Axiale spondyloartritis – klachten
Huisarts
Als je ziek wordt of klachten hebt, die maar niet weggaan, dan ga je naar de huisarts. Je huisarts is de eerste medische behandelaar om je klachten te behandelen. Lukt het niet om je klachten goed te behandelen en wordt je niet beter, dan zal de huisarts samen met jou kijken naar verdere behandeling. Je huisarts kan je doorsturen naar de reumatoloog of een andere dokter in het ziekenhuis of een kliniek en naar de fysiotherapeut of een oefentherapeut.
Klachten, die je kunt hebben bij axiale spondyloartritis (axiale SpA) of de mengvorm
• een gewrichtsontsteking.
Bij een gewrichtsontsteking heb je de volgende klachten: een ontstoken gewricht doet pijn, is gezwollen, is stijf en kun je minder goed bewegen. Een gewricht is een verbinding tussen twee botten, waardoor beweging mogelijk is, bijvoorbeeld je kniegewricht. Je hebt bij axiale SpA meestal pijn en stijfheid rond je heupen en je billen, in je (lage) rug, soms in je nek en bij een ontstoken borstbeen soms een benauwd gevoel en pijn op je borst.
• ontstekingen in de SI-gewrichten van je bekken en in je wervelkolom (ruggengraat).
– Je hebt vooral ‘s nachts en ‘s ochtends door de ontstekingen last van pijn en stijfheid in je rug. Uiteindelijk kunnen de botdelen in je SI-(sacro-iliacale)gewrichten en die in de wervelkolom (ruggengraat) door de ziekte aan elkaar vergroeien (ankylose). Daardoor verstijft je rug, vaak in een kromme, voorovergebogen houding of je gaat juist heel erg rechtop lopen, zodat je je niet meer voorover kunt buigen. Als (bijna) alle wervels met elkaar vergroeid zijn, wordt dit ook wel ‘bamboo spine of bamboerug‘ genoemd. Door de verminderde mobiliteit van je wervelkolom (ruggengraat) heb je problemen in je dagelijkse functioneren. Rijden in een auto of te lang staan of zitten kan zeer pijnlijk zijn.
• ontstekingen in je nekwervels.
– Je kunt je nek steeds minder goed bewegen door de ontstekingen in de nekwervels. Door de ontstekingen kunnen je nekwervels uiteindelijk met elkaar vergroeien (ankylose), zodat je je stijve nek niet meer kunt buigen.
• ontstekingen in je borstkas, je schouders, je armen en je benen.
Je kunt ontstekingen in de gewrichten van je borstkas krijgen, die zorgen voor benauwdheid en pijn. Soms heb je last van ontstekingen in de gewrichten van je schouders, armen, benen, knieën, enkels, handen of voeten. In je armen in de ellenbogen en de kleine gewrichten in je vingers. In je benen in de knieën, enkels en de kleine gewrichten in je tenen.
• last van pijn en stijfheid in je bekken en bovenbeen.
– Je hebt last van pijn en stijfheid in je bekken (lage rug). Je hebt er vooral in de ochtend bij het opstaan last van en als je lange tijd in dezelfde houding zit. De rugpijn zit meestal aan één kant, soms links, dan weer rechts. De klachten lijken in het begin op een hernia met een uitstralende pijn naar het been.
– Je kunt pijnklachten aan de achterkant van je bovenbeen hebben. Deze pijnklachten voel je afwisselend in je linker-, dan weer in je rechterbeen. De pijn en stijfheid worden minder, wanneer je gaat bewegen, maar het helpt niet om lange tijd stil te zitten of te gaan liggen.
– Je kunt door de ontstekingen chronische pijn en stijfheid rond je heupen en je billen hebben.
• last van peesontstekingen.
Je kunt ontstekingen in de pezen en aanhechtingsplaatsen van de pezen aan je botten krijgen, bijvoorbeeld in je achillespees. Als je lang in dezelfde houding zit of ligt, dan verergert, vooral ‘s ochtends, de pijn en stijfheid. De pijn neemt af bij beweging of bijvoorbeeld door het nemen van een warme douche.
• last van oogontstekingen.
Je kunt vaker uveïtis krijgen. Uveïtis is een ontsteking van de iris of het regenboogvlies van je oog. Door de ontsteking van het regenboogvlies is het oog rood, pijnlijk, traant, kan slecht tegen licht en je ziet soms wazig. De ontsteking beschadigt je oog meestal niet, als het op tijd behandeld wordt, maar kan wel een aantal keren terugkomen. Het ophangingssysteem van je ooglens kan ook ontstoken raken (irisontsteking of iridocyclitis). In ongeveer de helft van de gevallen wordt geen oorzaak gevonden.
• last van darmontstekingen en enteropathische artritis (EnA).
Met axiale SpA heb je opvallend vaak last van een chronische darmontsteking, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Bij darmklachten heb je buikpijn, langdurig dunne ontlasting of soms bloed bij je ontlasting. Als je de factor HLA-B27 in je bloed hebt, dan heb je meer kans op enteropathische artritis (EnA), dan als je deze factor niet hebt. Bij EnA heb je een inflammatoire darmaandoening (IBD) met als meest voorkomende vormen colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. De oorzaak van enteropathische artritis is onduidelijk. De klachten zijn wisselend in duur en hevigheid.
• last van huidklachten.
Je kunt psoriasis krijgen. Dat is een niet-besmettelijke, chronische ziekte met een versnelde deling van de cellen en verminderde rijping van de hoorncellen op bepaalde plaatsen in je opperhuid. De hoorncellen rijpen niet normaal uit en daardoor is ook het afschilferen van je hoorncellen verstoord. Hierdoor is er op bepaalde plaatsen in je huid een sterke nieuwe aanmaak van huidcellen met een schubbige schilfervorming. Je kunt schilferende rode en witte vlekken op de huid van je ellebogen, knieën, hoofdhuid, navel, handpalmen, voetzolen, bilnaad of huidplooien krijgen (psoriasis vulgaris). Of je krijgt putjes in en een bruine verkleuring onder je nagels (psoriasis unguum).
• last van duizeligheid.
• last van gewichtsverlies.
• last van zweten, als je slaapt.
• last van vermoeidheid.
Je hebt last van een invaliderende vermoeidheid. Deze vermoeidheid is anders dan een gewone vermoeidheid na bijvoorbeeld het sporten. Je vermoeidheid kan een direct gevolg van je ziekte zijn, maar ook een bijwerking van de medicijnen die je gebruikt. Je kunt overdag ook moe zijn, als pijn je ’s nachts uit je slaap houdt.
• een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Je hebt een groter risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Als je last hebt van een hoge bloeddruk, diabetes, een hoog cholesterolgehalte en aderverkalking, dan kunnen je bloedvaten vernauwen. Je loopt dan meer kans op een angina pectoris, een hartaanval of een beroerte. Je kunt ook een ontsteking aan de aortaklep in je hart krijgen.
• osteoporose.
Je kunt botontkalking (osteoporose) krijgen. Botontkalking verhoogt het risico op wervelbreuken en wervelinzakkingen door de broze botten.