Terugblik webinar ‘Fibromyalgie’
Veel mensen met fibromyalgie ervaren klachten zoals stijfheid, vermoeidheid, slaapproblemen en stemmingswisselingen. Op maandag 5 Februari organiseerde ReumaZorg Nederland het webinar Fibromyalgie. Dit webinar werd gegeven door Marieke Niesters (Anesthesioloog, pijnspecialist en hoofd van de pijnpoli in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)) en Tine van de Donk (Arts-onderzoeker bij pijnpoli in het LUMC). In dit nieuwsbericht vertellen we meer over hun presentatie.
Wat is Fibromyalgie?
Fibromyalgie is een chronische ziekte waarbij je pijn ervaart in je spieren en bindweefsel. Dit gaat vaak gepaard met klachten zoals; stijfheid, vermoeidheid, slaapproblemen en stemmingswisselingen. Bij fibromyalgie kennen we verschillende soorten pijn. Je hebt acute pijn. Hierbij heeft de pijn een duidelijke oorzaak. De pijn is een symptoom van bijvoorbeeld een ziekte of het betreft bijvoorbeeld prikkels van een botbreuk. Bij chronische pijn zie je dat de pijn geen functie heeft in het lichaam. Het is vaak een intense en aanhoudende pijn, met een onduidelijke oorzaak.
Het centraal pijnsyndroom
Wanneer je lichaam een pijnsignaal ontvangt gaat dit via het ruggenmerg en wordt dit signaal doorgestuurd naar de hersenen. In het voorste gedeelte van de hersenen wordt beslist wat je hiermee doet, het pijnsignaal remmen of het pijnsignaal laten toenemen. Mensen met fibromyalgie of een chronisch pijnsyndroom hebben een tekort aan remming en juist meer activatie van de pijnsignalen.
Hoe wordt de diagnose fibromyalgie gesteld?
In 1990 zijn de eerste criteria voor het vaststellen van fibromyalgie ontwikkeld. Er was echter veel kritiek omdat de diagnose gesteld werd op basis van onduidelijke symptomen. Ook werden mannen al snel uitgesloten voor deze diagnose.
In 2016 werd er opnieuw naar deze criteria gekeken. Nu wordt er vastgesteld of je fibromyalgie hebt aan de hand van; gegeneraliseerde pijn, drukpijnpunten, slaap, stemming en concentratieklachten. Een criterium is ook dat deze klachten minimaal drie maanden aanwezig zijn.
Hoe wordt fibromyalgie behandeld?
De behandeling is gericht op het verbeteren van het functioneren en niet op het behandelen van de pijn. Hieronder noemen wij een aantal mogelijke behandelingen die zijn besproken tijdens het webinar fibromyalgie, waarbij we onderscheid maken tussen niet-medicamenteuze en wel-medicamenteuze behandelingen.
Niet-medicamenteus:
- Educatie: uitleg over het fibromyalgie als ziekte, waar de pijn vandaan komt en dat een goede levensstijl veel invloed heeft op klachten.
- Cognitieve gedragstherapie: leren omgaan met pijn en niet het verminderen hiervan. Cognitieve gedragstherapie helpt mensen met fibromyalgie om te gaan met deze aandoening, stress te verminderen, pijn beter te managen en realistische doelen te stellen.
- Bewegingstherapie: Bewegen is bij de behandeling van fibromyalgie erg van belang. Het is dan ook verstandig om hier therapie over te volgen. Uit onderzoek blijkt dat lichte inspanning de pijn vermindert. Een revalidatietraject kan een grote verbetering brengen in het functioneren ondanks de klachten.
Een combinatie van bovenstaande behandelingen geeft volgens onderzoek van het LUMC het beste resultaat.
- TENS: TENS gebruikt elektroden op pijnlijke plekken om elektrische impulsen af te geven. Deze onderbreken pijnsignalen naar de hersenen, zodat de hersenen minder prikkels hoeven te verwerken. TENS activeert endorfineproductie, wat pijn verder vermindert.
Wel-medicamenteus:
1. Pregabaline: dit is een medicijn dat alleen op de lange termijn effect heeft. Op de korte termijn zal je geen veranderingen ervaren. Dit medicijn remt overactief zenuwvuren en vermindert pijnsignalen in zenuwen.
2. Amitriptyline: Dit medicijn zorgt ervoor dat zenuwprikkels langzaam worden verlaagd. Het wordt aangeraden voor een zichtbaar effect op de langere termijn.
Eventuele andere opties:
- Tapentadol: dit medicijn is effectief voor het remmen van pijnsignalen in ruggenmerg en brein. Het medicijn is vooral succesvol bij mensen met fibromyalgie zonder perifere zenuwvezel-afwijking (60% van de mensen).
- Medicinale cannabis: medicinale cannabis geeft een pijnstillend effect voor zo’n 20% van de mensen, maar geeft ook kans op bijwerkingen.
Praat samen over een passende behandeling
Bij het kiezen van een behandeling is het belangrijk om hierover altijd het gesprek aan te gaan met je behandelend arts. Zo beslis je samen voor een behandeling die het beste bij jou past.
Meer lezen?
Informatie over fibromyalgie – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
Hoe fibromyalgie mijn toekomst veranderde – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
Fibromyalgie en een behandeling door de podotherapeut – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
Welke oefentherapie werkt het beste bij fibromyalgie? – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
