Terugblik webinar ‘Axiale en Perifere SpA’
Op zaterdag 14 mei organiseerde de Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) een webinar over axiale en perifere SpA. Gastspreker was Floris van Gaalen, reumatoloog in het Leids Universitair Medisch Centrum. Hij is gespecialiseerd axiale en perifere SpA. Hieronder blikken we terug op een interessante en informatieve presentatie.
Wat is SpA?
Spondyloartritis (SpA) is een verzamelnaam voor verschillende vormen van reuma. Iemand met SpA kan op verschillende plekken in het lichaam ontstekingen krijgen. De wervelkolom is een typische plek waar vaak een ontsteking zit. Ook kunnen er ontstekingen ontstaan in gewrichten, in pezen, in de ogen, in de darmen en in de huid. Gemiddeld heeft iemand met SpA op 2 tot 4 plekken in het lichaam last van ontstekingen.
Axiaal en Perifeer
We maken onderscheid tussen axiale en perifere SpA. Het verschil heeft te maken met de plek of plekken in het lichaam waar de ontsteking voorkomt. Alles wat met de rug te maken heeft, noem je het ‘axiale skelet’. Wanneer de ontstekingen in de rug ontstaan, noemen we dit axiale SpA. Alles wat je aan de buitenkant kunt zien aan de gewrichten, bijvoorbeeld aan de knieën en de handen, noem je het ‘perifere skelet’. Als in die gewrichten een ontsteking voorkomt, spreken we van perifere SpA.
Meest voorkomende vormen
Als je SpA hebt, kun je allerlei combinaties van ontstekingen hebben. In de praktijk zie je wel dat bepaalde ontstekingen vaker voorkomen dan andere. De bekendste vorm is spondylitis ankylopoetica, oftewel de ziekte van Bechterew. Daarbij komen er voornamelijk ontstekingen voor in de wervelkolom. Ongeveer 33% van de mensen met SpA heeft de ziekte van Bechterew. Onder de perifere SpA komen vooral artritis psoriatica (20%) en artritis bij IBD (13%) vaak voor. Bij artritis psoriatica is er sprake van een gewrichtsontsteking buiten de wervelkolom in combinatie met de huidziekte psoriasis. Artritis bij IBD is een combinatie van inflammatoire darmziekten en gewrichtsontstekingen.
Het stellen van de diagnose
Het stellen van de diagnose axiale SpA is dus een stuk lastiger dan bij perifere SpA. De ontstekingen in de rug ontstaan vrijwel altijd voor het 45e levensjaar. Het duurt gemiddeld zo’n 7 à 8 jaar voordat de ziekte herkend wordt. Mensen met klachten gaan vaak eerst naar de huisarts. Daar kan het soms lastig zijn om de diagnose te stellen. Dat komt doordat naar schatting meer dan een miljoen mensen chronische rugklachten hebben. Van al die mensen zijn er zo’n 40 à 50 duizend die axiale SpA hebben. Vroeger was het lastig om de ziekte op te sporen. Het werd vaak pas herkend als iemand al schade had opgelopen aan de rug. Tegenwoordig zijn ontstekingen in de wervelkolom al relatief vroeg te zien met behulp van MRI-scans. Op die scans zie je witte vlekken rond de gewrichten in de bekken of in de wervelkolom.
Wat kun je zelf doen?
Het is belangrijk om de schade van SpA zo veel mogelijk te voorkomen. Naast een behandeling met medicatie zijn er ook dingen die je zelf kunt doen. Ten eerste is het verstandig om te stoppen met roken. Ook is het goed om te blijven bewegen. Al is dat soms lastig door de ontstekingen in gewrichten. Iedere dag een stukje wandelen of fietsen is al prima. Als je het lastig vindt om genoeg te bewegen, kan een fysiotherapeut je ook helpen.
Afsluiting en volgend webinar
De Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) wil Floris van Gaalen hartelijk bedanken voor zijn interessante en zeer duidelijk presentatie.
Het volgende webinar van RZN gaat over chronische pijn. Dit webinar zal plaatsvinden op donderdagavond 30 juni om 19.00 uur.
Vorige webinars
Ben je benieuwd naar andere webinars die RZN al heeft georganiseerd? Of wil je graag een webinar terugkijken? Klik dan hier.
