Betrouwbaar meten van vermoeidheid en slaap bij chronische ziekten
Een van de meest voorkomende klachten van chronische ziekten zoals reumatoïde artritis zijn vermoeidheid en slaapproblemen. Bij mensen met deze ziekten is vermoeidheid vaak een van de meest beperkende symptomen. Het beïnvloedt hun dagelijkse activiteiten en hun kwaliteit van leven. Het meten van vermoeidheid en slaap gebeurt tot nu toe vaak alleen via een vragenlijst die deze mensen invullen. Onderzoekers slaagden erin om vermoeidheid en slaap betrouwbaarder en nauwkeuriger te meten door middel van klein, draagbaar apparaatje.
Verminderde kwaliteit van leven
Vermoeidheid bij reuma is meer dan alleen moe zijn. Het is een onvoorspelbaar medisch symptoom dat je ervan weerhoudt om mee te kunnen doen aan de meest alledaagse dingen. Het is een slopend symptoom van de ziekte dat een verminderde kwaliteit van leven tot gevolg heeft.
Invullen vragenlijst
Tot nu toe worden vermoeidheid en slaap vooral gemeten door mensen te vragen om een vragenlijst over hun ervaringen met vermoeidheid en slaap in te vullen. Deze methode kan worden beïnvloed doordat mensen zich dingen verkeerd herinneren. Ook hebben ze soms niet genoeg details over bijvoorbeeld de intensiteit van hun vermoeidheid gedurende de dag.
Betrouwbaarder en nauwkeuriger meten met kleine apparaten
Een manier om nauwkeurigere en betrouwbaardere resultaten te geven, is door mensen met een chronische ziekte kleine apparaten te laten dragen. Deze apparaten meten dan gedurende de dag vermoeidheid en slaap. In een gepubliceerd artikel, gebruikte een internationale groep onderzoekers draagbare apparaten om vermoeidheid en slaappatronen bij mensen met een chronische aandoening te meten en vast te leggen. Op deze manier wilden ze laten zien hoe effectief deze manier van meten kon zijn. Het op deze manier bestuderen van vermoeidheid en verstoorde slaap zou de eerste stap kunnen zijn in het maken van een ‘digitale biomarker’ voor deze symptomen.
Europees onderzoek
De onderzoekers vroegen eerst mensen met zenuwaandoeningen of chronische ontstekingsziekten (zoals reuma) of ze wilden deelnemen aan hun onderzoek. In totaal stemden 136 deelnemers in met deelname aan het onderzoek. Deze deelnemers deelden ze op in groepen in vier Europese steden: één in Nederland, twee in Duitsland en één in het Verenigd Koninkrijk. Hiervan hadden 66 ontstekingsziekten, 31 zenuwaandoeningen. De overige 39 deelnemers waren gezonde deelnemers die als controlegroep dienden.
Om de effecten van vermoeidheid en verstoorde slaap in continu te onderzoeken, droegen de deelnemers een klein apparaat (genaamd VitalPatch). Dat is een 12 cm lange biosensor die zich aan de huid hecht en aan de linkerkant van de borst vastzit. Het registreerde onder andere de hartslag, de intervallen van milliseconden tussen hun hartslagen en hun ademhalingsfrequentie.
Meten van vermoeidheid en slaap met biosensor
Deelnemers konden hun normale leven thuis voort te zetten terwijl ze de biosensor het grootste deel van de dag droegen, ook ’s nachts . Dit deden de deelnemers vier weken lang; vijf dagen dragen van de biosensor, gevolgd door twee dagen rust. Terwijl ze de biosensor droegen, vulden de deelnemers ook vier keer per dag via een app vragenlijsten in over hun ervaring van de vermoeidheid en slaapkwaliteit.
Gegevens vergelijken met ingevulde vragenlijsten
De gegevens van de biosensor werden vervolgens vergeleken met de ingevulde vragenlijsten over vermoeidheid en slaap van de deelnemers. De onderzoekers ontdekten dat de biosensor gegevens vastlegden die goed verband hielden met wat de patiënten in de vragenlijsten in de app invulden.
Meer onderzoek nodig
Hoewel het kleine studie is, kan het gebruik van digitale hulpmiddelen informatie opleveren die de kwaliteit van leven van mensen met een chronische aandoening kan verbeteren. De onderzoekers willen dan ook meer en uitgebreider onderzoek doen naar vermoeidheid en slaap en hoe dat het beste kan worden gemeten.
Bron: Nieuwsbericht Innovative Health Initiative
Lees ook:
- Artikel ‘Frontiers in Physiology: Assessing fatigue and sleep in chronic diseases using physiological signals from wearables: A pilot study’ (2022)
- Hoe ga ik om met vermoeidheid – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Webinar ‘Reuma en Vermoeidheid – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
- Veel mensen met reuma worstelen met vermoeidheid – Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland