Afspraken over verantwoord wisselen van medicijnen
Voor het behandelen van een aandoening, kun je medicijnen gebruiken. Ook veel mensen met reuma gebruiken medicatie. Het kan voorkomen dat het medicijn dat je gebruikt wisselt van fabrikant. De werkzame stof, dosering en manier van toedienen blijven wel gelijk. Toch kan de wisseling een negatief effect hebben op het medicijngebruik. De Patiëntenfederatie Nederland heeft daarom samen met andere partijen een leidraad opgesteld. Hierin staan afspraken om verantwoord van medicijnen te wisselen.
Wisselen van medicijnen
Een medicijn kan een andere fabrikant, merk of label krijgen. De werking en eigenschappen van het medicijn blijven dan vaak gelijk. Wel verandert bijvoorbeeld de verpakking. Of het uiterlijk van de tablet. Dit kan ervoor zorgen dat je het medicijn niet meer op de juiste manier gebruikt. Daarnaast kan het leiden tot onrust, klachten of vragen. Het is daarom belangrijk dat je goed begeleid wordt als er een wisseling plaatsvindt. En dat je weet waar je aan toe bent. De leidraad biedt handvatten aan alle betrokken partijen. Zoals de huisarts die het medicijn voorschrijft, de apotheker en de zorgverzekeraar. In de leidraad staan afspraken waar zij zich aan moeten houden. Zo kun je verantwoord wisselen van het ene naar het andere medicijn.
Verantwoord wisselen in drie categorieën
Om het verantwoord wisselen van medicijnen mogelijk te maken, worden medicijnen in de leidraad in drie categorieën ingedeeld:
- Rood: Niet wisselen van medicijnen. Tenzij het medicijn door tekorten niet verkrijgbaar is in Nederland.
- Oranje: Alleen wisselen van medicijnen als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Bijvoorbeeld als er een medische noodzaak is om te wisselen, doordat iemand een bepaald medicijn niet kan verdragen.
- Groen: Wisselen van medicijnen is mogelijk als aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Tenzij iemand door persoonlijke omstandigheden niet kan wisselen.
In de leidraad staat precies welke medicijnen in welke categorie vallen. Daarnaast staat in de leidraad om medicijnen in de Oranje en Groene categorie zo weinig mogelijk te wisselen. Namelijk maximaal één keer per twee jaar. Bovendien streven de partijen ernaar het aantal combinaties van hulpmiddelen en medicijnen te beperken. En om duidelijke uitleg aan patiënten te geven in begrijpelijke taal.
Informatie en begeleiding bij het wisselen van medicijnen
In de leidraad staan ook afspraken om mensen die van medicijnen wisselen goed te begeleiden. Zo moeten apothekers iemand persoonlijk begeleiden bij medicijnen in de Oranje categorie. Bijvoorbeeld in een persoonlijk gesprek. Aan de andere kant moet de voorschrijver van het medicijn begeleiding bieden rondom problemen. En de zorgverzekeraar moet duidelijkheid geven over bijvoorbeeld het inkoopbeleid en de vergoeding van medicijnen.
Als wisselen medisch onverantwoord is
Daarnaast bevat de leidraad afspraken voor mensen die om medische redenen niet kunnen wisselen van medicijn. Bijvoorbeeld omdat iemand een te groot gezondheidsrisico loopt. In de leidraad staat welke zogenaamde Individueel Patiëntgebonden Factoren er zijn. Deze factoren kunnen meespelen bij de afweging om een medicijn wel of niet te wisselen. De voorschrijver heeft hierbij de eindverantwoordelijkheid.
Toezicht op de afspraken
De komende periode worden de afspraken uitgevoerd in de praktijk. Verschillende organisaties monitoren de uitvoering van de leidraad. Zo kunnen tussentijdse onduidelijkheden of onenigheden worden opgelost. Ook evalueren de organisaties na één jaar het gebruik van de leidraad. Zij kijken dan of de afspraken zorgen voor een verbetering voor de patiënt en de kwaliteit van de zorg. Daarnaast herzien de betrokken partijen elk jaar de medicijnen in de drie categorieën.