NPF en RZN organiseren workshop ‘Samen Beslissen’
Beslissen over of met de patiënt? Over het antwoord bestaat weinig twijfel. Toch is het in de praktijk niet altijd even makkelijk om als zorgverlener en patiënt samen te beslissen over een behandeling. Daarom organiseerde de Nederlandse Patiëntenfederatie samen met ReumaZorg Nederland op vrijdag 10 maart de workshop ‘Samen Beslissen’ voor zorgverleners tijdens het symposium ‘Het draait om de Patiënt’ van de Sint Maartenskliniek.
Wat is Samen Beslissen?
Dat het onderwerp ‘Samen beslissen’ ook leeft onder zorgverleners bleek uit de grote opkomst tijdens de workshop. In een gesprekskring ging de workshop van start met de vraag: Waar denk je aan bij samen beslissen? “Samen beslissen geeft de patiënt meer autonomie om zelf een keuze te maken.” zo luidde een reactie. “Het zorgt ervoor dat de oude ‘Ik weet wat voor jou het beste is’ hiërarchie tussen zorgverlener en patiënt verdwijnt en ruimte maakt voor het spreken van elkaars taal. Vanuit die gemeenschappelijke taal kan je behandelopties bespreken.”
Samen Beslissen: variatie en beperkingen
Deze definitie resulteerde in een gesprek over de inhoud van samen beslissen. Bijvoorbeeld dat er een verschil is tussen de eerst- en de tweedelijns zorg. “In de tweede lijn zijn de behandelopties die je bespreekt wellicht meer beperkt en hebben de opties grote consequenties. In de eerste lijn is er meer variatie in behandelopties. Dit vereist een andere aanpak van samen beslissen.” vertelde een fysiotherapeut. Ook de beperkingen van samen beslissen kwamen aan de orde. “Tegenwoordig ligt de werkdruk van zorgverleners zo hoog dat er niet altijd ruimte is voor uitgebreide gesprekken.” Ook de beweegredenen van zorgverleners om behandelopties te willen en kunnen geven, waren onderwerp van gesprek. Is de zorgverlener zelf wel op de hoogte van alle behandelmogelijkheden waaruit gekozen kan worden? En zal een zorgverlener ook verwijzen naar een andere zorginstelling?
Positieve ervaringen van patiënten
Tijdens de workshop deelden ook drie reumapatiënten uit het RZN netwerk hun positieve ervaring met samen beslissen.
Waarover waren zij vooral te spreken?
- Mijn zorgverlener stelde open vragen.
- Mijn zorgverlener gaf mij op tijd de juiste informatie.
- Mijn zorgverlener en ik waren eerlijk tegen elkaar;
mijn zorgverlener durfde ook toe te geven dat hij iets nog niet zeker wist. - Mijn zorgverlener en ik bespraken mijn behandelopties in een multidisciplinair overleg.
- Ik kreeg op tijd te horen dat ik een keuze zou moeten maken over een behandeling.
- Mijn zorgverlener en ik plaatsten de behandelopties in de context van mijn leven waarin ik niet alleen patiënt ben.
- Mijn zorgverlener verduidelijkte de opties ook met statistieken.
- Mijn zorgverlener besprak ook de optie van een second opinion.
Rollenspel
In het laatste gedeelte van de workshop gingen zorgverleners zelf aan de slag met samen beslissen. Hoe voelt het als zorgverlener om samen te beslissen wanneer je een mondige patiënt tegenover je hebt zitten? Wat als een patiënt juist niks los laat over zijn of haar ideeën over een behandeloptie? En is er ook sprake van samen beslissen wanneer een patiënt het bewust aan de zorgverlener overlaat om een keuze te maken?
Het hele plaatje van de patiënt
Uit de rollenspellen bleek op micro niveau wat ook op landelijk niveau uit onderzoek naar samen beslissen naar voren is gekomen. Tegenwoordig overleggen zorgverleners de verschillende behandelopties en de voor- en nadelen van die opties wel met hun patiënten. Toch blijft het samen inbedden van die verschillende opties in het totale plaatje van de patiënt een wat lastige laatste horde om te nemen.
3 Goede Vragen
Reden genoeg voor de campagne over ‘3 Goede Vragen’ die de Patiëntenfederatie Nederland in samenwerking met o.a. ReumaZorg Nederland heeft gelanceerd.
