Axiale spondyloartritis – behandeling
Behandeling axiale spondyloartritis
De dokter gaat samen met jou kijken naar de beste medische behandeling met medicijnen voor je klachten. Je kunt hierbij gebruik maken van de 3 goede vragen. Je moet altijd achter je gekozen behandeling staan, want dan heeft een behandeling de beste kans van slagen.
Pijnstillers, die je zelf kunt aanschaffen zonder recept
• Paracetamol (pijnstiller).
Paracetamol helpt tegen pijn en koorts, veroorzaakt geen maagproblemen, geeft meestal geen bijwerkingen en gaat goed samen met andere medicijnen. Paracetamol kun je overal zelf kopen in de winkels en je hoeft dus geen recept van de dokter te hebben.
• NSAID.
Een NSAID is een pijnstiller. NSAID betekent Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs. Deze medicijnen remmen ontstekingen, zwelling, pijn, stijfheid en koorts in je lichaam, maar voorkomen geen schade aan je gewrichten. Ze bevatten geen steroïden, zoals bij corticosteroïden. Je kunt deze medicijnen met de werkzame stoffen diclofenac, naproxen en ibuprofen overal bij de drogist of in de supermarkt kopen. Je koopt de NSAID met een lage hoeveelheid van de werkzame stof. Je hoeft dus geen recept van de dokter te hebben.
Let op! Het is altijd belangrijk om aan de huisarts of je andere dokters te vertellen, dat je al zelf een NSAID bij de drogist of in de supermarkt koopt en gebruikt. Anders kun je teveel van de werkzame stof binnen krijgen, als de huisarts of dokter je een NSAID voorschrijft, die alleen in de apotheek op te halen is met recept.
Behandelingen bij axiale SpA
De behandeling van axiale spondyloartritis (axiale SpA) bestaat uit:
• fysiotherapie of oefentherapie om verstijving van je wervelkolom (ruggengraat) te voorkomen. Als je sport en oefeningen doet, dan kun je, tijdens de actieve en rustige perioden van je ziekte, het ziekteproces vertragen.
• medicijnen om de ontstekingen te verminderen.
Medicijnen axiale SpA
• NSAID
NSAID betekent Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drug en wordt gebruikt als pijnstiller. Deze medicijnen hebben als werkzame stoffen ibuprofen, naproxen en diclofenac. Ze remmen de aanmaak van het hormoon prostaglandine, waardoor pijn, koorts en je ontsteking afnemen. Een hormoon is een stofje, dat je lichaam zelf aanmaakt en dat via de bloedbaan je organen en weefsels aanstuurt om allerlei lichaamsfuncties te regelen, zoals je bloeddruk. Prostaglandines zijn nauw betrokken bij de vorming van maagslijmvlies en hebben zo een beschermende werking op de maagwand. Als je langere tijd een NSAID met een hogere hoeveelheid werkzame stof gebruikt, dan wordt je maagslijmvlies steeds dunner en kan de maagwand geïrriteerd raken door het maagzuur. Je krijgt daarom ook een maagzuurremmer voorgeschreven. NSAIDs remmen ontstekingen, zwelling, pijn, stijfheid en koorts in je lichaam, maar voorkomen geen schade aan je gewrichten. De medicijnen bevatten geen steroïden, zoals bij corticosteroïden. Bij de dokter krijg je een hogere hoeveelheid van de werkzame stof voorgeschreven op recept.
• Corticosteroïden
Zijn je klachten ernstig of reageert je lichaam niet op de medicijnen, die je ontstekingen moeten afremmen, dan kan je dokter een corticosteroïd met de werkzame stof prednison voorschrijven. Corticosteroïden zijn medicijnen, die de afweerreactie in je lichaam versterken en je ontstekingen onderdrukken. Een corticosteroïd is een kunstmatig gemaakt bijnierschorshormoon uit de fabriek. De werking van dit medicijn is hetzelfde als dat van het natuurlijke hormoon, dat je lichaam in je bijnieren (bijnierschors) aanmaakt. Je dokter schrijft een hoeveelheid corticosteroïd voor, die hoger is dan je lichaam normaal aanmaakt in je bijnieren. Zo kunnen de ontstekingen in je lichaam onderdrukt worden.
