Werk en inkomen – UWV
UWV
UWV staat voor Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen. Het UWV zorgt voor de uitvoering van de werknemersverzekeringen, zoals de WW, WIA, WAO, WAZ, Wazo en Ziektewet. De werknemersverzekeringen verzekeren werknemers (mensen in loondienst of zelfstandig) tegen het inkomensverlies, als ze werkloos, arbeidsongeschikt of ziek worden. Iedereen, die in Nederland in loondienst werkt, is verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Als je jonger bent dan de AOW-leeftijd en loon of een uitkering ontvangt, betaal je mee aan de premies werknemersverzekeringen.
Kerntaken UWV
• werk – het aan het werk houden of helpen van mensen in samenwerking met gemeenten.
• sociaal medische zaken – het beoordelen van ziekte en arbeidsongeschiktheid volgens vaste criteria.
• uitkeren – het verzorgen van uitkeringen, wanneer werk niet of niet direct mogelijk is.
• gegevensbeheer – zorgen dat je maar één keer gegevens over werk en uitkering aan de overheid hoeft te geven.
• deskundigenoordeel – als jij en je werkgever een verschil van mening hebben over de re-integratie.
• beoordeling WIA – controleren of jij en je werkgever genoeg aan de re-integratie hebben gedaan. Dit bepaalt of je na 104 weken ziekte recht hebt op een WIA-uitkering.
Werknemersverzekeringen
Werknemersverzekeringen verzekeren mensen in loondienst als ze werkloos, arbeidsongeschikt of ziek worden. Zo houden werknemers een tijdelijk inkomen als ze niet kunnen werken. Werknemersverzekeringen zijn voor iedere werknemer verplicht. De werkgever betaalt zelf de premies voor de werknemersverzekeringen aan de Belastingdienst. Het UWV zorgt voor de uitkering aan de werknemer.
• Werkloosheidswet (WW).
Ben je werkloos of word je dat binnenkort? Loopt je contract af, ga je onvrijwillig minder uren werken of wil je werkgever je ontslaan? Probeer dan direct ander werk te vinden, zodra je dit weet. Lukt het niet om op tijd ander werk te vinden? Dan heb je waarschijnlijk minder inkomsten. Je kunt misschien een WW-uitkering krijgen. Een WW-uitkering is een tijdelijk inkomen.
• Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO).
Je bent vóór 1 januari 2004 ziek geworden en hebt een WAO-uitkering. Je houdt deze WAO-uitkering zolang je situatie niet verandert en je aan de voorwaarden voldoet. Heb je nu géén WAO-uitkering, maar had je eerder wel een WAO-uitkering? Als je gezondheid slechter wordt, dan kun je misschien opnieuw een WAO-uitkering krijgen. Je krijgt weer een WAO-uitkering, als je voldoet aan deze 3 voorwaarden:
– Het gaat slechter met je door dezelfde ziekte of handicap, waarvoor je eerder een uitkering hebt gekregen.
– Je uitkering is korter dan 5 jaar geleden gestopt.
– Je bent voor de WAO minimaal 15% arbeidsongeschikt.
• Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA).
Je bent bijna 2 jaar ziek (88 weken) en kunt door je ziekte niet of minder werken. Verdien je daardoor niet meer je oude loon? Dan kun je misschien een WIA-uitkering krijgen. In deze video ‘Hoe verloopt een WIA-aanvraag?’ zie je hoe je een WIA-uitkering aanvraagt bij UWV.
• Ziektewet (ZW).
In de Ziektewet is geregeld dat zieke werknemers, die geen vaste baan hebben en geen loon krijgen, toch een inkomen hebben. Bijvoorbeeld als je uitzendkracht, oproep- of invalkracht bent of als je contract afloopt tijdens je ziekte of als je WW krijgt. Dan krijg je soms een Ziektewet-uitkering.
• Wet arbeid en zorg (WAZO).
De WAZO is aan te vragen door de werkgever bij het UWV. Als je zwanger bent, dan heb je rond je bevalling recht op zwangerschapsverlof en een zwangerschaps- en bevallingsuitkering van het UWV. Dit is geregeld in de Wet arbeid en zorg (WAZO). Je werkgever vraagt deze uitkering voor je aan. De werkgever ontvangt de uitkering van het UWV en betaalt tijdens je verlof gewoon het loon aan je door.
• Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ).
Tot 1 augustus 2004 was de WAZ de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Nu is de WAZ alleen nog beschikbaar als:
– je vóór 1 augustus 2004 arbeidsongeschikt werd als zelfstandige. Je hebt op dit moment een WAZ-uitkering.
– je reeds eerder een WAZ-uitkering hebt gehad. In de volgende situaties is het soms mogelijk om opnieuw een WAZ-uitkering krijgen:
— je uitkering was gestopt, omdat je in het buitenland woonde, maar nu weer terug in Nederland.
— je uitkering was gestopt, omdat je in de gevangenis zat, maar nu weer bent vrijgelaten.
— je uitkering was gestopt, omdat je niet meewerkte aan de beoordeling om te bepalen of je recht had op een WAZ-uitkering, maar dat is nu wel het geval.
De voorwaarden om dan opnieuw een WAZ-uitkering te krijgen, zijn:
– je bent meer dan 25% arbeidsongeschikt.
– je hebt de AOW-leeftijd nog niet bereikt.
Deskundigenoordeel
Jij of je werkgever kunnen om een deskundigenoordeel vragen bij het UWV. Jij en je werkgever zijn samen verantwoordelijk voor je re-integratie naar werk, als je ziek bent. Als daarbij een verschil van mening ontstaat over de aanpak van je re-integratie of het passende karakter van je (aangeboden) functie, dan kunnen zowel jij als je werkgever bij het UWV een deskundigenoordeel aanvragen.
• Redenen deskundigenoordeel.
Bij een deskundigenoordeel bekijkt een onafhankelijke verzekeringsarts of een arbeidsdeskundige de situatie en doet een uitspraak. Het oordeel kan betrekking hebben op:
– je arbeids(on)geschiktheid als werknemer.
– de re-integratie inspanningen van beide partijen.
– de (beoogde) functie en of deze passend is voor jou.
• Niet bindend.
De uitkomst van het deskundigenoordeel is niet bindend en tegen de beslissing kun je ook niet in beroep gaan. Het is ook niet mogelijk om een 2e deskundigenoordeel aan te vragen. Dat is alleen mogelijk als het om een nieuwe situatie gaat. Komen jij en je werkgever er na het deskundigenoordeel nog niet uit, dan kunnen jullie ieder naar de rechter stappen. Het deskundigenoordeel kan van invloed zijn op de uitspraak van de rechter.
• Tijdspad deskundigenoordeel.
Het laten uitvoeren van een deskundigenoordeel duurt ongeveer 2 tot 3 weken. Na afloop ontvangen jij, je werkgever en de bedrijfsarts het oordeel. Aan het deskundigenoordeel zijn kosten verbonden voor degene, die het deskundigenoordeel aan heeft gevraagd.
• Geen deskundigenoordeel.
Het UWV geeft bijvoorbeeld geen deskundigenoordeel, als je:
– geen werkgever hebt en het UWV verantwoordelijk is voor je re-integratie.
– een ziektewetuitkering hebt en deze ook beoordeeld wordt.
– een WIA-uitkering hebt aangevraagd, omdat het UWV op dat moment het re-integratieverslag beoordeelt.
– niet wil meewerken aan het onderzoek.
Aanpassingen en voorzieningen
Heb je door je ziekte aanpassingen of voorzieningen nodig op je werkplek, dan kan je werkgever hiervoor een vergoeding aanvragen bij het UWV. Heb je individuele, aan je persoon gebonden voorzieningen nodig, zoals aangepast gereedschap of speciaal vervoer, dan kun je die zelf aanvragen bij het UWV.
Documenten uitkering bewaren
Het is belangrijk om alle documenten te bewaren, die met je uitkering te maken hebben. Als je uitkering stopt, moet je de documenten, die met je uitkering te maken hebben, altijd minstens 2 jaar bewaren. Je bent namelijk verplicht om je documenten aan het UWV te laten zien, als ze erom vragen. Dat kunnen loonstroken, sollicitatiebrieven en arbeidsovereenkomsten zijn. Maar het is slim om de documenten rond je uitkering nog langer te bewaren. Ook na 2 jaar kan het UWV nog onderzoeken of de uitkering, die je ontvangt of hebt ontvangen, wel juist is. Je bent verplicht om mee te werken als ze daarom vragen.