Lupus erythematodes – behandeling
Behandeling
De dokter gaat samen met jou kijken naar de beste medische behandeling met medicijnen voor je klachten. Je kunt hierbij gebruik maken van de 3 goede vragen. Je moet altijd achter je gekozen behandeling staan, want dan heeft een behandeling de beste kans van slagen.
Pijnstillers, die je zelf kunt aanschaffen zonder recept
• Paracetamol (pijnstiller).
Paracetamol helpt tegen pijn en koorts, veroorzaakt geen maagproblemen, geeft meestal geen bijwerkingen en gaat goed samen met andere medicijnen. Paracetamol kun je overal zelf kopen in de winkels en je hoeft dus geen recept van de dokter te hebben.
• NSAID.
Een NSAID is een pijnstiller. NSAID betekent Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs. Deze medicijnen remmen ontstekingen, zwelling, pijn, stijfheid en koorts in je lichaam, maar voorkomen geen schade aan je gewrichten. Ze bevatten geen steroïden, zoals bij corticosteroïden. Je kunt deze medicijnen met de werkzame stoffen diclofenac, naproxen en ibuprofen overal bij de drogist of in de supermarkt kopen. Je koopt de NSAID met een lage hoeveelheid van de werkzame stof. Je hoeft dus geen recept van de dokter te hebben.
Let op! Het is altijd belangrijk om aan de huisarts of je andere dokters te vertellen, dat je al zelf een NSAID bij de drogist of in de supermarkt koopt en gebruikt. Anders kun je teveel van de werkzame stof binnen krijgen, als de huisarts of dokter je een NSAID voorschrijft, die alleen in de apotheek op te halen is met recept.
Behandeling
Het doel bij lupus erythematodes (LE) met de vormen cutane lupus erythematodes (CLE) en systemische lupus erythematodes (SLE) is om de ziekte te remmen (in remissie). Beide vormen van lupus erythematodes (LE) zijn nog niet te genezen, maar medicijnen kunnen je klachten wel verminderen.
Bij de vorm Drug induced lupus erythematodes (DILE) ontstaan klachten als reactie op het gebruik van bepaalde medicijnen. De klachten verdwijnen bij het stoppen met de medicijnen.
Medicijnen
• NSAID
NSAID betekent Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drug en wordt gebruikt als pijnstiller. Deze medicijnen hebben als werkzame stoffen ibuprofen, naproxen en diclofenac. Ze remmen de aanmaak van het hormoon prostaglandine, waardoor pijn, koorts en je ontsteking afnemen. Een hormoon is een stofje, dat je lichaam zelf aanmaakt en dat via de bloedbaan je organen en weefsels aanstuurt om allerlei lichaamsfuncties te regelen, zoals je bloeddruk. Prostaglandines zijn nauw betrokken bij de vorming van maagslijmvlies en hebben zo een beschermende werking op de maagwand. Als je langere tijd een NSAID met een hogere hoeveelheid werkzame stof gebruikt, dan wordt je maagslijmvlies steeds dunner en kan de maagwand geïrriteerd raken door het maagzuur. Je krijgt daarom ook een maagzuurremmer voorgeschreven. NSAIDs remmen ontstekingen, zwelling, pijn, stijfheid en koorts in je lichaam, maar voorkomen geen schade aan je gewrichten. De medicijnen bevatten geen steroïden, zoals bij corticosteroïden. Bij de dokter krijg je een hogere hoeveelheid van de werkzame stof voorgeschreven op recept. Sommige NSAIDs kunnen bij lupus erythematodes ernstige overgevoeligheidsreacties geven.
• Corticosteroïden
Zijn je klachten ernstig of reageert je lichaam niet op de medicijnen, die je ontstekingen moeten afremmen, dan kan je dokter een corticosteroïd met de werkzame stof prednison voorschrijven. Corticosteroïden zijn medicijnen, die de afweerreactie in je lichaam versterken en je ontstekingen onderdrukken. Een corticosteroïd is een kunstmatig gemaakt bijnierschorshormoon uit de fabriek. De werking van dit medicijn is hetzelfde als dat van het natuurlijke hormoon, dat je lichaam in je bijnieren (bijnierschors) aanmaakt. Je dokter schrijft een hoeveelheid corticosteroïd voor, die hoger is dan je lichaam normaal aanmaakt in je bijnieren. Zo kunnen de ontstekingen in je lichaam onderdrukt worden.