• csDMARD
Een conventional synthetic Disease-Modifying Anti Rheumatic Drug is een langzaam werkende reumaremmer. Het is geen pijnstiller. De csDMARDs onderdrukken je afweersysteem, zodat de chronische ontstekingen in je gewrichten afnemen en stoppen. Pas twee tot drie maanden na de start van een behandeling ga je merken, dat de ontstekingen in je gewrichten afnemen. De pijn wordt dan minder, je hebt minder zwellingen en je gewrichten voelen minder stijf aan. Onder csDMARDs vallen werkzame stoffen als methotrexaat, sulfasalazine, goud, hydroxychloroquine, azathioprine, leflunomide en ciclosporine.
Voor onderdrukking van de ontstekingen, zwelling en pijn in de eerste weken van je behandeling kan je dokter ook een ontstekingsremmende pijnstiller (NSAID) of een ontstekingsremmer (corticosteroïd) erbij voorschrijven.
• bDMARD
Een biological Disease-Modifying Anti-Rheumatic Drug is een biologisch medicijn, dat je afweersysteem kan versterken. Als je gezond bent, dan maakt je afweersysteem zelf genoeg antistoffen aan om zich te verdedigen tegen ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën. Als je een chronische ontstekingsziekte hebt, gebeurt dat niet goed en vallen je witte bloedcellen ook je gezonde eigen lichaamscellen aan. TNF-alfaremmers en Interleukine-remmers zijn biologicals (bDMARDs). Je dokter zal eerst controleren of je geen andere infecties, tuberculose, kans op hartfalen of een kwaadaardige ziekte hebt. Deze kunnen verergeren door een behandeling met een biological en moeten dus eerst worden behandeld door je dokter. Vooral de TNF-α blokkerende medicijnen worden voorgeschreven als je axiale SpA hebt. Deze remmen het ontstekingseiwit TNF-α in je lichaam en zijn zeer effectief in het verminderen van je ziekteactiviteit. Een medicijn met een Interleukine-remmer remt weer interleukine-17 (IL-17A), een ontstekingseiwit in je lichaam.
• Biosimilar
Een biosimilar is een biologisch medicijn, dat erg lijkt op het originele medicijn, de biological. De originele biological (bDMARD) wordt ook wel het referentiemedicijn genoemd. Als het referentiemedicijn een aantal jaren op de markt is, mogen andere fabrikanten het namaken. Omdat biologische medicijnen gemaakt worden door een levend organisme, zijn ze nooit helemaal hetzelfde. Dit geldt zowel voor de originele biologicals als de biosimilars. Een biosimilar werkt even goed en is even veilig als een biological.
Chirurgische behandeling
• Een operatie.
Een operatie kan traumatische fracturen aan je wervelkolom (ruggengraat) en overtollige flexie-verschijnselen van je nek corrigeren, als je nek niet recht te krijgen is. Traumatische fracturen zijn gebroken botten, die je hebt vanwege een verwonding of een ongeval. Flexie is het vermogen van je gewrichten om te buigen, zodat je bijvoorbeeld kunt lopen, schrijven en je nek buigen. De flexie wordt mogelijk gemaakt door een laagje kraakbeen aan het uiteinde van je botten met daartussen een laagje gewrichtssmeer. Het kraakbeen en het laagje gewrichtssmeer zorgen ervoor, dat je botten zonder pijn en moeite langs elkaar kunnen bewegen. De gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel zorgen ervoor, dat de botten tijdens flexie niet uit de kom schieten.
