Artritis psoriatica – oorzaak

Oorzaak

We kennen de oorzaak van artritis psoriatica nog niet. Als je artritis psoriatica krijgt, ontstaan er ontstekingen in je gewrichten, pezen en de wervelkolom. De ernst van je ziekte wisselt sterk van relatief milde tot zeer actieve ontstekingen, die kunnen leiden tot beschadiging van je gewrichten. Soms is maar één gewricht ontstoken, dan weer twee of meer gewrichten. De ontstekingen zitten meestal in:
• je kleine gewrichten (handen en voeten). Je vingers en tenen kunnen er als een ‘worstje’ uitzien (dactylitis).
• in je grote gewrichten (elleboog, heup of knie).
• in de distale gewrichten van je vingers en tenen.
• in de gewrichten in je wervelkolom (ruggengraat).
• in de SI-(sacro-iliacale)gewrichten in je bekken (heup).
• in de peesaanhechtingen aan de botten, bijvoorbeeld in de achillespees of waar je ribben vastzitten aan je borstkas.

Auto-immuunziekte

Artritis psoriatica is een auto-immuunziekte. Je afweersysteem (immuunsysteem) beschermt je dagelijks tegen ziekteverwekkers. Ziekteverwekkers zijn bijvoorbeeld bacteriën, virussen, schimmels of parasieten. Je afweersysteem bestaat uit een grote groep verschillende cellen en eiwitten. Deze cellen en eiwitten ruimen de infecties en dode celresten op. Een goed werkend afweersysteem moet dus infecties en dode celresten kunnen herkennen. Als je afweersysteem infecties opruimt, krijg je ontstekingsverschijnselen, zoals koorts, zwellingen, roodheid, pijn of een grieperig gevoel. Het opruimen van je dode celresten in je lichaam gebeurt iedere dag. Daar merk je meestal niets van.
Een auto-immuunziekte ontstaat als er bij het opruimen van dode celresten en infecties iets verkeerd gaat. Je afweersysteem wordt ontregeld, waardoor je afweersysteem denkt dat je dode celresten en goede lichaamseigen cellen gevaarlijke indringers zijn. Je afweersysteem wil die indringers verdrijven. Hierdoor komen bepaalde stoffen vrij, waardoor er ontstekingen ontstaan in je gewrichten, pezen, spieren of organen. Je afweersysteem keert zich als het ware tegen je eigen lichaam.

Artritis psoriatica (PsA)

• Artritis psoriatica is een combinatie van ontstekingsreuma en de huidziekte psoriasis. Je kunt dus klachten aan je huid hebben én klachten door gewrichtsontstekingen. Soms beginnen de gewrichtsontstekingen van artritis psoriatica eerder dan de psoriasisklachten (huidlaesies), maar het kan ook omgekeerd zijn.
• Artritis psoriatica is ook een vorm van spondyloartritis (SpA). Spondyloartritis (SpA) is een verzamelnaam voor een groep reumatische aandoeningen met een aantal gemeenschappelijke kenmerken, zoals ontstekingen in de wervelkolom, in het bekken en in de gewrichten van de armen of benen. Artritis psoriatica is een vorm van perifere spondyloartritis, waarbij vaak de grote gewrichten in je armen of benen ontsteken.

Psoriasis

Psoriasis is een erfelijke, niet-besmettelijke, chronische auto-immuunziekte met een versnelde deling van de cellen en verminderde rijping van de hoorncellen op bepaalde plaatsen in je opperhuid. De hoorncellen rijpen niet normaal uit en daardoor is ook het afschilferen van je hoorncellen verstoord. Hierdoor is er op bepaalde plaatsen in je huid een sterke nieuwe aanmaak van huidcellen met een schubbige schilfervorming. Je kunt schilferende rode en witte vlekken op de huid van je ellebogen, knieën, hoofdhuid, navel, handpalmen, voetzolen, bilnaad of huidplooien krijgen (psoriasis vulgaris). Of je krijgt putjes in en een bruine verkleuring onder je nagels (psoriasis unguum).

Erfelijkheid

Ongeveer 15% van de mensen met psoriasis krijgt artritis psoriatica. Je kunt ook artritis psoriatica krijgen als je zelf geen psoriasis hebt, maar wel familieleden met psoriasis.
Ongeveer 40% van de mensen met artritis psoriatica heeft een familielid met psoriasis of een andere vorm van artritis.
Artritis psoriatica komt vaker voor bij meerdere mensen binnen een familie. Als je de ziekte hebt, is het mogelijk dat je kinderen het ook krijgen, maar dat hoeft niet. Je kunt namelijk ook een genetische aanleg voor artritis psoriatica hebben, maar de ziekte niet krijgen.

Leeftijd

Artritis psoriatica komt even vaak bij mannen voor als bij vrouwen. De ziekte begint meestal tussen je 20e en 30e levensjaar. Meestal start artritis psoriatica met huidklachten (psoriasis), maar soms krijg je de gewrichtsklachten, voordat je last van je huid krijgt.