Genderverschillen in de gezondheidszorg
Binnen de gezondheidszorg zijn niet alle genders gelijk. Zo hebben vrouwen vaker last van bijwerkingen dan mannen en ervaren ze deze bijwerkingen heftiger. Bovendien komen reumatoïde artritis en osteoporose vaker voor bij vrouwen, terwijl mannen vaker jicht en axiale SpA hebben. Dit kan leiden tot vooroordelen onder zorgverleners. In onderzoek, behandeling en medicatie wordt ook nog niet altijd rekening gehouden met deze verschillen. Daardoor krijgt niet iedereen de meest optimale zorg. Hier staan we op Internationale Vrouwendag bij stil.
Genderverschillen in medicatie
Er zijn verschillende voorbeelden van genderverschillen in de gezondheidszorg. Doordat vrouwen een hoger vetpercentage hebben dan mannen, nemen ze medicatie bijvoorbeeld minder goed op dan mannen. Ook blijven medicijnen die in vet oplossen bij vrouwen langer doorwerken. Daarnaast komt er bij vrouwen meer werkzame stof in het bloed terecht, omdat de maag anders werkt dan die van mannen. Bovendien zijn de nieren van vrouwen kleiner, waardoor afvalstoffen minder snel worden afgebroken. Daarnaast hebben hormonale schommelingen van vrouwen invloed op de werking van medicatie.
Dit maakt het belangrijk om in onderzoek naar medicatie vrouwen te betrekken en om een behandeling op gender af te stemmen. De standaarddosering van medicatie is bijvoorbeeld bepaald op het gemiddelde van een witte man van middelbare leeftijd die ongeveer 1.75 meter lang is en 80 kilo weegt. Medicijnen zijn het beste afgestemd op deze ‘standaard patiënt’. Maar voor andere mensen kan een andere dosering beter werken.
Genderverschillen gaan verder dan medicatie
Maar genderverschillen in de gezondheidszorg draaien niet alleen om medicatie. Mannen zoeken bijvoorbeeld minder snel professionele hulp bij psychische problemen dan vrouwen en ze haken eerder af als ze wel hulp zoeken. Ook zijn biseksuele mensen vaker psychisch ongezond (26%) dan homoseksuele en lesbische mensen (17%) en heteroseksuele mensen (11%). Er zijn helaas genoeg verhalen van mensen die door schaamte, onwetendheid of verkeerde aannames niet altijd de zorg krijgen die ze nodig hebben. Omdat ze een gender hebben dat afwijkt van de norm, of omdat hun klachten niet passen bij hun gender. Er is meer kennis nodig om iedereen bewust te maken van het belang van gender, seksuele oriëntatie en geslachtskenmerken in de gezondheidszorg.
Alliantie Gezondheidszorg op Maat: in 5 stappen naar zorg op maat
Om zorgverleners te helpen sensitieve zorg te leveren aan iedereen, is Alliantie Gezondheidszorg op Maat opgericht. De Alliantie heeft 5 stappen gedefinieerd die je helpen om zorg op maat te geven rond sekse, gender en seksuele oriëntatie. De stappen bieden praktische informatie en handvatten om hier rekening mee te houden. Een verklarende begrippenlijst legt de belangrijkste termen uit.
- Maak diversiteit zichtbaar
Laat in jouw communicatie zien dat diversiteit vanzelfsprekend is, bijvoorbeeld op de website.
- Bespreek sekse, gender en seksuele oriëntatie
Wees op de hoogte van genderverschillen, zodat je hierover kunt praten. Alleen dan kun je aan iedereen goede zorg bieden.
- Wees bewust van vooroordelen
Wees je bewust van de vooroordelen die je misschien hebt en kijk naar de persoon achter het label. Alleen zo krijg je de juiste zorgvraag boven tafel.
- Doe kennis op over gezondheidsverschillen
Leer meer over gezondheidsverschillen. Je hoeft geen expert te zijn, maar je moet wel inzicht hebben in gezondheidsverschillen en diversiteit.
- Zorg persoonsgericht
Benader iemand altijd eerst als mens. Wat heeft iemand nodig om zich gezond en gelukkig te voelen?
Aandachtswijzer Reumazorg en Gender
Ook bij de behandeling van reuma zijn er genderverschillen. Zo ervaren vrouwen meer klachten dan mannen en verschillen mannen en vrouwen in de voorkeur voor de toedieningsvorm van medicatie. Ook merken vrouwen vaker negatieve effecten van een infuusbehandeling en van injecties dan mannen. Bovendien hebben mannen vaak betere uitkomsten dan vrouwen bij eenzelfde behandeling. Zorgverleners zijn zich hier niet altijd van bewust. Om meer bewustzijn te creëren en aandacht te vragen voor deze genderverschillen bij reuma heeft het Nivel de tool ‘Aandachtswijzer Reumazorg en Gender’ ontwikkeld. Hierin staat een poster met visitekaartjes en communicatietips om genderverschillen in de spreekkamer aan bod te laten komen.
Over de Alliantie Gezondheidszorg op Maat
De Alliantie Gezondheidszorg op Maat is opgericht voor gender- en LHBTI-sensitieve gezondheidszorg in Nederland. De mens staat centraal, niet de aandoening. De Alliantie is een samenwerking van WOMEN Inc., Rutgers en COC Nederland. Het is tot stand gekomen met steun van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Meer lezen?
- Verschillen in bijwerkingen tussen mannen en vrouwen – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Meer aandacht voor osteoporose bij mannen – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Dezelfde dosering voor iedereen: werkt dat altijd? – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Aandachtswijzer Reumazorg en Gender – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