Je kunt te maken krijgen met verminderde flexie door artrose en artritis. Bij artrose doet flexie van de aangetaste gewrichten veel pijn en gaat het bovendien vaak moeizamer. De ernst van de aandoening en de pijn varieert. De pijn wordt dan ook niet veroorzaakt door het kraakbeen of het bot zelf, maar vooral door de spieren die om het gewricht heen zitten. Bij artritis is er sprake van een ontsteking in gewrichten. Dit veroorzaakt niet alleen pijn bij drukking en flexie van het gewricht, maar geeft ook andere symptomen: vermoeidheid, koorts en roodheid van de huid.
• Plaatsen van een kunstprothese
Een orthopedisch chirurg kan een gedeeltelijke of gehele kunstprothese plaatsen als je door functieverlies invalide kunt worden. De meest gebruikte kunstprotheses zijn de schouder-, heup– en knieprotheses. Daarnaast zijn er nog kunstprotheses voor andere gewrichten (elleboog, pols en enkel).
Meer informatie axiale SpA
Axiale Spondyloartritis
Reade Revalidatie & Reumatologie I Spondyloartritis I https://youtu.be/6vfQams4KJs?si=mRGm7Ty0znadd16O
Reade Revalidatie & Reumatologie I Voorlichtingsfilm over Bechterew I https://youtu.be/H1iImzwVRxw?si=ECbtV4PVM9OV5Tpi
ReumaZorg Nederland – Webinar Axiale en Perifere SpA I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2022/
PfizerBelgium – Wat is spondylitis ankylosans of ziekte van Bechterew? I https://www.youtube.com/watch?v=TZLXdtNrrrg
PfizerBelgium – Hoe ontstaat chronische artritis? I https://www.youtube.com/watch?v=Anb6e113lm8
PfizerBelgium – Wat zijn de diagnostische tools voor chronische artritis? I https://www.youtube.com/watch?v=cKXOVA7d4Qo
PfizerBelgium – Wat zijn de behandelingsstrategieën voor chronische artritis? I https://www.youtube.com/watch?v=OnZkscDE2k0
PfizerBelgium – Welke invloed heeft chronische artritis op mijn dagelijks leven? I https://www.youtube.com/watch?v=6xYfm_CKYC4
PfizerBelgium – Welke sport kan ik doen met mijn chronische artritis? I https://www.youtube.com/watch?v=kceSb8_sJI0
PfizerBelgium – Vaccinatie en chronische artritis I https://www.youtube.com/watch?v=6ZUEopVfSg8
Johns Hopkins Rheumatology – Ankylosing Spondylitis: Disease Overview I https://youtu.be/eFriEKJUHA8?si=52f9y6Jx1nSScZpj
Johns Hopkins Rheumatology – Ankylosing Spondylitis : Signs and Symptoms I https://youtu.be/eQ4DB4mnAEY?si=wpm8fT51Vo2wjXlm
Johns Hopkins Rheumatology – Ankylosing Spondylitis – Diagnosis I https://youtu.be/xqZuRAjzq7w?si=-cRejqLA_YemptXd
Johns Hopkins Rheumatology – Ankylosing Spondylitis – Treatment I https://youtu.be/iUWPuNQ17D0?si=jNKt5zkExb8ezyZm
Johns Hopkins Rheumatology – Ankylosing Spondylitis – Lifestyle Options I https://youtu.be/H_M_CBeiPqE?si=tFF_S3aYpusZDFMS
ReumaZorg Nederland – Webinar Ontstekingsreuma en risico op hart- en vaatziekten I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2022/
Seminars in Arthritis and Rheumatism – Dr. Sinead Maguire on Pregnancy and AS I https://youtu.be/9Bbxs54uj_0?si=Z6w1GsYR-xSaAgj7
ReumaNet – Webinar: Crohn en colitis ulcerosa bij SpA I https://youtu.be/8SkDBn8Hg_E?si=oAsVefCgXq1dH43T
National AS Society – What has the gut got to do with AS? Crohn’s and Colitis UK explain I https://youtu.be/qpDF5G-FYOs?si=P774d0ty4v54HYzA
