“Communicatie met je arts”
Is jouw reumatoloog ook een vraagbaak en gesprekspartner voor je? Iemand die eerlijke antwoorden geeft, ook al kunnen deze confronterend zijn? Of heb jij misschien andere ervaringen in de communicatie met jouw reumatoloog? Mieke Spijkerman schreef onderstaand verhaal voor de EULAR Edgar Stene Schrijfwedstrijd over de communicatie met je arts. Zij heeft zowel positieve als negatieve ervaringen als het gaat om het communiceren met zorgverleners. Lees onderstaand verhaal en laat je inspireren.
Bewust zijn van de impact van communicatie
Goede communicatie met je arts is zo ontzettend belangrijk. Als patiënt wil je dat de arts voldoende tijd én aandacht voor je heeft. Als arts wil je het juiste verhaal en de klachten goed in kaart kunnen brengen, en daar dan de juiste vervolgstappen bij inzetten. Die je daarna terugkoppelt naar de patiënt. Maar wat kan hierin ook veel misgaan, zonder daar direct een schuldige partij voor aan te wijzen. In mijn opinie is iedere schakel hierin even belangrijk!
‘’De arts bekent eerlijk dat hij niet weet wat er mis is met mijn knie’’
Bij het lezen van het onderwerp “Communicatie met je arts” gaan mijn gedachten meteen een heel eind terug in de tijd… Het is 1983, ik heb net de tweede knieoperatie in een maand tijd achter de rug en de arts (in dit geval een orthopeed) staat aan mijn bed én met de handen in zijn haar. Mijn knie zat ineens op slot. Eerst in gebogen stand en niet veel later in gestrekte stand. Heel veel zwelling, heel veel pijn. Na een week is er een grote hoeveelheid kraakbeengruis (afkomstig van mijn patella) uit mijn knie gehaald tijdens een artroscopie. Na drie weken moest dit nog een keer, omdat de knie nu in gestrekte stand vastzat, en de klachten zeker nog niet verdwenen waren. De arts komt na de tweede operatie aan mijn bed en bekent eerlijk dat hij niet weet wat er mis is met mijn knie. Maar goed mis is het in ieder geval. En dan ineens, out of nowhere, zegt hij… ‘’Het kon weleens acute reuma zijn’’. BAM!
In totale verwarring achtergelaten
Na het droppen van dit bommetje wil hij zich omdraaien en mijn kamer verlaten. Met stomheid geslagen grijp ik in een reflex de arts nog net bij een puntje van zijn witte jas, met de opmerking dat dit zo niet werkte. Zoiets roepen, snel wegwezen en mij in totale verwarring achterlaten. Gelukkig erkende hij dit, kwam hij bij me zitten en nam hij de tijd voor een open en eerlijk gesprek. Confronterend, dat wel, maar het gevoel dat hij nu wel de tijd nam en mij een en ander duidelijk uitlegde, maakte dat ik mij gehoord voelde. Niet blij met de boodschap, maar wel met deze aanpak.
‘’Niet blij met de boodschap, maar wel met deze aanpak’’
Om dit te plaatsen in het tijdsbeeld: ik was net 23, onzeker en angstig of het wel goed zou gaan komen met mijn knie. Ik sportte fanatiek en dat is daarna nooit meer goed gekomen. Toen ik dit voorval diezelfde avond aan mijn ouders vertelde, kreeg ik op mijn donder! “Wat ik wel niet dacht, zo ga je niet om met een arts.” Enzovoorts. Hoe de arts met mij om dacht te gaan, telde niet. Tegen Dé Dokter ga je niet in, dat was zeer ongehoord. Onnodig om te vertellen dat ik het hier heel erg mee oneens was.
Communicatie met verschillende specialisten
Gelukkig is dit ruim 40 jaar later echt anders, al realiseer ik me dat ik zelf natuurlijk ook veel veranderd ben in de jaren. Dat maakt dat je een gesprek met een arts ook anders ingaat. Het heeft mij echt geholpen in een goede en directe communicatie met veel artsen in verschillende disciplines. Dit schrijvende realiseerde ik me ook dat er vaak op een arts gemopperd wordt in geval van slechte communicatie, maar ik ben ervan overtuigd dat dit een wisselwerking is, uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Wat ik hierin belangrijk vind om te benoemen, is dat de artsen nu anders omgaan met de patiënt. De patiënt is mondiger geworden. Wat mij betreft een goede ontwikkeling. Helaas heb ik door mijn aandoeningen, waar reuma er een van is, met heel veel specialisten te maken.
Samen met mijn reumatoloog ben ik nog altijd zoekende naar wat de beste pijnmedicatie is. Helaas kan ik niet tegen NSAID’s. Hij blijft zich inzetten voor de beste oplossing. Hij is ook degene die me op het spoor van MED-SED gezet heeft. Dit is een aangeboren erfelijke aandoening aan het bot en kraakbeen, die helaas progressief is. In verband met deze aandoening ben ik inmiddels onder behandeling van het specialistische spreekuur MED-SED in het UMC in Utrecht. Het is zo fijn dat hier begrip, kennis en kunde is, van deze toch niet zo heel vaak voorkomende aandoening.
‘’De patiënt is mondiger geworden; wat mij betreft een goede ontwikkeling’’
Begrip en empathie
De betreffende reumatoloog is mijn vraagbaak en gesprekspartner, en af en toe zegt hij ook hoe erg hij het vindt wat er allemaal gaande is in mijn lichaam. Dat kleine stukje begrip en empathie is voor mij erg belangrijk! Ik voel me gehoord en gezien, en dat is volgens mij de basis voor alles. Ieder gesprek met een arts ga ik nu open in, en ik durf tegenwoordig ook de vraag terug te leggen wat wijsheid is. Wat de arts het beste lijkt en wat de beste volgende stap is. Zoals mijn orthopeed pas nog zei: “Ik heb helaas geen leuke antwoorden”. “Geef mij maar eerlijke antwoorden, ook al is dit soms heel confronterend”, was dan ook mijn antwoord.
‘’De reumatoloog is mijn vraagbaak en gesprekspartner’’
Ik denk dat het belangrijk is, voor nu, maar zeker ook voor de toekomst, dat arts en patiënt naast elkaar gaan staan en zo tot de best mogelijke behandeling komen. Maar altijd met wederzijds respect. Voor mij is dat de basis van alles!
Benieuwd naar alle verhalen?
Op onze website vind je alle verhalen die mensen met reuma schreven over hoe een betere communicatie met hun arts hun leven met reuma verbeterde. De komende weken delen we alle inzendingen ook als nieuwsbericht op onze website.
Over de Edgar Stene Prijs
Ieder jaar zet de Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland (RZN) de Edgar Stene schrijfwedstrijd voor mensen met reuma in Nederland uit. Zij krijgen zo de kans om te vertellen over hun ervaringen, dromen en verwachtingen. Ieder jaar staat een ander thema centraal. De Edgar Stene schrijfwedstrijd is een initiatief van EULAR, de Europese koepel van de reumatologie, en is bedoeld om meer aandacht te vragen voor mensen met reuma.