• csDMARD
Een conventional synthetic Disease-Modifying Anti Rheumatic Drug is een langzaam werkende reumaremmer. Het is geen pijnstiller. De csDMARDs onderdrukken je afweersysteem, zodat de chronische ontstekingen in je gewrichten afnemen en stoppen. Pas twee tot drie maanden na de start van een behandeling ga je merken, dat de ontstekingen in je gewrichten afnemen. De pijn wordt dan minder, je hebt minder zwellingen en je gewrichten voelen minder stijf aan. Onder csDMARDs vallen werkzame stoffen als methotrexaat, sulfasalazine, goud, hydroxychloroquine, azathioprine, leflunomide en ciclosporine. Hydroxycholoroquine wordt voorgeschreven bij systemische lupus erythematodes (SLE). Dit medicijn kan tot een afname van pijn, zwelling en stijfheid van je gewrichten leiden, waardoor op de langere termijn de kans op gewrichtsschade afneemt. Azathioprine is een medicijn, dat je afweerreactie onderdrukt. Hierdoor wordt de activatie van bepaalde witte bloedcellen geremd, waardoor ontstekingen minder snel ontstaan. Ciclosporine leidt tot een afname van pijn, zwelling en stijfheid van je gewrichten, waardoor op de langere termijn de kans op gewrichtsschade afneemt. Voor de behandeling van ontstekingen in je huid, gewrichten en organen worden vooral verschillende csDMARDs en de werkzame stof prednison (corticosteroïd) voorgeschreven. De meeste csDMARDs en prednison kunnen je weerstand verminderen, waardoor je kans op infecties verhoogd is. Als je systemische lupus erythematodes (SLE) hebt en behandeling met csDMARDs onvoldoende helpt, kan je arts een bDMARD (biological) voorschrijven.
• bDMARD
Een biological Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drug is een biologisch medicijn, dat je afweersysteem kan versterken. Als je gezond bent, dan maakt je afweersysteem zelf genoeg antistoffen aan om zich te verdedigen tegen ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën. Als je een chronische ontstekingsziekte hebt, gebeurt dat niet goed en vallen je witte bloedcellen ook je gezonde eigen lichaamscellen aan. TNF-alfaremmers en Interleukine-remmers zijn biologicals (bDMARDs). Je dokter zal eerst controleren of je geen andere infecties, tuberculose, kans op hartfalen of een kwaadaardige ziekte hebt. Deze kunnen verergeren door een behandeling met een biological en moeten dus eerst worden behandeld door je dokter.
• Biosimilar
Een biosimilar is een biologisch medicijn, dat erg lijkt op het originele medicijn, de biological. De originele biological (bDMARD) wordt ook wel het referentiemedicijn genoemd. Als het referentiemedicijn een aantal jaren op de markt is, mogen andere fabrikanten het namaken. Omdat biologische medicijnen gemaakt worden door een levend organisme, zijn ze nooit helemaal hetzelfde. Dit geldt zowel voor de originele biologicals als de biosimilars. Een biosimilar werkt even goed en is even veilig als een biological.
• Immunosuppressiva
Deze medicijnen worden bijvoorbeeld gebruikt bij het behandelen van een nierontsteking, long- of hartaandoeningen en klachten van het centrale zenuwstelsel. De werkzame stoffen azathioprine, cyclofosfamide, ciclosporine en mycofenolaatmofetil (bij lupus nefritis) zijn immunosuppressiva. Azathioprine is een medicijn, dat je afweerreactie onderdrukt. Hierdoor wordt de activatie van bepaalde witte bloedcellen geremd, waardoor ontstekingen minder snel ontstaan. Cyclofosfamide is een medicijn, dat de celdeling remt en de activiteit van je afweersysteem onderdrukt. Ciclosporine leidt tot een afname van pijn, zwelling en stijfheid van de gewrichten, waardoor op de langere termijn je kans op gewrichtsschade afneemt. Mycofenolaatmofetil is een medicijn dat je afweerreactie onderdrukt. Het remt de activatie van bepaalde witte bloedcellen (de B- en T-lymfocyten), waardoor de aanmaak van ontstekingsfactoren geremd wordt. Maar de kans op infecties wordt verhoogd door de onderdrukking van je afweersysteem.
Overige behandelingen
• Huiduitslag
Als je huiduitslag hebt, kun je een zalf met prednison (corticosteroïd), hydroxychloroquine of azathioprine (csDMARDs) krijgen, die je afweersysteem onderdrukken.
• Zweertjes in de mond
Je kunt lidocaïne of sucralfaat voorgeschreven krijgen door je arts. Lidocaïne maakt je huid en slijmvliezen gevoelloos.
• Trombose en longembolie
Je krijgt bloedverdunnende medicijnen voorgeschreven met werkzame stoffen, zoals fenprocoumon, acenocoumarol of acetylsalicylzuur. Als je een risico op trombose loopt door bepaalde antistoffen in je bloed of als je vaker last krijgt van trombose, dan zul je de medicijnen langdurig moeten gebruiken.
• Hart/longen/nieren
Je krijgt een hoge dosis prednison (corticosteroïd) of azathioprine, cyclofosfamide of mycofenolaatmofetil (immunosuppressiva) voorgeschreven om je afweersysteem te onderdrukken.
• Hersenen/zenuwstelsel
Bij een ontsteking van de zenuwen of van de bloedvaten in je hersenen krijg je medicijnen, die je afweersysteem onderdrukken,
• Fenomeen van Raynaud
Bij ernstige klachten van het fenomeen van Raynaud kun je nifedipine, prazosine of ketanserine voorgeschreven krijgen. Deze medicijnen verwijden de bloedvaten, waardoor je bloedsomloop verbetert.
• Koorts
Je dokter kan bij plotseling hoge koorts bijvoorbeeld prednison voorschrijven en/of een reumaremmer (csDMARD).
• Vermoeidheid
Als je ernstige vermoeidheid hebt, kan dat betekenen dat de ziekte actiever is geworden. Hydroxychloroquine of een lage dosering prednison kan ernstige vermoeidheid verminderen.