Medicijnen – toedieningsvormen
Toedieningsvormen
Medicijnen kunnen op verschillende manieren toegediend worden. De manier van toediening is belangrijk om een medicijn te laten werken. Als een medicijn niet juist wordt toegediend of ingenomen, kan de werking belemmerd worden of werkt het niet.
Voorbeelden van toedieningsvormen zijn:
Lokale toediening
Het medicijn kan in een hoge concentratie worden toegediend op de plaats, waar het werkzaam moet zijn. Er is minder kans op bijwerkingen, maar er kunnen overgevoeligheidsreacties ontstaan bij toediening op de huid. Lokale toediening gebeurt met:
• zalven, pasta’s, lotions en crèmes op de huid.
• neusdruppels, oordruppels en oogdruppels.
• zetpillen en klysma’s (darmspoelingen) via de anus.
• vaginaal in te brengen tabletten.
• door de huid werkende – transdermale – pleisters (fentanyl, nicotine, oestrogeen).
• zuigtabletten.
Orale toediening
De medicijnen worden via de mond ingenomen en gaan via de slokdarm verder.
• tabletten, drankjes, dragees, capsules of poeder opgelost in water.
Toediening via spoeling
Medicijnen worden gebruikt om door te spoelen met de mond en het medicijn wordt weer uitgespuugd na gebruik.
• gorgeldrank of mondspoeling.
Toediening via het slijmvlies
Inhalatiemiddelen worden toegediend door inademing. Het is eenvoudig en pijnloos en het medicijn kan op ieder moment van de dag verstuifd worden. Het zijn medicijnen, die via verneveling worden gebruikt, zoals een neusspray of een keelspray.
• inhalatiespray.
Parenterale toediening
Bij parenterale toediening via een injectie is er een directe, snelle werking, het is nauwkeurig te doseren en het kan plaatselijk ingespoten worden. Er zijn verschillende manieren om te injecteren:
• subcutaan: injectie onder de huid.
• intracutaan: injectie in de huid bij een vaccin.
• intra-vitreaal: injectie in het glasachtig lichaam van het oog.
• intramusculair: injectie in een skeletspier.
• intraveneus: injectie in een ader.
• intra-arterieel: injectie in een slagader.
• intrathecaal: injectie in de ruimte, die gevuld is met vloeistof rond de hersenen en het ruggenmerg.
• intralumbaal: injectie in het ruggenmergvocht.