Fenomeen van Raynaud-leefstijl

Leefstijl bij fenomeen van Raynaud – wat kun je zelf doen?

Fenomeen van Raynaud
Bij Raynaud worden je vingers of tenen wit en gevoelloos, bijvoorbeeld als reactie op kou. Na een paar minuten worden de witte vingers of tenen blauw. Bij het opwarmen worden de vingers of tenen rood en komt het gevoel langzaam terug. Ze doen dan pijn en tintelen, prikken en gloeien. Soms kunnen de vingers of tenen dik worden. Een aanval duurt ongeveer 5 minuten. Soms heb je klachten in andere lichaamsdelen, zoals de oren, neus, lippen en tong.

Leefstijl tips
• Vermijd grote temperatuurwisselingen en koude
Verwarm je huis gelijkmatig: een centrale verwarming is daarvoor het beste. Ga je naar buiten, trek een jas en handschoenen aan. Trek een extra trui aan, als je naar koudere kamers in huis gaat. Zorg ervoor, dat je ook in de zomer geen deuren of ramen tegen elkaar hebt openstaan, want de tocht kan vaatkrampen opwekken.
Een bad geeft een veel gelijkmatigere warmte dan een douche gebruiken.
Stap altijd in een warm bed met een kruik of een elektrische deken.

• Zorg goed voor je huid
Als het buiten koud is, is het goed om de huid van je gezicht en je handen en voeten soepel te houden. Wondjes aan vingertoppen en tenen genezen moeilijker bij gebrek aan een normale hoeveelheid zuurstof door de slechte doorbloeding.
Je kunt een dieper wondje goed schoon houden door het dagelijks onder een lauwwarme douche uit te spoelen. Dep het daarna droog met een schone katoenen handdoek. Dek het af met verband, dat niet aan de huid blijft plakken. Je kunt over je vingertop een ‘vingerhoedsverband’ (soort kapje) doen.
Gebruik geen zalf, omdat onder de zalf een infectie kan ontstaan.

• Verminder je alcoholgebruik 
Alcohol kan je bloeddruk verhogen, wat slecht is voor je wanden van je bloedvaten.

• Eet gezond en let op temperatuurverschillen bij het bereiden van eten
Zorg voor een gezond eetpatroon. Als je te mager bent, krijg je een tekort aan onderhuids vetweefsel. Je lichaam heeft voedsel als brandstof nodig om tegen de koude te kunnen. Als je kookt, let op de verschillen in temperatuur (diepvries, oven) en gebruik ovenwanten.

• Blijf in beweging en sport
Geregeld bewegen, bijvoorbeeld wandelen en fietsen, verbetert de doorbloeding in je lichaam.

• Rook niet
Als je rookt, krijg je noradrenaline in je bloed, dat ervoor zorgt, dat je bloedvaten samentrekken. Daarnaast daalt de temperatuur in je armen en benen 2 tot 3 °C bij elke sigaret, sigaar of pijp. Pas na 24 uur is je lichaamstemperatuur weer normaal.

• Leer om te gaan met je emoties en stress
Adrenaline zorgt er voor dat je bloedvaten samentrekken. De stof komt in je lichaam vrij bij bijvoorbeeld angst, schrik, verrassing, verdriet, ergernis, opwinding en chronische stress. Neem rust, leer grenzen stellen en probeer erachter te komen welke factoren een aanval uitlokken.
Als je toch een aanval krijgt, verwarm dan je handen door ze in je mouwen te steken, onder je oksels of tussen je benen. Warm je handen niet op met te warm water uit de kraan of door ze tegen een hete (centrale) verwarming te houden. Het is beter om je handen geleidelijk op te warmen. Het gevoel in je handen kan bij een aanval van Raynaud minder zijn, dus je kunt je gemakkelijker bezeren.

• Let op het gebruik van bepaalde medicijnen
Bepaalde medicijnen tegen migraine, hoge bloeddruk, een hartaandoening en verkoudheidsmiddelen met de stof efedrine kunnen de bloedvaten vernauwen. Bespreek dat met je dokter, als je je zorgen maakt.

• Draag kleding, die je lichaam goed warm houdt
Draag in huis warme kleding als het buiten koud is. Draag meer lagen kleding over elkaar, dat is beter voor de isolatie en het opnemen van transpiratievocht. Draag buiten handschoenen en warme sokken bij afkoeling en als het koud is. Is het koud buiten, maak je sokken en (hand)schoenen dan binnen eerst even warm.

• Zorg voor een goede werkomgeving
Als je een baan hebt waarbij je veel buiten bent, in een koude of tochtige ruimte werkt of waarbij je lang moet zitten, dan is dat niet goed voor je bij Raynaud. Praat over je klachten met je dokter, maar ook met je werkgever en met de arbodienst.
Trek bij natte klusjes rubberen handschoenen aan en vermijd werken met koud water.
Pas op met zware boodschappentassen, want de handvatten knellen de bloedstroom naar je vingers af. Gebruik voor je zware klusjes een boodschappenkarretje, een rug- of schoudertas of een fietstas.

Meer informatie fenomeen van Raynaud

Thuisarts.nl – Huisarts vertelt over Fenomeen van Raynaud I https://www.thuisarts.nl/overzicht/film/fenomeen-van-raynaud

Johns Hopkins Rheumatology – Raynaud’s Phenomenon : What You Should Know | Johns Hopkins Medicine I https://youtu.be/Jv0kEFCYF5M?si=FxMHM-hQKHaCuVfJ
Demystifying Medicine – Exploring Raynaud’s Phenomenon I https://youtu.be/beXQZBJC6Lc?si=OzlnFUY68m-lTLA9
Brigham And Women’s Hospital – Raynaud’s Phenomenon Video I https://youtu.be/Aml-vSYWHrg?si=enu2Kym61jkMFApb
WeAreSRUK – Chloe’s story of Raynaud’s I https://youtu.be/d97plCq0B6Q?si=QmAlJig14BqFwpCz
WeAreSRUK – Diane’s story of Secondary Raynaud’s I https://youtu.be/SPANrBk3q78?si=MKk48gM6WV50WiQj
Musculoskeletal Health Australia – Diagnosis and Management of Scleroderma and Raynaud’s Phenomenon – Dr Nava Ferdowsi, Rheumatologist I https://youtu.be/shxkXRHKLeY?si=4mbRWrFX4WG-ZM7Y

ReumaZorg Nederland – Video over Reuma en Vermoeidheid I https://reumazorgnederland.nl/videos-2021-2022/
ReumaZorg Nederland – Video over Reuma en Werk I https://reumazorgnederland.nl/videos-2021-2022/
ReumaZorg Nederland – Webinar Rouw en aanvaarding I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2024/
ReumaZorg Nederland – Webinar Vermoeidheid en omgaan met je energie I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Gezond eten en leven I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Lekker bewegen; je kan het! I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Chronisch ziek en Intimiteit I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en Vermoeidheid I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en mentale gezondheid I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2020-2021/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en chronische pijn I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2020-2021/