Hoe houden we innovatieve geneesmiddelen betaalbaar voor de patiënt? Wat zijn de grenzen aan wetenschappelijk bewijs voor toelating van een nieuw geneesmiddel? En die digitalisering in de zorg, prachtig, maar wat mag het kosten? Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) organiseerde op woensdag 7 juni haar 10de jaarlijkse collegedag voor CBG partners. Een dag die ditmaal in het teken stond van ‘Dilemma’s in de zorg’.
Vertrouwen en Zekerheid
Na de openingswoorden van CBG directeur Hugo Hurts ging de collegedag van start met de lezing ‘Vertrouwen en Zekerheid’. Damiaan Denys is hoogleraar aan de UvA en afdelingshoofd Psychiatrie in het AMC. Hij vertelde over zijn bijzondere aandachtsgebied rondom Deep Brain Stimulation (DBS). Daarbij wordt een elektrode in de hersenen geïmplanteerd voor de behandeling van psychiatrische aandoeningen als dwangstoornissen, depressies en anorexia. Deze elektrodes helpen niet alleen de patiënt (stroomimpulsen stimuleren de inactieve hersencircuits die niet goed werken) maar ook de wetenschap over het ontstaan van psychiatrische aandoeningen. Er is echter nog een lange weg te gaan met de nodige wetenschappelijke dilemma’s. Toch is het belangrijk geloof te houden in de vooruitgang van kennis, ook als deze vooruitgang langzaam gaat.
Continuïteit en Vernieuwing
Yvonne van Rooy ging hierna als Voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen in op vernieuwing in de zorg. Door de snelle ontwikkelingen in de digitale zorg zullen binnen 7 jaar 40% minder gebouwen nodig zijn in een ziekenhuis, verschuift zorg van de eerste naar de nulde lijn (patiënt wil liever zelf vanuit thuis zijn ziekte monitoren) en moeten artsen leren omgaan met big data. Investeren in eHealth is dan ook hard nodig.
Welke kosten kunnen echter worden bespaard om zo budget vrij te spelen voor digitale innovatie? De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen focust zich op 3 kostenbesparende activiteiten in ziekenhuizen: meer gedeelde besluitvormig tussen arts en patiënt, waar mogelijk overstappen op biosimilars en zo veel mogelijk een gezamenlijke inkoop bewerkstelligen. Ook kan er veel bespaard worden door een internationale aanpak om de kosten van geneesmiddelen omlaag te krijgen.
Zonder Dilemma’s geen Innovatie
Daarna nam Mirjam Mol als directeur van PivotPark het woord. PivotPark is een life sciences park dat in Oss gevestigd is op het bedrijventerrein van het voormalige Organon. Op het park zijn meer dan 40 bedrijven actief, waarvan een groot gedeelte in de vroege fase van geneesmiddelen ontwikkeling. Vanwege de geschiedenis biedt het bedrijventerrein in Oss hiervoor een uitstekende infrastructuur.
Deze niche blijkt succesvol ondanks de scepsis waarmee de eerste ondernemingen bij PivotPark van start gingen. Kan je immers een succesvolle life-sciences onderneming runnen zonder een universiteit of hogeschool op loopafstand? Deze vraag blijkt inmiddels achterhaald. Niet alleen haken er steeds meer zelfstandige ondernemingen aan bij PivotPark, ook opleidingsinstituten zoeken actief te samenwerking op.
Reguleren blijft Tapdansen
Het plenaire gedeelte van de dag werd afgerond met de afscheidsspeech van CBG voorzitter Bert Leufkens. Hij vertelde over de passie waarmee hij 10 jaar lang bij het CBG heeft gewerkt. Ook ging hij in op actuele CBG vraagstukken. Hoeveel wetenschappelijk bewijs is nodig om toelating van een nieuw geneesmiddel acceptabel te maken? Hoe groot zijn de kansen dat de risico’s van een nieuw geneesmiddel te laag worden ingeschat (type 1 fout) of door alle procedures en toetsingskaders juist te hoog (type 2 fout)? Het CBG is dan ook letterlijk en figuurlijk altijd op zoek naar de beste dosering. En dat blijft tapdansen.
Dilemma’s in de praktijk
Het middaggedeelte van de dag stond in het teken van ‘Dilemma’s in de praktijk’.
Deelnemers konden kiezen uit de volgende workshops:
- De patiënt als partner
- Antimicrobial resistance: everyone’s problem and everyone’s business
- Van Benefit/Risk naar Benefit/Ethics of Benefit/Environment?
- Dilemma’s bij off-label use
- Kunst en Pillen
- Dilemma’s in de spreekkamer
Afscheid Bert Leufkens
Na een korte plenaire samenvatting van de uitkomsten van de workshops, werd de collegedag afgesloten met het afscheid van CBG voorzitter Bert Leufkens.