Fibromyalgie – oorzaak

Fibromyalgie

Bij fibromyalgie is de oorzaak nog niet duidelijk. Je hebt last van chronische pijn in je spieren en bindweefsel, maar er zijn geen afwijkingen in je spieren, je gewrichten of je bindweefsel te zien. Je kunt vandaag meer klachten hebben dan morgen. Fibromyalgie verloopt bij iedereen anders. De diagnose bij fibromyalgie is erg moeilijk te stellen. Fibromyalgie komt bij jong en oud voor, maar vaker bij vrouwen dan bij mannen.

Verstoorde aansturing vanuit je hersenen

Mogelijk is fibromyalgie een centrale pijnversterkingsstoornis. Door een verstoorde aansturing van je spieren vanuit je hersenen ervaar je sneller pijn, maar heb je ook langer pijn. Je hersenen sturen samen met bepaalde hormonale klieren je spieren aan. Het is niet duidelijk, waarom er een stoornis is en of dit een gevolg of een oorzaak is van fibromyalgie.
Je zenuwstelsel verbindt alle delen van je lichaam met elkaar vanuit je hersenen. Het is een intern communicatienetwerk, dat informatie kan opnemen en verwerken. Waaruit bestaat je zenuwstelsel?
• Je centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen, hersenstam en de ruggengraat (ruggenmerg). Het is de centrale verwerker van de binnenkomende en uitgaande zenuwprikkels.
• Je perifere zenuwstelsel is de verbinding tussen je centrale zenuwstelsel, je spieren en je organen. Je zenuwen geven de binnenkomende en uitgaande zenuwprikkels door. Het bestaat uit het somatische en het autonome zenuwstelsel.
– Het somatisch zenuwstelsel is het deel van het zenuwstelsel, waar je controle over hebt. Dit gedeelte stuurt je spieren aan en zorgt er bijvoorbeeld voor dat je kunt bewegen en praten.
– Het autonome zenuwstelsel regelt veel processen, waar je je niet bewust van bent of vaak ook geen invloed op kunt uitoefenen. Dat is bijvoorbeeld de werking van je inwendige organen, je hartslag, je hormoonstelsel, je bloeddruk en je ademhaling.

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten
Fibromyalgie wordt ook geplaatst onder de Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK). De ziekte zorgt voor pijn in je hele lichaam en gevoeligheid voor aanraking. Je hebt last van pijn, kortademigheid, vermoeidheid of voelt je zwak en een medische diagnose kan niet worden vastgesteld. Er zijn geen afwijkingen in je spieren en ontstoken gewrichten te vinden. Je hebt één of meerdere en verschillende klacht(en) en deze kunnen mild, matig of ernstig zijn. Bij fibromyalgie komen de lichamelijke klachten vaak voor in combinatie met psychische klachten. Deze klachten zijn het gevolg van een ingewikkelde wisselwerking van biologische (lichamelijke) factoren, psychosociale factoren en omgevingsfactoren.
• Biologische factoren.
– slaapstoornissen.
Je hebt klachten, zoals een slaaptekort of een verstoring van je dag-nacht ritme.
– ontregeling van de hypofyse-hypothalamus-bijnier-as van het autonome zenuwstelsel.
Je hebt extra aanmaak van cortisol in je bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel. Die extra aanmaak kan zorgen voor bijvoorbeeld een toenemende insulineresistentie, een daling van serotonine en een toegenomen afscheiding van maagzuur.
– een virale infectie.
– een verslechterde lichamelijke conditie.
Je vermijdt activiteiten, omdat je lichaam pijn doet.
– minder beweging.
Je vermijdt beweging, omdat je lichaam pijn doet.
– een tekort aan zuurstof in je spieren door een mitochondriale stoornis.
Mitochondriën maken energie, waarmee je lichaam kan functioneren. Ze zitten in bijna elke cel, waaruit ons lichaam is opgebouwd. Het zijn de ‘energiefabrieken’ van de cel. Voordat energie gemaakt kan worden, vinden heel veel chemische processen plaats, waarvoor enzymen of enzymcomplexen nodig zijn. Als deze chemische processen niet goed verlopen, dan heb je een mitochondriële stoornis.
– een verstoorde aansturing van je spieren vanuit de hersenen (centrale zenuwstelsel).
Je hersenen sturen de werking van je spieren aan in wisselwerking met je hormoonstelsel. Mogelijk zijn er veranderingen in deze wisselwerking. Je hebt met fibromyalgie vaak veel spanning in je spieren en het ontstaan daarvan is niet bekend. Het is ook niet duidelijk is of deze verstoring een gevolg of een oorzaak is van fibromyalgie.
– een ontregeling van je centrale pijnsysteem.
De verwerking van pijnprikkels door de zenuwen in je hersenen en het ruggenmerg is verstoord als je fibromyalgie hebt, waardoor je een kleine pijnprikkel al ervaart als erg pijnlijk.
– een relatie met je voeding en slecht functioneren van je darmen.
– chronische musculoskeletale pijnen.
– prikkeling van de kleine pijnzenuwlichaampjes (nociceptoren) in de huid.
– overgevoeligheid voor prikkels.
Fibromyalgie heeft mogelijk te maken met het mechanisme, waarmee je lichaam prikkels uit de buitenwereld filtert. Je hebt een toegenomen prikkelbaarheid van de centrale neuronen in je ruggenmerg. Dat leidt tot versterking van je pijnprikkels, slaapproblemen, vermoeidheid, concentratieproblemen, overgevoeligheid voor licht en geluid, overgevoeligheid voor medicijnen en last van koude/warmte prikkels.
– minder goede verwerking van je pijnprikkels.
• Psychosociale factoren.
– negatieve emoties.
Je kunt neerslachtig, boos, machteloos of verdrietig zijn.
– angst.
Je kunt angst hebben om te bewegen, voor pijn of voor het hebben van een andere ernstige ziekte.
– stress.
Je kunt niet voldoen aan de eisen die je omgeving aan je stelt of aan de eisen die je aan jezelf stelt. Je bent niet tevreden met jezelf en dat geeft spanningen. Je kropt je spanning, woede of verdriet op.
– overbelasting.
Je wilt teveel tegelijk, je staat altijd voor anderen klaar of gaat altijd door tot iets af is.
– psychiatrische syndromen.
Je hebt mogelijk een depressie of last van paniekstoornissen.
• Omgevingsfactoren
– conflict situaties.
Je voelt je onder druk gezet bij conflictsituaties op het werk of in je familie.
– onbegrip.
Je ervaart onbegrip en gemis aan acceptatie in bijvoorbeeld je sociale leven, familie, werk, school.

Tot slot

 Er kunnen in je familie meerdere mensen met fibromyalgie zijn, maar je kunt ook de enige zijn met fibromyalgie in je familie. Mogelijk zijn er bepaalde genen, die je vatbaarder kunnen maken voor het krijgen van fibromyalgie en bijbehorende gezondheidsproblemen. Mogelijk veroorzaakt een andere triggerfactor fibromyalgie, zoals rugklachten, artritis, een verwonding of andere lichamelijke of emotionele stressfactoren. Dat kan leiden tot een verandering in de manier, waarop je lichaam “praat” met je ruggenmerg en de hersenen.