Kniegewricht
Wat is een kniegewricht?
De knie is een scharniergewricht. Het bestaat uit twee botdelen: het scheenbeen (onderbeen) en het dijbeen (bovenbeen). Op de botuiteinden zit een laagje kraakbeen. Deze laag is elastisch en vangt schokken en stoten op, zodat de knie soepel beweegt. Tussen de botuiteinden zit de meniscus als een soort stootkussen. Middenin het kniegewricht ligt de voorste kruisband en aan de achterkant de achterste kruisband. De kruisbanden zorgen ervoor dat de botten van het dijbeen en scheenbeen niet teveel verschuiven.
Aan de voorzijde van de knie zit de knieschijf (patella). Hier overheen loopt de pees van de dijbeenspier. Deze pees hecht aan op het onderbeen en zorgt ervoor, dat het been strekt. Om het gewricht zit een gewrichtskapsel van bindweefsel. De verdikkingen hierin zijn de gewrichtsbanden die ook extra stabiliteit geven aan het gewricht. Binnenin het gewrichtskapsel bevindt zich gewrichtsvocht, dat de gewrichtsoppervlakken smeert.
Hoe ontstaat een beschadigde knie?
Het kraakbeen raakt beschadigd door bijvoorbeeld artrose, terugkerende ontstekingen door een andere vorm van reuma of een ongeluk. Als het laagje kraakbeen dunner wordt of verdwijnt, bewegen de botuiteinden in je gewricht niet meer soepel langs en over elkaar. Er kunnen ruwe uitsteeksels (osteofyten) ontstaan op het bot. De wrijving tussen de botten neemt toe en dat doet pijn. Er kan ook vocht in het gewricht ontstaan. Hierdoor wordt het gewricht dikker en als je beweegt, heb je last van kraken, stijfheid, zwelling en pijn.
Bij een beschadigde knie heb je vaak pijn bij (trap)lopen en lang staan. Fietsen levert meestal de minste klachten op. Je kunt ’s nachts wakker worden van de pijn en je krijgt startklachten. In een gevorderd stadium van artrose krijg je last van verstijving en wordt strekken van de knie onmogelijk. Ook kan zich een X- of O-beenstand ontwikkelen, waarbij de knie in toenemende mate moe en instabiel aanvoelt. Bij ernstige X-stand kunnen de knieën bij het lopen tegen elkaar aanstoten, waardoor je lopen belemmerd wordt.
Wat is een knieprothese?
Een knieprothese is een kunstknie en bestaat uit een gehele of gedeeltelijke vervanging van je kniegewricht.
Een kunstknie bestaat uit 3 delen: twee delen van metaal (titanium, cobalt-chroom). Hiertussen zit een deel, dat is gemaakt van een kunststof (polyethyleen). De metalen delen worden vastgemaakt aan de botten met botcement of een speciale ingroei-coating.
• Bij een totale knieprothese wordt je gehele kniegewricht wordt vervangen door een kunstknie.
• Bij een halve knieprothese wordt alleen de binnen- of buitenzijde van de knie vervangen.
• Als het kraakbeen van de knieschijf (patella) beschadigd is, dan is vervanging door de knieschijfprothese (patello-femorale prothese), mogelijk. Deze bestaat uit kunststof.