Ontstekingsreuma en je risico op hart- en vaatziekten
Wanneer je ontstekingsreuma hebt, loop je meer risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Waardoor komt dat? En waarom is het belangrijk dit risico in de gaten te houden? Professor Mike Nurmohamed is reumatoloog in het Zaans medisch centrum en het Amsterdam UMC en gespecialiseerd in hart- en vaatziekten bij reuma. Hij presenteerde op zaterdag 24 september het webinar ‘Ontstekingsreuma en het risico op hart- en vaatziekten’.
Wat zijn hart- en vaatziekten?
‘Hart- en vaatziekten’ zijn een overkoepelende term voor verschillende aandoeningen aan je hart en/of je bloedvaten. Hart- en vaatziekten kunnen aangeboren zijn, maar je kunt ze ook in de loop van je leven krijgen. Aan hart- en vaatziekten valt veel te doen. Toch kunnen hart- en vaatziekten ook een dodelijke afloop hebben.
De oorzaak van hart- en vaatziekten
Wanneer iemand lijdt aan hart- en vaatziekten spreken we ook wel van (slag)aderverkalking. Slagaderverkalking is een geleidelijke vernauwing van de slagaders. Die vernauwing veroorzaakt veel hart- en vaatziekten, waaronder een hartinfarct of een beroerte. Slagaderverkalking kan veroorzaakt worden door roken, een verhoogde bloeddruk, overgewicht, diabetes en een te hoog cholesterol.
Een beschermlaag in je aderen
In je aderen zit ook een beschermlaag. Die beschermlaag kan scheuren als je ader verstopt raakt door aderverkalking. Maar ook ontstekingen, zoals gewrichtsontstekingen, zorgen ervoor dat die beschermlaag sneller scheurt.
Hart- en vaatziekten als comorbiditeit van ontstekingsreuma
In Nederland heeft ongeveer 1 op de 100 mensen een vorm van ontstekingsreuma. Voorbeelden hiervan zijn reumatoïde artritis (RA), artritis psoriatica en Axiale SpA. Mensen met ontstekingsreuma kunnen ook last hebben van andere aandoeningen zoals long- en nierziekten. Deze andere aandoeningen heten comorbiditeiten. Ook hart- en vaatziekten zijn helaas een bekende comorbiditeit bij ontstekingsreuma. Hart- en vaatziekten komen veel voor. Volgens gegevens uit 2020 wordt meer dan 20% van de sterftegevallen in Nederland veroorzaakt door hart- en vaatziekten. Bij mensen met ontstekingsreuma zijn hart- en vaatziekten zelfs de belangrijkste doodsoorzaak. Het is dus erg belangrijk om hierop te letten als je ontstekingsreuma hebt.
Risico op hart- en vaatziekten bij ontstekingsreuma
Mensen met ontstekingsreuma lopen ongeveer 1,5 tot 2 keer zo veel risico op hart- en vaatziekten als de algemene bevolking. Dat geldt dus niet alleen voor mensen met RA. Ook mensen met de ziekte van Bechterew en artritis psoriatica lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Het risico op hart- en vaatziekten lijkt voor alle vormen van ontstekingsreuma ongeveer even groot. De ontstekingen zelf dragen ongeveer evenveel bij aan het risico op hart- en vaatziekte als andere risicofactoren, zoals overgewicht en een hoge bloeddruk. Medicijnen voor ontstekingsreuma dragen over het algemeen niet bij aan hart- en vaatziekten. De medicijnen remmen de ontsteking namelijk af, waardoor ook de kans op hart- en vaatziekten kleiner wordt. Het is nog weinig bekend over het verschil tussen mannen en vrouwen met ontstekingsreuma en hun risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten.
Screenen op hart- en vaatziekten
Hart- en vaatziekten komen dus relatief vaak voor bij reuma. Het is dan ook belangrijk om je hierop te laten screenen als je ontstekingsreuma hebt. Dit staat ook in de richtlijnen. Op basis van je screening op hart- en vaatziekten krijg je een risicoprofiel. Je risicoprofiel laat zien hoe groot het risico op (sterfte door) hart- en vaatziekten is. Het risicoprofiel laat ook zien of behandeling met medicijnen nodig is. Zo’n screening zou moeten gebeuren in een rustige fase van je ziekte.
Vraag ook zelf om een screening
Reumatologen beginnen helaas niet altijd zelf over het verhoogde risico dat je loopt op hart- en vaatziekten bij reuma. Toch is het erg verstandig en belangrijk om je op hart- en vaatziekten te laten screenen. Als je reumatoloog niet zelf over deze screening begint, kun je dit ook zelf aankaarten.
Wat kun je zelf doen om het risico op hart- en vaatziekte te verkleinen?
Als je ontstekingsreuma hebt, kun je verschillende dingen doen om je gezondheid zo goed mogelijk te houden. Hiervoor bestaan een aantal leefstijladviezen. Het is bijvoorbeeld goed om op je voeding te letten. Eet bijvoorbeeld meer plantaardige en minder dierlijke voeding, eet genoeg groente en fruit en eet een keer per week vette vis. Drink ook zo min mogelijk alcohol en dranken met veel suiker. Daarnaast is het belangrijk om niet te roken. Stoppen met roken vermindert de kans op hart- en vaatziekten heel snel. Binnen 1 jaar vermindert de kans op overlijden met 40%. Het is ook erg belangrijk om voldoende in beweging te blijven. Genoeg matig intensief bewegen (30 minuten per dag) verhoogt het goede cholesterol. Ook verbetert bewegen de conditie van je hart, je bloedvaten en longen. Je verkleint daarmee het risico op hart- en vaatziekten.
Volgend webinar: Wat kan de apotheker voor jou betekenen?
Op maandag 31 oktober organiseert RZN van 20:00 tot 21:00 uur een webinar over wat de apotheker kan betekenen als je reuma hebt. Bekijk ook de uitnodiging en meld je aan.
Aanmelden kan via: [email protected] o.v.v. Webinar Apotheker. Je bent van harte welkom!
