Digitaal contact met je apotheker voor ondersteuning bij medicijngebruik
Veel mensen met reuma gebruiken dagelijks medicijnen. Daarmee kunnen ze pijn en ontstekingen onderdrukken. Soms gaat dat medicijngebruik gepaard met vragen of problemen. Zonder passend antwoord of een goede oplossing kunnen die vragen of problemen een negatieve invloed hebben op iemands gezondheid. Ondersteuning van de apotheker bij medicijngebruik kan helpen die problemen op te lossen. Maar welke digitale kanalen voor die ondersteuning gebruiken mensen met reuma het liefst? Dat onderzochten Lex Haegens en zijn collega’s van de Sint Maartenskliniek. Deze zomer publiceerden zij de resultaten van hun studie.
Over het onderzoek
Het doel van het onderzoek was achterhalen voor welke digitale kanalen mensen met reuma een voorkeur hebben met betrekking tot ondersteuning bij medicijngebruik. Daarbij wilden de onderzoekers achterhalen welke factoren die voorkeuren beïnvloeden. Het onderzoek ging over 4 digitale zorgkanalen: een pagina met veelgestelde vragen, een digitaal mensje, een app voor chatten met een zorgverlener en een app voor videobellen met een zorgverlener. De onderzoekers namen interviews af met 15 mensen met een vorm van ontstekingreuma. Er deden 8 vrouwen mee en 7 mannen. Zij hadden een gemiddelde leeftijd van 55 jaar. De onderzoekers stelden hen vragen over 3 ‘domeinen’. Zo bevroegen de onderzoekers de deelnemers over hun algemene mening over de vier digitale kanalen. Ook vroegen ze naar de factoren die de voorkeur voor online zorg beïnvloeden. Ten slotte spraken ze over de factoren die de voorkeur voor online zorgkanalen beïnvloeden in relatie tot andere kanalen.
Problemen bij medicijngebruik
Naast de positieve effecten van reumamedicijnen ervaren de meeste mensen met reuma ook meerdere problemen met hun medicatie. Gemiddeld ervaren mensen met reuma 5 medicijngerelateerde problemen per 8 weken. Daarbij melden ze elke 2 weken minstens 1 nieuw probleem. Zo ervaart meer dan 90% van de mensen minstens één nadelig effect van reumamedicatie. Ook ervaart de helft van de mensen bijwerkingen van biologische reumamedicatie. Medicatieproblemen kunnen de effectiviteit van medicijnen negatief beïnvloeden en iemands gezondheid in gevaar brengen. Dat kan leiden tot comorbiditeiten en hogere zorgkosten. Daarom is het belangrijk om snel een passende oplossing te vinden voor medicatieproblemen of ze te voorkomen.
Digitale communicatie
Telegezondheid is het gebruik van digitale communicatiemiddelen om de gezondheidszorg op afstand te ondersteunen. Mensen met reuma kunnen via deze digitale communicatie meer informatie krijgen. Bovendien kunnen zij dankzij deze communicatie continu ondersteuning krijgen bij hun medicatiegebruik. Dit heeft positieve effecten op de gezondheidsgerelateerde kennis en zelfeffectiviteit van mensen met reuma. Door de vergrijzende bevolking en het groeiende aantal mensen met reuma zal telegezondheid in de toekomst een grotere rol gaan spelen. Daarom is het belangrijk om te weten waar mensen behoeften aan hebben op het gebied van telezorg.
Belangrijkste resultaten
Uit het onderzoek van Haegens en zijn collega’s kwamen verschillende concrete resultaten naar voren. Zo bleek dat er 3 categorieën van factoren zijn die de voorkeur voor digitale communicatiekanalen beïnvloeden. De eerste categorie is het probleem dat iemand ervaart. De tweede betreft de persoon die het probleem ervaart. De laatste categorie gaat over de kenmerken van het telezorgkanaal. Verder waren de deelnemers over het algemeen positief over de verschillende telezorgkanalen. Maar ondanks dat twee op de drie mensen met reuma telezorg nuttig vindt, gebruikt slechts 4% van hen de medische apps ook daadwerkelijk. De voorkeuren voor telezorg kan ook binnen een persoon verschillen, afhankelijk van de situatie. Een op maat gemaakte aanpak zou mensen met reuma dan ook beter ondersteunen bij hun medicatiegebruik dan een algemene benadering.
Een blik op de toekomst
Om telezorg in de toekomst nog beter te laten aansluiten bij de wensen van gebruikers, is nog meer onderzoek nodig. Zo zou toekomstig onderzoek de mogelijkheden om anoniem te chatten met zorgverleners kunnen onderzoeken. Mogelijk bespreken patiënten gevoelige onderwerpen makkelijker als dat anoniem kan. Ook moeten mensen die telezorg nodig hebben nog beter op de hoogte zijn van de beschikbare telezorgkanalen en de mogelijke effecten daarvan. Op die manier kunnen zij zelf een betere keuze maken van het meest geschikte kanaal. Er is dus nog genoeg ruimte voor verbetering. Maar het onderzoek van Haegens zet een mooie stap in de goede richting.