National AS Society – Why does axial SpA cause fatigue and what can you do to help? Your SpAce I https://youtu.be/rfhp7qGAvNA?si=aSHd2SSufXg8stLk
National AS Society – What does AS have to do with the skin? Psoriasis Association explain I https://youtu.be/Jp1lS6SqHSA?si=mcxgLBFlPLFpj1JC
National AS Society – Osteoporosis and AS top tips with Sarah Leyland, Royal Osteoporosis Society I https://youtu.be/wHipTNnapk8?si=0upA-qWbMs0zNcTt
Zero To Finals – Ankylosing Spondylitis: Visual Explanation for Students I https://youtu.be/a23A3nAaO0E?si=NttOGUEDsaY5pd6J
Osmosis from Elsevier – AS – causes, symptoms, diagnosis, treatment, pathology I https://youtu.be/XJZUUgrpFoo?si=IlH6aKYQFAA0waoB
Schooltv.nl I Rug en wervels I https://schooltv.nl/video/de-rug-er-zit-vering-in-je-rug/
Novartis – More than just back pain, what is Axial Spondyloarthritis (axSpA)? I https://youtu.be/iN2EiKKKJss?si=KVkGYVciBoW9Wasv
National Axial Spondyloarthritis (AS) Society – What is AS? I https://youtu.be/Tfoivx6Sgtc?si=UmLfKtrg1IpkZHhz
National AS Society – Emotional gap- managing the emotional impact of living with AS I https://youtu.be/5AgWFz8GBuY?si=QSI186K0bwz-JgbN
National AS Society – Axial Spondyloarthritis – Not just back pain I https://youtu.be/oNi5e5RCfrs?si=R1OKYg3YmHRmLt5G
National AS Society – Ankylosing Spondylitis AS Coping with fatigue and flares I https://youtu.be/qOGn-KSAcTU?si=Is-EsJ0JpfZ2-SUY
National AS Society – Top Tips for Living Well With Ankylosing Spondylitis I https://youtu.be/9dNIX6y-G-A
National AS Society – Women and axial SpA: Gender Inequalities I https://youtu.be/Pv-Z8-q1P7I?si=4IGRM-YLARcxLuaQ
National AS Society – Managing Ankylosing Spondylitis: leaving room for your golf balls I https://youtu.be/wVlQIQO6-aA
Verhalen mensen met AxSpA
National Axial Spondyloarthritis (AS) Society – Nadine’s story I https://youtu.be/SAoPUR-HnpA?si=SRzE7g2HSaxRYdIr
National AS Society – Steve’s story of a 30 year wait for axial SpA diagnosis (Act on axial SpA) I https://youtu.be/BKye9YJTKF0?si=YPyNdi1PlcPByIZs
National AS Society – Bethany’s story of the wait for an axial SpA diagnosis. (Act on axial SpA) I https://youtu.be/iHFzUEdkQC8?si=IIodt75CGVJv9Zxj
National AS Society – Paul’s story – ankylosing spondylitis (axial spondyloarthritis) I https://youtu.be/GDVRUt9p5KU?si=LcHjEVfuQQpi2B0S
National AS Society – Ben shares his experiences of managing his axial SpA flares: Your SpAce I https://youtu.be/j0M6poOSp2A?si=-xjfuv3wEC4MRBDZ
National AS Society – Mel’s story of getting an axial SpA diagnosis (Act on axial SpA) I https://youtu.be/bJBjAOUTaQE?si=xXZR6Q6Kj-J5eyQI
Novartis – Living with AS: A Patient Perspective I https://youtu.be/tnRcZ-t1D98
Novartis – Living with ankylosing spondylitis: Pierre’s perspective I https://youtu.be/Zkhmud27zH0
CreakyJoints – Her Bizarre Symptoms Were Actually Ankylosing Spondylitis | Hannah’s Story I https://youtu.be/ALX7u7dApmc?si=aUw0ayt6C2HscX8e
CreakyJoints – Misdiagnosed for Decades | Roz’s Ankylosing Spondylitis Diagnosis Story I https://youtu.be/KIqKLxWqYyI?si=sg5cZUtOIOTCkoT_
