doe niet mee, omdat ik weet dat ik dan drie dagen uit moet rusten.’’
Samenwerken met mijn lichaam
‘’Ik begon met mijn lichaam samen te werken in plaats van ertegen te vechten. Hierdoor realiseerde ik me dat mijn lichaam geen aparte entiteit was. Mijn lichaam ben ik. En ik ben het aan mezelf verplicht om te luisteren. Ik begon te leren hoe ik beter voor mezelf kon zorgen. En hoe ik mijn nieuwe leven kon leiden.’’
‘’Soms betekent dit dat ik dagenlang in bed lig, afhaalmaaltijden bestel en plannen afzeg. Omdat mijn lichaam me vertelt dat het rust nodig heeft. Soms betekent het dat ik mijn baas moet vertellen dat ik geen les kan geven. Want mijn lichaam kan niet meer dan twee lessen aan. Het kan ook betekenen dat ik niet met mijn kind kan gaan wandelen. Of het kan iets kleins zijn, zoals geen make-up op doen, omdat alleen douchen die dag al mijn energie gaat kosten.’’
‘Ja’ zeggen tegen mezelf
‘’Door ‘nee’ te zeggen tegen sommige dingen, krijgt mijn lichaam de zorg die het verdient. Daardoor kan ik ‘ja’ zeggen tegen andere dingen. Omdat ik mijn lichaam heb laten rusten, kan ik een korte wandeling maken. Omdat ik maar vijf uur per week werk, kan ik weer lesgeven. Omdat ik niet ben gaan wandelen met mijn kind, heb ik later die week energie om samen zijn lievelingsmaaltijd te maken.’’
‘’Door te leren ‘nee’ te zeggen en naar mijn lichaam te luisteren, heb ik een balans in mijn leven gevonden. Die had ik niet voor mijn aandoeningen. Ik heb geleerd om mijn welzijn prioriteit te geven. Om voor mezelf te zorgen en aandacht te hebben voor wat ik nodig heb. Ik heb geleerd om gezonde grenzen te stellen. En het allerbelangrijkste: ik vecht niet langer tegen mijn lichaam. Door te accepteren wanneer mijn lichaam ‘nee’ zegt, ben ik in staat om ‘ja’ tegen mezelf te zeggen.’’