Hoe leg je chronische vermoeidheid uit aan iemand die het niet heeft?
Vermoeidheid is voor veel mensen met reuma een groot dagelijks probleem. Maar dit soort vermoeidheid is niet gewoon moe zijn; Het gaat niet gemakkelijk over door bijvoorbeeld een keer vroeg naar bed te gaan of die na verloop van tijd vanzelf over gaat. Het is er eigenlijk altijd. Ook is het een vermoeidheid die bovendien uitputtend is, veel kan schommelen en daardoor onvoorspelbaar is. Maar iedereen is wel eens moe. Maar hoe verschilt chronische vermoeidheid van de moeheid die gezonde mensen ervaren? En hoe ga je hier nu goed mee om?
Vermoeidheid versus moe zijn
We hebben slaap nodig om te functioneren. Normale vermoeidheid verdwijnt na een goede nachtrust. Maar chronische vermoeidheid blijft, ondanks slaap en rust. Veel ziekten veroorzaken vermoeidheid: auto-immuunziekten, fibromyalgie, diabetes, schildklierproblemen en psychische aandoeningen. Leven met chronische pijn is zwaar, maar vermoeidheid heeft een grotere impact op het dagelijks leven. Het beïnvloedt wat iemand elke dag kan doen, waardoor sommige mensen met een chronische ziekte sneller arbeidsongeschikt worden verklaard. Vermoeidheid verandert dan ook de persoonlijkheid en stemming van mensen. Dat kan zich uiten in verschillende dingen zoals snel prikkelbaar zijn, een gevoel van eenzaamheid en meer last hebben van vergeetachtigheid.
Hoe chronische vermoeidheid echt voelt
Chronische vermoeidheid is als griep hebben of te veel drinken en de volgende dag niets kunnen doen. Het verbetert niet met medicijnen, rust of cafeïne. Wat vaak een oordeel is van mensen zonder chronische vermoeidheid, is dat je lui bent. Chronische vermoeidheid maakt ons niet lui. We zijn fysiek en mentaal niet in staat om uit bed te komen, te werken of voor onze kinderen te zorgen. Onze ernstigste symptomen zijn onzichtbaar. Vaak worden hier verkeerde aannames over gemaakt vanuit buitenaf en dat kan heel frustrerend zijn voor mensen met chronische vermoeidheid.
Vermoeidheid gaat nooit weg
Chronische vermoeidheid verdwijnt niet. Gezond eten en regelmatig bewegen helpen, maar zijn geen wondermiddel. De vermoeidheid blijft altijd aanwezig. Er zijn dan ook verschillende dingen die vermoeidheid meer kunnen triggeren. Denk hierbij aan: medicijnen, andere aandoeningen, slechte voeding, te weinig of te veel beweging, weersomstandigheden, stress, menstruatiecyclus, infecties en omgevingsfactoren.
Wat helpt tegen chronische vermoeidheid
Verschillende dingen toevoegen aan je dagelijkse routine kan goed helpen tegen vermoeidheid. Een van de belangrijkste zijn:
- Regelmatig bewegen
- Gezond eten
- Een slaaproutine aanhouden
- Rusten
- Veel frisse lucht
Bespreek altijd met je arts wat goed voor je is en waar meer mogelijkheden liggen.
Met de dokter praten over vermoeidheid
Praat met je arts als vermoeidheid je leven belemmert. Wanneer je na een week met een goed ritme en bovenstaande punten nog steeds erg last hebt van vermoeidheid, is het verstandig om met je arts, huisarts, of reumatoloog te gaan praten. Vaak kan dit een lastig onderwerp zijn om te bespreken in de spreekkamer vanwege misopvattingen vanuit je omgeving of vanuit artsen. De Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland heeft gesprekskaarten ontwikkeld voor in de spreekkamer. Neem deze mee naar het volgende gesprek in de spreekkamer. Dit maakt het beginnen van het gesprek en de juiste vragen stellen al een stuk eenvoudiger. Daarnaast heeft ReumaZorg Nederland een aparte websitepagina met alles over vermoeidheid.
Bron: https://creakyjoints.org/living-with-arthritis/explain-chronic-fatigue/
Meer lezen?
Praatkaarten – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
Praatkaart Ziekte en Vermoeidheid – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
