Veel mensen met reuma willen meedenken over hun behandeling. Maar hoe gaat dat meedenken in de spreekkamer? Vandaag presenteert de Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) de resultaten van het project naar samen beslissen in de spreekkamer tijdens het EULAR congres 2021.
Meedenken over je behandeling. Dat is zinvol, zo blijkt uit onderzoek. Door mee te denken, weet je waarom je voor een behandeling kiest, wat de mogelijke bijwerkingen zijn en waarom je met je behandeling of medicatie wil doorgaan. Dat proces van meedenken noemen we ook wel samen beslissen.
Hoe gaat samen beslissen bij reuma?
De Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland was benieuwd hoe dat samen beslissen over ontstekingsreuma er in de spreekkamer aan toe gaat.
Een kijkje in de spreekkamer
We startten een project met 3 afdelingen reumatologie en kregen een kijkje in de spreekkamer. Hoe verlopen de gesprekken tussen zorgverlener en patiënt wanneer er een keuze voor een behandeling van ontstekingsreuma moet worden gemaakt? Hoe wordt de patiënt betrokken in het gesprek en de uiteindelijke keuze? Wat kunnen wij als patiëntenorganisatie doen om dit proces van samen beslissen te verbeteren?
Methode
Samen met de 3 afdelingen reumatologie gingen we aan de slag. Gesprekken in de spreekkamer werden opgenomen, geanalyseerd en met iedere zorgverlener teruggekoppeld. Tijdens de trainingssessie die volgde met de afzonderlijke reumatologie teams werden onderdelen uit de geanalyseerde gesprekken besproken en werd er stilgestaan bij verbeterpunten in het samen beslissen. Daarna ging ieder team aan de slag met de verbeterpunten. Tot slot werden er weer gesprekken in de spreekkamer opgenomen, geanalyseerd, individueel teruggekoppeld en in teamverband besproken.
Conclusies
Het project leverde te volgende conclusies op rondom het thema ‘samen beslissen’ voor mensen met reuma, voor reumatologen en reumaverpleegkundigen en voor de zorgprocessen op een afdeling reumatologie:
Voor mensen met reuma:
- Met reuma sta je continue voor keuzedilemma’s.
Bekijk ook onze video’s over de keuzedilemma’s van mensen met reuma - Een waardenkaart helpt om aan te geven wat jij belangrijk vindt.
- Er moet meer aandacht zijn voor samen beslissen bij co-morbiditeit.
Voor zorgverleners binnen de reumatologie:
- Reflectie op je gespreksvoering is belangrijk bij samen beslissen.
- Het expliciet maken van een keuzedilemma en het ondersteunen van de patiënt hierin verdient meer aandacht.
- Ook bij chronische zorg kunnen de wensen, zorgen en doelen van een patiënt m.b.t. een behandeling veranderen. Blijf hiernaar vragen.
Voor het zorgproces binnen de reumatologie:
- De cultuur van samen beslissen is al belangrijk bij de start van een behandelrelatie.
- Een ambassadeur is van belang voor het aandacht (blijven) vragen voor samen beslissen binnen een team.
- De rolverdeling tussen de reumatoloog en reumaverpleegkundige speelt een grote rol in het succes van samen beslissen.
- Het inbedden van een patiëntenvragenlijst (die meet hoe het gaat met een patiënt) in het zorgpad en het gebruik hiervan om samen te beslissen, vereist geduld, doorzettingsvermogen en vooral een ambassadeur die zich hiervoor wil blijven inzetten.
Hoe nu verder met samen beslissen?
We gaan als patiëntenorganisatie verder aan de slag met de waardenkaart voor patiënten. De basis is gelegd, nu willen we kijken hoe we die waardenkaart inhoudelijk beter kunnen valideren en vormgeven.
RZN ontwikkelde samen met de 3 deelnemende afdelingen reumatologie en de RZN patientpartners een pakket met tools die samen beslissen kunnen ondersteunen. Hiermee hopen we afdelingen reumatologie te kunnen begeleiden in samen beslissen. Bekijk voor meer informatie: www.reumazorgnederland.nl/samenbeslissen-en-reuma
Meer weten?
Dit project werd mogelijk gemaakt dankzij de financiering vanuit het Programma KIDZ