CreakyJoints – Ignoring Ankylosing Spondylitis Symptoms | Jed’s Ankylosing Spondylitis Story I https://youtu.be/g1ufiePP6Eo?si=MHwILrqg9qGup7H_
Afweersysteem
ReumaZorg Nederland – Afweersysteem I https://reumazorgnederland.nl/afweersysteem/
Bindweefsel en gewrichten
ReumaZorg Nederland – Weefsels: bindweefsel I https://reumazorgnederland.nl/weefsels-bindweefsel/
ReumaZorg Nederland – Spier-skeletstelsel – gewrichten I https://reumazorgnederland.nl/spier-skeletstelsel-gewrichten/
Medvibe – Anatomie les 2: Bindweefsel I https://youtu.be/ntZp1nRUFk8?si=yimMB2dkDqirHkNz
Medvibe – Anatomie les 3: Osteologie I https://youtu.be/0AE9_vZqij8?si=ZgZVvn2X5PM8kWBU
Bioritology – Functies en bouw van het skelet/botten I https://youtu.be/DSDse3DV5OE?si=NefS3V1e8GAbUkIM
Medvibe – Anatomie les 4: Gewrichten I https://youtu.be/2YQ6EOeiQck?si=Mtqn7hKKRXyrNz_F
Bioritology – Soorten en bouw van gewrichten I https://youtu.be/_vduJjoPyCY?si=p20RaoZLnnO2w_ER
Bioritology – Botverbindingen – gewrichten, kraakbeen, vergroeien, naadverbinding I https://youtu.be/5IgqjPdMQzE?si=5qbfUPXmuXLUKRGL
Medicijnen
Sint Maartenskliniek – Methotrexaat I https://youtu.be/VYK5xYt-ORs?si=0Q8jziUdCEL67U-g
Sint Maartenskliniek – Prednisolon I https://youtu.be/KxEJhosLSQk?si=TJSCorz8o51mYyHP
Sint Maartenskliniek – Biologicals – Gek van geneesmiddelen I https://youtu.be/UPZAUHHBTq8?si=iBcn2_ldDuKmRT0Y
Máxima Medisch Centrum I Informatievideo over Methotrexaat I https://vimeo.com/738285021
Máxima Medisch Centrum I Informatievideo over BiologicalsI https://vimeo.com/743042721
Máxima Medisch Centrum I Informatievideo over JAK-remmersI https://vimeo.com/743043880
Overige onderwerpen
ReumaZorg Nederland – Video over Reuma en Vermoeidheid I https://reumazorgnederland.nl/videos-2021-2022/
ReumaZorg Nederland – Video over Reuma en Werk I https://reumazorgnederland.nl/videos-2021-2022/
ReumaZorg Nederland – Webinar Vermoeidheid en omgaan met je energie I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Gezond eten en leven I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Lekker bewegen; je kan het! I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Chronisch ziek en Intimiteit I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en Vermoeidheid I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en mentale gezondheid I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2020-2021/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en chronische pijn I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2020-2021/
ReumaZorg Nederland – Webinar Rouw en aanvaarding I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2024/
ReumaZorg Nederland – Vaccinaties I https://reumazorgnederland.nl/vaccinatie/
ReumaNet – EULAR Richtlijnen rond levensstijladvies I https://youtu.be/bf9WRtr8QDA?si=rwQoVS9TTJ4IttJS
Webinar Axiale en Perifere SpA. Het verschil heeft te maken met de plek of plekken in het lichaam, waar de ontsteking voorkomt. Wanneer de ontstekingen in de rug ontstaan, noemen we dit axiale SpA. Als bijvoorbeeld in de knieën en/of de handen een ontsteking voorkomt, spreken we van perifere SpA. Floris van Gaalen, reumatoloog in het Leids Universitair Medisch Centrum, vertelde over axiale en perifere SpA.
