Afgelopen vrijdag, 23 maart, gaf ReumaZorg Nederland een workshop over effectieve communicatie tijdens het jaarlijkse ProVoet Congres. Ruim 100 (medisch) pedicures, podologen en podotherapeuten woonden de workshop bij. Centraal stonden de nieuwe aanbevelingen over de behandeling van voetklachten bij Reumatoïde Artritis (RA). Wat zeggen deze aanbevelingen over de communicatie tussen voetspecialist en RA-patiënt? Hoe ziet een voetspecialist een term als ‘gezamenlijke besluitvorming’? En waar wringt hier vaak de schoon?
90% van de mensen met RA ervaren wel eens voetklachten zoals pijn, stijfheid of zwelling van de voeten. Soms kan er ook sprake zijn van ontstekingen die kunnen leiden tot vergroeiingen van gewrichten, met alle huidproblemen van dien. Natuurlijk is het dan van belang om op tijd te starten met de juiste behandeling van de voeten. Om die behandeling te laten slagen is het echter ook belangrijk dat patiënt en behandelaar daar goed met elkaar over praten.
Communicatie bij RA en voetklachten
Het ProVoet Congres stond in het teken van de nieuwe aanbevelingen voor de diagnose en behandeling van voetklachten bij mensen met Reumatoïde Artritis (RA). Wat zeggen deze nieuwe aanbevelingen over de communicatie tussen voetspecialist en patiënt?
Samen beslissen, patient als individu en voorlichting over preventie en aanpak
De aanbevelingen melden dat het belangrijk is dat er periodiek overleg plaatsvindt tussen voetspecialist en RA patiënt. In dit periodieke overleg moet sprake zijn van gezamenlijke besluitvorming en de gekozen behandeling moet afgestemd zijn op de individuele patiënt. Daarnaast staat voorlichting centraal tijdens dit periodiek overleg. Voorlichting over het voorkomen en behandelen van voetklachten.
Gezamenlijke Besluitvorming
Een drietal punten dus, over de communicatie rondom voetklachten bij RA. Op het eerste gezicht niet erg ingewikkeld. Toch bleek tijdens de workshop dat de interpretatie van deze drie punten nogal wisselde tussen voetspecialisten onderling. Want wat versta je als voetspecialist onder ‘gezamenlijke besluitvorming’? De meningen hierover bleken verdeeld bij de deelnemers.
‘Gemeenschappelijke besluitvorming’ betekent in mijn praktijk:
- 30% Ik geef voorlichting zodat mijn client begrijpt waarom ik kies voor een behandeling.
- 50% Ik geef voorlichting zodat mijn client kan kiezen voor een behandeling.
- 10% In de meeste gevallen valt er niet zo veel ‘te wikken en wegen’ samen met mijn cliënt; er is vaak een behandeling die bewezen de beste is. Daar ga ik mee aan de slag.
- 10% Anders
Effectieve Communicatie
Hoe je ‘Gemeenschappelijke besluitvorming’ ook interpreteert, om als voetspecialist samen met je cliënt te kunnen beslissen is effectieve communicatie nodig. En juist hier wringt vaak de schoen. Uit vele onderzoeken blijkt dat zorgverleners en patiënten elkaar niet altijd begrijpen, ondanks de beste bedoelingen. Wat zien voetspecialisten als de grootste uitdagingen in hun communicatie met de client?
Professionele Conversatie
Voor sommige voetspecialisten is het wel eens een uitdaging om een consult te laten gaan over de behandeling van de voeten en niet over alles wat er verder speelt in het leven van een cliënt. Dit komt vooral omdat voetprofessionals in de loop van de jaren een persoonlijke band opbouwen met hun cliënt.
Een veilig klimaat
Voor andere voetverzorgers is het soms een uitdaging om ervoor te zorgen dat een client eerlijk is over hoe deze de voeten thuis verzorgt en of de adviezen thuis worden opgevolgd. Het zou bijvoorbeeld prettig zijn wanneer een cliënt gewoon eerlijk durft te zeggen dat zij haar orthopedische schoenen niet heeft gedragen. Of dat een cliënt toegeeft dat hij z’n voeten niet iedere avond heeft ingesmeerd omdat hij daar simpelweg te moe voor is.
Klant is koning
Sommige voetprofessionals hebben moeite met het principe ‘De klant is koning’. Het is belangrijk de wensen van de cliënt mee te nemen in de behandeling maar als de cliënt met opties komt waar je het als voet professional vanuit medisch oogpunt niet mee eens is, dan moet dit ook eerlijk gezegd kunnen worden. Maar hoe overtuig je een cliënt zonder belerend over te komen?
Taalbarrières en Verzekeringen
Ook waren er andere uitdagingen zoals taalbarrières. Hoe zorg je ervoor dat je cliënt bepaald gedrag overneemt als deze je niet kan verstaan? En wat doe je bij cliënten die boos worden op hun voetspecialist vanwege de vergoedingen voor voetzorg vanuit hun verzekering.
Tips & Tricks
Tijdens de workshop gaf communicatie adviseur Carla Schenk tips over hoe je het beste met deze communicatieuitdagingen om zou kunnen gaan. Centraal stond de vraag: Hoe kan je uitgaan van je eigen kracht om effectief te kunnen communiceren?
Rollenspel
Daarna was het tijd om zelf te oefenen. Hiervoor had ReumaZorg Nederland Diana Lewinski uitgenodigd. Zij is zelf RA patient met voetklachten en loopt al jaren bij de medisch pedicure. Zou het een voetspecialist lukken om tijdens het rollenspel te achterhalen waarom zij ineens nieuw drukplekken op haar voeten heeft?
Samen beslissen: theorie versus praktijk
Tijdens het rollenspel werd duidelijk dat ‘gezamenlijke besluitvorming’ tussen voetspecialist en RA patiënt lang niet altijd even makkelijk is. Ook bleek dat voetspecialisten in de praktijk ook tegen uitdagingen aan lopen in hun communicatie met andere zorgverleners zoals huisartsen en reumatologen. Hoe kan je bijvoorbeeld een huisarts overtuigen van de ernst van gesignaleerde voetklachten bij een cliënt en dat een snelle doorverwijzing van groot belang is?
Oefening baart kunst
Kortom Samen beslissen heeft veel voeten in de aarde. Maar wie voet bij stuk houdt en zijn patiënt op de voet volgt i.p.v. geen voet te verzetten, zal op staande voet merken dat hij samen met zijn patiënt vaste grond onder de voeten heeft.
Benieuwd naar de aanbevelingen?
Hier vindt u de aanbevelingen voor de diagnose en behandeling van voetklachten bij mensen met Reumatoïde Artritis (RA).
