Onvoldoende informatie over vergoedingen zorgverzekeraar geeft risico op hoge kosten
De informatie die zorgverzekeraars en zorgaanbieders geven over welke zorg in welke polis vergoed wordt, schiet tekort. Die conclusie trekt Patiëntenfederatie Nederland na een onderzoek onder ruim 12.000 deelnemers uit haar Zorgpanel: “Het is voor veel patiënten lastig om de juiste informatie te krijgen, met soms onverwachte zorgkosten tot gevolg. Voorbeelden daarvan zijn er inmiddels eindeloos,” aldus Dianda Veldman, directeur van de Patiëntenfederatie.
Niet goed op de hoogte van vergoedingen zorgverzekeraar
Veel mensen zijn niet op de hoogte dat hun zorgverzekeraar geen contract heeft met hun zorgverlener, blijkt uit het onderzoek van de Patiëntenfederatie. Bijna de helft (49%) van de deelnemers die de afgelopen jaren naar een medisch specialist, wijkverpleegkundige of zorgverlener binnen de GGZ ging zonder contract met hun zorgverzekeraar, wist dit niet. 44% van hen kreeg dit pas te horen toen de zorg al bezig was, 35% toen de zorg al was afgerond. Veel van deze mensen zouden een andere keuze voor hun zorg hebben gemaakt als ze dit van tevoren hadden geweten. Slechts 30% zou weer gebruikmaken van een aanbieder zonder contract. Als mensen van tevoren weten dat er sprake is van zorg zonder contract, dan zouden ze hier in de toekomst wel vaker weer gebruik van maken (63%).
“Maar als je niet weet dat dit risico er is en je het zelf niet checkt bij je zorgverzekeraar, dan start de zorgaanbieder de behandeling vaak gewoon,” zegt Dianda Veldman. “Achteraf kunnen mensen dan onverwacht een rekening op de deurmat krijgen.’’ 47% van de deelnemers die zorg van een aanbieder zonder contract kreeg, moest hier namelijk voor betalen. Veldman: ‘’Dat is niet hoe dit systeem zou moeten werken.”
Mensen verzekeren zich minder uitgebreid
Volgens de Patiëntenfederatie is goede voorlichting en informatie hierover naar patiënten in deze tijden extra belangrijk. Uit hetzelfde onderzoek blijkt namelijk dat deelnemers er het afgelopen overstapseizoen voor kozen om zich dit jaar minder uitgebreid te verzekeren. Het percentage zogenaamde budgetpolissen, het minst uitgebreide pakket, nam dit jaar toe. In 2022 had 19% van de deelnemers een budgetpolis, in 2023 is dit aantal gestegen naar 27%. Een budgetpolis heeft beperkende voorwaarden, waarbij vaak maar een selectief aantal zorgaanbieders een contract heeft met de zorgverzekeraar en de vergoeding voor een aanbieder zonder contract laag is. Mensen met een budgetpolis die zorg krijgen van een aanbieder zonder contract, moeten dan ook vaak kosten zelf betalen.
Voor de keuze voor een budgetpolis noemen deelnemers de lagere premie vaak als belangrijke reden: “In deze dure tijden bezuinigen mensen op hun verzekering, maar ze zijn niet voldoende op de hoogte van de risico’s die dit met zich meebrengt,” aldus Veldman. “In budgetpolissen is de vergoeding voor zorg waar de zorgverzekeraar geen contract mee heeft relatief laag. Ook zijn er in deze polissen vaak minder zorgaanbieders met een contract. Als je onbedoeld met een zorgaanbieder zonder contract in aanraking komt, krijg je onverwachts een rekening.”
Zorgaanbieder en zorgverzekeraar moeten verantwoordelijkheid nemen
Om deze onbedoelde en onverwachte rekeningen te voorkomen, moet de informatie hierover veel duidelijker worden. Zowel op het moment dat mensen een geschikte verzekering zoeken, als op het moment dat zij starten met een behandeling. “Patiënten moeten het op dit moment bijna helemaal alleen uitzoeken. Zorgaanbieders en zorgverzekeraars moeten hier daarom veel meer verantwoordelijkheid in nemen,” vindt Veldman. “Als de zorgpolis een behandeling door een bepaalde zorgaanbieder niet of maar deels vergoedt, dan moet die zorgaanbieder daar altijd duidelijk voor waarschuwen. Nog voordat de behandeling start. Een vermelding van deze informatie ergens weggestopt op de website is absoluut niet voldoende.”
Voor veel mensen is nu niet duidelijk welke zorg zij wel en niet vergoed krijgen, omdat de informatie hierover te ingewikkeld of te onoverzichtelijk is. Aan de andere kant is er vaak weinig informatie beschikbaar over contracten tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Dat steeds meer mensen kiezen voor een budgetpolis, waarbij er een grote kans is dat iemand terechtkomt bij een zorgaanbieder zonder contract, maakt het extra belangrijk dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars hier snel duidelijkere informatie over geven.
Belangrijke rol voor verwijzers
Ook ziet de Patiëntenfederatie een rol voor verwijzers, zoals de huisarts. 52% van de mensen uit het onderzoek die zorg heeft gekregen van een aanbieder zonder contract, komt daar terecht via de huisarts. “Dat laat zien dat verwijzers ook een belangrijke rol moeten spelen bij het op tijd informeren van patiënten. Zij moeten hiervoor ook betere informatie krijgen’’, aldus Veldman.
De eerste stappen
Binnen het Integraal Zorg Akkoord (IZA) maken partijen op dit moment verbeterafspraken om mensen goed te informeren en te helpen bij het maken van keuzes voor een zorgverlener of zorgverzekering. Ook de Patiëntenfederatie werkt en denkt daarin mee, en brengt haar aanbevelingen in. De Patiëntenfederatie dringt eropaan dat de plannen snel worden doorgevoerd. Ook willen ze dat de plannen echt gaan bijdragen aan merkbare verbeteringen voor mensen met een zorgverzekering.
Meer lezen?
- Lees hier de resultaten van het onderzoek van de Patiëntenfederatie: Rapport Zorgverzekering Kiezen
- Informatie over ongecontracteerde zorg schiet tekort, risico op hoge zorgrekening – Patiëntenfederatie Nederland
- Financiële problemen door hoge zorgkosten – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