Webinar Ontstekingsreuma en risico op hart- en vaatziekten. Bij ontstekingsreuma, zoals bijvoorbeeld reumatoïde artritis (RA), Axiale SpA of artritis psoriatica, loop je meer risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Het is dan ook belangrijk om jezelf periodiek goed te laten screenen op dit risico. Waarom is het belangrijk dit risico in de gaten te houden? En hoe verloopt een screening op hart- en vaatziekten? Professor dr. Mike Nurmohamed legde dit uit.
Webinar Reuma en Vermoeidheid. Dr. Joke Vriezekolk, onderzoeker-psycholoog bij de Sint Maartenskliniek, vertelde op 13 februari 2023 wat vermoeidheid precies is, welke invloed vermoeidheid kan hebben op je leven, wat je er zelf tegen kunt doen en welke behandelmogelijkheden er bestaan om vermoeidheid tegen te gaan. Vermoeidheid bij reuma is meer dan alleen moe zijn. Het is een onvoorspelbare klacht die je ervan kan weerhouden alledaagse dingen te ondernemen. Als je je vaak vermoeid voelt, kan het daarom een grote invloed hebben op je leven.
Webinar Leven met medicijnen. Medicijnen kunnen helpen om reumaklachten te verminderen. Veel mensen met reuma hebben dan ook baat bij medicatie. Maar het is soms best lastig om medicijnen altijd goed te gebruiken, vooral als je langdurig medicatie gebruikt. Als je medicatie niet goed gebruikt, kan het effect ervan minder worden. Hoe je dat kunt voorkomen en waarom het belangrijk is om medicatie goed te gebruiken, vertelde Prof. dr. Bart van den Bemt. Hij is apotheker en medisch manager bij de Sint Maartenskliniek en onderzoeker bij het Radboudumc.
Webinar Vermoeidheid en omgaan met je energie. 69% van de mensen met reuma heeft dagelijks te maken met (extreme) vermoeidheid. Die vermoeidheid kan zo erg zijn dat het iemand beperkt in zijn of haar dagelijkse bezigheden. Het is dan ook belangrijk om je energie goed te verdelen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom organiseerde RZN samen met zelfstandig ergotherapeut Tinneke Claes een webinar over ‘vermoeidheid en omgaan met je energie’. Tinneke nam de deelnemers mee in het vinden van een goede balans in de dagelijkse activiteiten.
Webinar Reuma en chronische pijn. Eén van de grootste uitdagingen wanneer je reuma hebt. Waar komt het vandaan? Maar vooral, hoe kan je er zo goed mogelijk mee omgaan? De Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland organiseerde een webinar hierover m.m.v. professor dr. Rob Smeets, revalidatiearts bij CIR Revalidatie en onderzoeker en hoogleraar Revalidatiekunde aan het Medisch Universitair Centrum Maastricht.
Webinar Rouw en aanvaarding. Reuma is een ingrijpende en onvoorspelbare aandoening. Veel mensen met reuma vinden het lastig om hier mee om te gaan. Je gaat waarschijnlijk meerdere keren door een proces van verdriet, rouw en aanvaarding heen. Psychologe Tine van Ingelgem bespreekt niet alleen de uitdagende aspecten van het rouwproces, maar benadrukt ook, dat het doorlopen van rouw en aanvaarding kan leiden tot iets waardevols. Tine is naast professional zelf ook ervaringsdeskundige met een chronische ziekte. Ze is werkzaam als (online) psycholoog en psychotherapeut en begeleidt vooral mensen die leven met een chronische ziekte, vermoeidheid en pijn.