Op donderdag 12 november organiseerde EULAR-PARE (People with Arthritis and Rheumatism in Europe) een webinar dat inging op de EULAR aanbevelingen voor het vaccineren van mensen met reuma. Ook deelde PARE de nieuwste bevindingen rondom onderzoek naar COVID-19 bij mensen met reuma.
Elsa Mateus is voorzitter van EULAR-PARE. “Wanneer genoeg mensen immuun zijn voor een virus, is de kans kleiner dat een virus zich kan verspreiden. Dit heet groepsimmuniteit. Een vaccin voorkomt dat mensen ernstig ziek worden of zelfs dood gaan aan een virus. Ieder land binnen Europa bepaalt voor zichzelf welke vaccins worden opgenomen in het landelijke vaccinatieprogramma. Veel landen vaccineren gemiddeld tegen 20 ziekten. Daarnaast worden bepaalde risicogroepen extra gevaccineerd voor specifieke virussen. Een voorbeeld hiervan is de griepprik voor ouderen.”
Waarom is vaccineren belangrijk voor mensen met reuma?
- Veel mensen met reuma gebruiken medicatie die hun immuunsysteem onderdrukt. Daardoor lopen zij meer risico op een ernstiger verloop bij een virusinfectie. Met een vaccin tegen een virus kan je dit voorkomen. De overheid kan een vaccin helaas niet verplichten. Ook zijn er protestgroepen die zeggen dat vaccineren niet nodig is. Dit verlaagt het aantal mensen dat zich laat vaccineren, waarmee de groepsimmuniteit in gevaar komt.
- Je hebt verschillende soorten vaccins. Sommige vaccins zijn niet geschikt voor mensen die medicatie gebruiken dat hun immuunsysteem onderdrukt.
EULAR Aanbevelingen over vaccineren bij reuma
Professor Ori Elkayam is als reumatoloog verbonden aan het Sourasky Medisch Centrum in Tel Aviv. Zij zat in de werkgroep die de EULAR aanbevelingen voor het vaccineren van mensen met reuma heeft geüpdatet.
Wat zeggen de aanbevelingen?
- Een Griepvaccinatie wordt sterk aangeraden bij mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt.
- Een Pneumokokkenvaccinatie wordt sterkt aangeraden bij mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt.
- Mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt moeten een tetanus-vaccinatie krijgen zoals het landelijke vaccinatiebeleid dat voorschrijft voor alle mensen. Passieve immunisatie tegen tetanus moet worden overwogen voor mensen die worden behandeld met B-cell onderdrukkende medicatie.
- Een Hepatitis A- en hepatitis B-vaccinatie moet worden toegediend aan mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt en die risico lopen. In specifieke situaties is een booster of passieve immunisatie de aangewezen methode.
- Een herpes zoster (gordelroos)-vaccinatie kan worden overwogen bij mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt en die een hoog risico lopen op gordelroos.
- Vaccinatie tegen gele koorts moet in het algemeen worden vermeden bij mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt.
- Mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt, waarvan met name mensen met systemische lupus erythematosus, moeten worden gevaccineerd tegen het humaan papillomavirus in overeenstemming met het landelijke vaccinatiebeleid voor de hele bevolking.
- Mensen die deel uitmaken van het huishouden van mensen die voor hun reuma medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt, moeten worden aangemoedigd om zich te laten vaccineren volgens het landelijke vaccinatiebeleid, met uitzondering van orale poliovaccins.
- Levende vaccins moeten de eerste 6 maanden worden vermeden bij pasgeborenen van moeders met reuma die tijdens de tweede helft van de zwangerschap behandeld zijn met biologische middelen.
COVID-19 en de impact op mensen met reuma
Professor Xenofon Baraliakos is reumatoloog aan de Ruhr-Universität Bochum. “Dankzij de Global RMD Alliance en de EULAR RMD Alliance hebben we nu een groot register met daarin 3318 mensen met reuma (d.d. 12 november 2020) die een COVID-19 infectie hebben opgelopen en waarvan allerlei gegevens geregistreerd staan. Hierdoor zijn mooie analyses mogelijk over COVID-19 bij mensen met reuma.”
Wat zeggen de cijfers uit de database tot nu toe (d.d. 12 november 2020)?
- De eerste symptomen van COVID-19 bij mensen met reuma zijn gelijk aan die van de algehele bevolking. Ook hier is sprake van koorts (69%), hoesten (62%) en benauwdheid (44%)
- De meerderheid van de mensen in het register (78%) gebruikt (een combinatie van) reumamedicatie: Klassieke reumamedicatie (55%), Biological (38%), JAK remmer (3%)
- Tweederde van de mensen in het register is vrouw.
- Mensen in het register hebben verschillende vormen van ontstekingsreuma: RA (35%), artritis psoriatica (13%), Spondyloartritis (14%) en Systemische Lupus Erythematosus (SLE) (7%).
- Een matige tot hoge dosis glucocorticoïden bij mensen met reuma wordt geassocieerd met een hoger risico om vanwege een COVID-19 infectie in het ziekenhuis te worden opgenomen.
- Het gebruiken van biologische medicijnen, NSAIDs en antimalariamiddelen zoals hydroxichloroquine worden niet geassocieerd met een hoger risico om vanwege een COVID-19 infectie in het ziekenhuis te worden opgenomen.
- De gegevens laten tot dusver zien dat de meeste mensen met reuma of mensen die medicatie gebruiken die hun immuunsysteem onderdrukt, genezen van een COVID-19 infectie.
EULAR Aanbevelingen voor de behandeling van reuma in tijden van corona
EULAR heeft ook aanbevelingen geschreven voor de behandeling van mensen met reuma in tijden van corona. Lees meer.
Wat zijn de lessen die we hebben geleerd uit de eerste COVID-19 golf?
- De zorgen van mensen met reuma over COVID-19 moeten beter worden besproken. Welk risico loop je met reuma op het oplopen van COVID-19 en op een ernstig verloop van COVID-19 als je geïnfecteerd wordt? Deze voorlichting is met name belangrijk wanneer reumamedicatie wordt gestart dat het immuunsysteem onderdrukt.
- De kwaliteit van zorg op afstand aan mensen met reuma moet regelmatig worden gecontroleerd, ook als face-to-face contact vanwege COVID-19 niet mogelijk is.
- Off-label gebruik van COVID-19 medicatie buiten een onderzoekssetting kan resulteren in een tekort van deze medicatie voor mensen met reuma. Dit off-label gebruik moet worden afgeraden.
- De snelle diagnose, behandeling en monitoring van mensen met reuma mag niet in het gedrang komen als gevolg van COVID-19. Processen om dit te bewaken krijgen hoge prioriteit.
Op weg naar een vaccin
Op dit moment lopen er zo’n 200 verschillende onderzoeken naar een geschikt coronavaccin. Pfizer en Biontech hebben deze week aangekondigd dat de voorlopige resultaten van fase 3 in de ontwikkeling van hun vaccin zeer hoopgevend zijn. Meer informatie is nodig om te kijken hoe een vaccin tegen COVID-19 werkt bij grote hoeveelheden mensen. Daarna kan worden gekeken wat dit vaccin doet bij specifieke groepen zoals bij mensen met reuma.
Meer informatie?
Voor meer informatie kan je ook het verslag lezen van deze bijeenkomst.
