Op 11 april 2019 organiseerde de Alliantie Gezondheidszorg op Maat het congres ‘Iedere Patiënt is Anders’. De alliantie streeft ernaar dat diversiteit de norm wordt in de spreekkamer. Daarin is aandacht voor verschillen in geslachtskenmerken, gender-identiteit en -expressie, seksuele oriëntatie en leeftijd. Verschillen die invloed hebben op het effect van een behandeling, van medicatie of van geleverde zorg. Het congres ‘Iedere patiënt is anders’ bood zorgverleners en patiënten de nieuwste inzichten over sensitiviteit in de zorg in Nederland op het gebied van sekse, gender en seksuele oriëntatie. Centraal stond de vraag: Hoe kan inclusieve zorg leiden tot gelijke kansen op gezondheid voor iedereen?
Tijdens het congres werden de laatste resultaten en inzichten uit onderzoek gepresenteerd en gingen deelnemers vanuit hun eigen expertise met elkaar in gesprek over een patiëntgerichte aanpak.
Openingsprogramma
Keynote prof. dr. ir. Jan Rotmans: ‘De patiënt centraal… en iedere patiënt is anders’ nam de deelnemers mee in de veranderingen die nodig zijn in de gezondheidszorg zodat de patiënt weer centraal komt te staan. Hij ging in op wat een transitie precies inhoudt en op welke momenten deze zich in de samenleving voordoet. Verder ging hij in op vragen als: waarom ziet de zorg eruit zoals deze er nu uitziet? Hoe ziet de zorg er over tien jaar uit en hoe verander je mee? Hier ging ook prof. dr. ir. Jan Rotmans als hoogleraar Transitiekunde en duurzaamheid aan de Erasmus Universiteit nader op in.
Na het plenaire programma was het tijd voor de deelnemers om aan kleinere sub-sessies deel te nemen.
Subsessie 1: ‘Vrouwenkwaaltjes’ zijn van levensbelang
Welke invloed hebben vrouwelijke geslachtshormonen op gezondheid en welzijn? Hoe kunnen eerstelijns zorgprofessionals vrouwen optimaal ondersteunen bij klachten door hormonen en hormoongerelateerde aandoeningen? Tijdens deze sessie bespraken patiënten, experts en het publiek een aantal veel voorkomende dilemma’s uit de spreekkamer, zoals klachten rondom gynaecologische aandoeningen (endometriose), overgang en seksualiteit. Zodat zorgverleners vrouwen nog beter de informatie en tools kunnen bieden die bijdragen aan een goede gezondheid die recht doet aan het vrouwenlichaam.
Subsessie 2: Invloed van gender en seksuele oriëntatie op lichamelijke en psychische gezondheid
Welke rol spelen gender, geslachtskenmerken en seksuele oriëntatie bij de gezondheid en hoe kan de zorgprofessional deze kennis het beste toepassen in de praktijk? In deze werden de nieuwste inzichten gepresenteerd over de intersekse-conditie, diversiteit onder transgender personen en hun kwetsbare positie ten aanzien van mentale gezondheid. In het bijzonder die van transgender kinderen en hun ouders. Waar worden mogelijke symptomen of diagnoses over het hoofd worden gezien en waar bestaan op dit moment de grootste verschillen tussen verschillende groepen?
Na de pauze wat het tijd voor de tweede sessieronde. Deze bestond uit de volgende sessies:
Subsessie 3: Hoe breng je als zorgverlener nieuwe kennis over man/vrouw verschillen in praktijk?
In gezondheidsonderzoek wordt te weinig rekening gehouden met sekse- en genderverschillen. In de dagelijkse medische praktijk kan dit, vooral bij vrouwen, resulteren in late of verkeerde diagnoses, hogere ziektelast en verkeerde behandeling. Om hier verandering in te brengen is meer onderzoek nodig naar genderverschillen en moet bestaande kennis over genderverschillen in de praktijk worden geïmplementeerd. Het Kennisprogramma Gender & Gezondheid brengt continu nieuwe kennis voort. Tijdens deze sessie werden de eerste uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek gepresenteerd naar genderverschillen. Samen met onderzoekers, zorgprofessionals en experts bespraken we hoe nieuwe kennis op het gebied van hart- en vaatziekten, migraine, geneesmiddelengebruik en psychische aandoeningen in de spreekkamer toegepast kan worden.
Subsessie 4: Welke blinde vlekken hebben zorgverleners wanneer zij kijken naar patiënten?
In deze sub-sessie werd gekeken naar de blinde vlekken in de relatie tussen patiënten en zorgverleners. Tijdens de subsessie staan 3 vragen centraal:
1. Hoe kunnen blinde vlekken leiden tot een misdiagnose?
2. Wat zijn verschillende micro-agressies waar LHBTI personen mee te maken krijgen?
3. Op welke manier kunt u als professional een inclusieve en veilige omgeving bieden voor LHBTI personen?
Onder leiding van Podium T gingen deelnemers aan de hand van actie-theater in op een aantal casussen omtrent veel voorkomende micro-agressies waar patiënten die buiten de norm vallen mee te maken krijgen en waardoor ze zich onveilig of ongehoord voelen.
Afsluitend plenair programma
De dag werd afgesloten door vertegenwoordigers van verschillende organisaties in de zorg. Het thema was ‘Op naar een inclusieve gezondheidszorg’ waarin de volgende vraag ter discussie stond: Wat is er in het afgelopen jaar bereikt en welke activiteiten staan er bij belangrijke zorgorganisaties op de planning om tot een inclusieve zorg te komen?Sprekers waren dr. Rob Dijkstra (bestuursvoorzitter Nederlands Huisartsen Genootschap), Dianda Veldman (directeur-bestuurder de Patiëntenfederatie), Jacobine Geel (GGZ Nederland), Henk Smid (directeur ZonMw) en Angelique Berg (directeur generaal Volksgezondheid van ministerie VWS).
Video Impressie
Bent u benieuwd naar de uitkomsten van deze bijzondere dag? Bekijk dan hier de video-compilatie.