Een biosimilar is een veelgebruikt medicijn voor mensen met reuma. Een biosimilar is eigenlijk een ‘replica’ van een biological. Maar wat is precies het verschil met een biological? Kan iedereen ook ‘switchen’ naar een biosimilar? En hoe zit het met het gebruik van biosimilars en vaccinatie? Renske Hebing (apotheker bij Reade) gaf antwoord op deze vragen tijdens het webinar ‘Biosimilars en Biologicals’ op zaterdag 13 februari.
Wat is een biological?
Een biological is een medicijn wat ontwikkeld wordt door biotechnologie. Er zijn twee vormen van biotechnologie, namelijk klassieke en moderne biotechnologie. Bij de klassieke variant praten we over traditionele technieken om dieren en planten te kweken en het gebruik van bacteriën, gisten en schimmels voor de productie van brood, bier, wijn en kaas. Het ontwikkelen van een biological gaat via moderne biotechnologie. Hier wordt een klein stukje DNA in een bacterie, gist of cellijn geplakt. Vervolgens worden deze cellen opgekweekt, en worden deze cellen kleine fabriekjes die het biologisch product produceren. Daarna wordt dit biologisch product ‘geoogst’ en gebruikt als medicijn.
Biologicals zijn eiwitten die kunnen binden aan stoffen in ons lichaam. Een voorbeeld is etanercept. Dit medicijn bindt aan TNFα en zorgt ervoor dat TNFα niet meer aan iets anders kan binden. In een normale situatie bindt TNFα namelijk aan een antennetje op een cel, die vervolgens voor ontstekingsreacties zorgt. Etanercept houdt dit dus tegen door zelf aan TNFα te binden.
Wat is een biosimilar?
Een biosimilar is een biologisch medicijn dat een versie bevat van het actieve bestanddeel van een al geregistreerd, origineel biologisch medicijn (bio-originator). Een biosimilar is vergelijkbaar met de bio-originator wat betreft kwaliteit, effectiviteit en veiligheid. Wetenschappelijk gezien zit er geen verschil tussen een bio-originator en een biosimilar. Zodra het patent op een biological is verlopen, mogen andere farmaceutische bedrijven dit medicijn ‘namaken’. Dit wordt dan vervolgens een biosimilar genoemd.
Biosimilars zijn vaak goedkoper dan een bio-originator, mede omdat er minder klinische studies gedaan worden. Het is namelijk al aangetoond dat het stofje werkt. Biosimilars ondergaan vooral kwaliteitsstudies, waardoor de kwaliteit en veiligheid gewaarborgd wordt.
Kan iedereen switchen van een bio-originator naar een biosimilar?
Ja, iedereen kan switchen. Toch wordt in de praktijk vaker het woord ‘omzetten’ gebruikt, omdat de werkzame stof van het medicijn niet verandert, en je dus ook niet echt ‘switcht’ naar een ander medicijn. De mogelijkheid van een terugweg van biosimilar naar bio-originator verschilt per geneesmiddel en ziekenhuis. Het is mogelijk dat jouw ziekenhuis niet een contract heeft met een bepaald medicijn. Je hebt dan de mogelijkheid om een vergelijkbaar medicijn (of biosimilar) te gebruiken, het geneesmiddel zelf betalen, of naar een nieuwe reumatoloog in een ander ziekenhuis te gaan.
Hoe zit het met biologicals en vaccinaties?
Het volgende advies komt van de Nederlandse Vereniging Reumatologie en het RIVM: “Vanwege het belang van bescherming tegen ziekte en overlijden is prioritering van vaccinatie voor de patiënten belangrijk, ook al is er mogelijk sprake van verminderde effectiviteit van vaccinatie ten gevolge van immuun-deficiëntie of immuun-suppressie door de fase van de onderliggende ziekte of behandeling, of door gebruik van immuun-suppressiva. In deze fase van de epidemie wordt geadviseerd om vaccinatie niet uit te stellen tot een moment dat er mogelijk een betere vaccinatierespons verwacht kan worden. Na vaccinatie blijven nog alle standaard preventieve maatregelen om infectie te voorkomen van kracht, omdat data over effectiviteit van vaccinatie bij deze groep ontbreken. Voor patiënten met reumatische aandoeningen geldt zonder uitzondering: Laat u vaccineren. Dit is veilig. Wanneer u een oproep krijgt voor de vaccinatie wordt door de Rijksoverheid bepaald. Dit advies is gebaseerd op wat we op dit moment weten, dus het is mogelijk dat deze informatie over een tijdje weer achterhaald is. Houd voor de meest actuele informatie de website van het RIVM en websites van patiëntenorganisaties in de gaten.”
Afsluiting
De Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) wil Renske Hebing bedanken voor haar presentatie. Daarnaast willen wij iedereen bedanken voor hun actieve deelname tijdens het webinar.
Tot ziens
Elke maand organiseert RZN een webinar. Oude webinars kun je terugkijken via deze link. Het volgende webinar is gepland op 13 maart en heeft als thema ‘zelfmanagement’. Houd onze website in de gaten voor meer informatie!
