JAK-bonus: De voordelen van een JAK-remmer
Er bestaan verschillende medicijnen tegen ontstekingsreuma. Zo heb je klassieke reumamedicijnen en biologicals, maar ook JAK-remmers. Uit veel onderzoeken blijkt dat mensen met reuma vergelijkbaar reageren op de verschillende soorten reumamedicijnen. Alle medicijnen remmen de ontsteking even goed. Er is niet één specifiek medicijn dat er bovenuit springt. Maar onderzoekers merken dat JAK-remmers soms beter werken. Dat zou komen doordat JAK-remmers niet alleen de ontstekingen bij reuma remmen, maar ook andere symptomen zoals pijn en vermoeidheid. Ook wel de JAK-bonus.
Alle reumamedicijnen remmen ontstekingen even goed
Als je ontstekingsreuma hebt, zoals Reumatoïde Artritis, Artritis Psoriatica of Axiale SpA, lijkt het niet zoveel uit te maken welk medicijn je gebruikt om de ontstekingen te remmen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de ontstekingswaarde bij elk medicijn afneemt. Dit is een specifieke waarde die je kunt meten. Maar het is ook belangrijk om te weten hoe iemand zich voelt bij het gebruik van een medicijn. Dit is niet zo objectief te meten, en wordt daarom ook wel een niet-specifieke waarde genoemd. Het is meer subjectief. Als je bijvoorbeeld weet dat je een medicijn krijgt dat zou moeten werken, dan voel je je beter dan wanneer je niet weet dat je dit medicijn krijgt. Terwijl de werking van het medicijn hetzelfde is. Het is je voorkennis die ervoor zorgt dat het medicijn beter lijkt te werken.
Verder kijken dan ontstekingen
Het zijn dus de persoonlijke, niet-specifieke omstandigheden die ervoor zorgen dat jij beter of slechter reageert op een reumamedicijn dan iemand anders. Dat zou ook de reden zijn dat reumatologen geen voorkeur geven aan een bepaald medicijn bij de behandeling van reuma. Maar onderzoekers vinden dat vreemd, en schreven er een artikel over. Zij stellen dat in de praktijk bij reuma eigenlijk alleen wordt gekeken naar het remmen van ontstekingen. Want alle klachten zouden komen door ontstekingen. De pijn, stijfheid, vermoeidheid en opgezwollen gewrichten worden allemaal veroorzaakt door het ontstekingsproces. En reumamedicijnen kunnen deze ontstekingen remmen. Maar soms houd je last van klachten, ook als de ontsteking onder controle is.
De onderzoekers vinden dan ook dat je de werking van een medicijn niet moet beoordelen door alleen te kijken naar hoe goed het de ontsteking remt. Je zou ook moeten kijken naar hoe iemand zich voelt bij het gebruik van dit medicijn. Oftewel, kijken naar specifieke én niet-specifieke factoren. De onderzoekers zien de ziekteactiviteit als een opsomming van de klachten die komen door de ontsteking (specifiek) en de impact van die klachten (niet-specifiek). En de reactie op het medicijn zien ze als een opsomming van de daadwerkelijke verandering van de ontsteking (specifiek) en de verandering die iemand zelf ervaart (niet-specifiek). Als alle reumamedicijnen de ontsteking even goed remmen, zouden verschillen tussen medicijnen alleen komen door de niet-specifieke factoren.
Bonus van JAK-remmer
Maar wat als de specifieke en de niet-specifieke effecten allemaal gelijk zijn, en er toch een verschil is? Dat betekent dat een medicijn meer doet dan alleen de ontsteking onderdrukken. Deskundigen zijn het erover eens dat biologicals en JAK-remmers ontstekingen even goed tegengaan. Maar als je verder kijkt dan alleen de ontstekingswaarde, blijkt een JAK-remmer ongeveer 10% betere resultaten te geven dan een biological. Deze ‘JAK-bonus’ zou betekenen dat dit type medicijn meer doet dan alleen de ontstekingen remmen. Mogelijk hebben JAK-remmers ook een positief effect op het verwerken van pijn en op chronische vermoeidheid.
JAK-remmer doet mogelijk meer dan ontstekingen onderdrukken
De JAK-bonus zou verklaren waarom sommige mensen zich beter voelen bij het gebruik van een JAK-remmer dan bij een biological. Ondanks het feit dat beide medicijnen de ontsteking even goed remmen. Hier is steeds meer bewijs voor. De onderzoekers raden dan ook aan om bij de behandeling van ontstekingsreuma verder te kijken en niet alleen te focussen op het onderdrukken van ontstekingen. Ook andere symptomen, zoals pijn en vermoeidheid, moeten worden meegenomen. Deze kunnen namelijk overblijven als de ontsteking onder controle is. En alleen als ook deze klachten worden behandeld, kan je kwaliteit van leven verder verbeteren.
Meer informatie:
- Lees hier het hele artikel: Why most (but perhaps not all) DMARDs work equally well
- JAK-remmers bij reuma – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Wanneer moet je oppassen met JAK-remmers? – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Korte film: wat is een JAK-remmer en wat kan ik verwachten? – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
