Acuut reuma – diagnose
Huisarts
Als je ziek wordt of klachten hebt, die maar niet weggaan, dan ga je met je klachten naar de huisarts. Je huisarts is de eerste medische behandelaar om een diagnose te stellen bij acuut reuma. Hij moet de ziekte herkennen om je klachten te kunnen behandelen. Lukt het niet om je klachten goed te behandelen, dan zal de huisarts samen met jou kijken naar verdere behandeling. Je huisarts kan je doorsturen naar de reumatoloog of een andere dokter in het ziekenhuis of een kliniek.
Diagnose
De huisarts en de dokter in het ziekenhuis of een kliniek geeft je een diagnose op basis van:
• een gesprek met jou over je klachten.
• wat er bij je gevonden wordt met lichamelijk onderzoek.
• de uitslagen van bloedonderzoek en andere onderzoeken.
Wat vraagt de dokter?
• wat zijn je klachten?
• hoe zijn je klachten ontstaan?
• welke klachten of ziekten heb je al eerder gehad?
• wanneer heb je last van je klachten?
• wat verergert je klachten?
• welke medicijnen gebruik je al?
• hoe ziet je dagindeling er ongeveer uit?
• wat voor werk doe je?
• komen er in je familie reumatische ziekten voor?
• ben je ook onder behandeling bij een andere dokter?
Lichamelijk onderzoek
• De dokter maakt een uitstrijkje van je keel om te bekijken.
• De dokter laat een echo van je hart maken (echocardiogram). De echo wordt gemaakt met geluidsgolven om bewegende beelden van je hart te maken en een afwijking op te sporen.
• De dokter laat een ECG maken (elektrocardiogram). Een ECG is een grafisch plaatje van de elektrische activiteit in je hartspier. Het plaatje laat de elektrische prikkel, die de spiercellen in het hart laat samentrekken, zien. De dokter zoekt naar signalen van een ontsteking van de hartkleppen (endocarditis) of een slechte hartfunctie.
Bloedonderzoek
De groep A-streptokok is een bacterie. Deze bacterie noemen we ook GAS of roodvonk bacterie. Acuut reuma ontstaat na een infectie met een bacterie van deze groep-A-streptokokken. Groep A-streptokokkeninfecties behoren tot de meest voorkomende infecties bij mensen. Acuut reuma kan gezien worden als een vorm van reactieve artritis. Dat is een gewrichtsontsteking als reactie op een infectie of ontsteking elders in je lichaam. De dokter kan de bacterie in het bloed terugvinden. Dat is nodig om de diagnose te kunnen bevestigen.
Bloedonderzoek
Bij acuut reuma is de bezinkingssnelheid van de rode bloedlichaampjes vaak verhoogd. Je hebt een lichte bloedarmoede en het aantal witte bloedlichaampjes is toegenomen. Deze reacties zijn normaal als er een ontsteking in het lichaam is.
• Antistreptolysine O (ASO) -test.
De antistreptolysine O (ASO)-test is een bloedtest, die een streptokokkeninfectie opspoort. Je lichaam maakt antistoffen aan als reactie op een toxine de streptolysine O. Streptolysine O is een toxine dat wordt gemaakt door de groep A-streptokokken, de GAS-bacteriën. Je lichaam maakt de antistreptolysine O-antistoffen aan als je een streptokokkeninfectie hebt, die wordt veroorzaakt door GAS-bacteriën. Bij ongeveer 80% van de mensen met acuut reuma kan een verhoogde hoeveelheid antistreptolysine O (ASO) in het bloed worden gevonden in de eerste twee maanden van de ziekte. De ASO-test kan helpen om te bepalen of er je een streptokokkeninfectie hebt gehad. De dokter laat de aanwezigheid van antistreptolysine-antistoffen in het bloed meten. De streptokokkenbacterie zelf is soms niet meer terug te vinden in de keelweefsels of in je bloed.
• Bloedbezinking (BSE)
Bloedbezinking (BSE) is een laboratoriumtest die de bezinkingssnelheid van je rode bloedcellen (erytrocyten) meet. Bij deze test wordt de snelheid gemeten, waarmee de rode bloedcellen door de zwaartekracht uitzakken in een rechtopstaand, smal buisje met bloed. Het bovenste deel van het bloed in de buis is het plasma, dat na het uitzakken van de rode bloedcellen zichtbaar wordt als een kolom heldere, gelige vloeistof. De lengte van deze kolom plasma wordt na één uur tijd gemeten en uitgedrukt in millimeters per uur (mm/uur). Als je een infectie hebt, die een ontsteking veroorzaakt, hebben je rode bloedcellen de neiging om samen te klonteren. Hierdoor worden ze zwaarder, zodat ze sneller bezinken. Hoe sneller je rode bloedcellen bezinken, hoe hoger je BSE. Een hoge BSE geeft een actieve ontsteking in je lichaam aan. Deze bloedtest stelt geen diagnose van één specifieke ziekte. In plaats daarvan helpt het de dokter om vast te stellen of je een ontsteking hebt.
• C-reactive protein (CRP)
C-reactive protein (CRP) is een stof die door je lever wordt aangemaakt als reactie op een ontsteking. Een hoog gehalte van CRP in het bloed is een marker van een ontsteking. Hoge CRP-waarden kunnen ook aangeven, dat er een ontsteking in de bloedvaten van je hart is. Je hebt dan een hoger risico op een hartaanval. Maar de CRP-test is een niet-specifieke test en CRP-niveaus kunnen in elke ontstekingsaandoening verhoogd zijn.
• Bloedarmoede
Er is vaak een laag hemoglobinegehalte in je bloed door de chronische ontstekingen. Het hemoglobinegehalte van het bloed geeft aan of er voldoende aanmaak van rode bloedcellen is. Hemoglobine is verantwoordelijk voor het zuurstoftransport in het bloed. Een te lage hemoglobinewaarde zorgt voor blijvende (ernstige) vermoeidheid.
De diagnose is soms moeilijk te stellen, omdat er ook andere ziekten zijn, die in het begin op acuut reuma lijken. Voorbeelden zijn reumatoïde artritis (RA), jeugdreuma (JIA), een acute virusinfectie of een beenmergontsteking.
Na de diagnose
Na de diagnose bespreekt je dokter samen met jou welke behandeling het beste voor jou kan zijn en wordt er een keuze voor een behandeling genomen. Je kunt ook naar een andere dokter of een andere zorgverlener, bijvoorbeeld een fysiotherapeut, doorverwezen worden.
Meer informatie acuut reuma
Thuisarts.nl I https://www.thuisarts.nl/groep-streptokok/ik-heb-ziekte-door-groep-streptokok
NZKidsHealth – How rheumatic fever affects the heart I https://youtu.be/ZB97F-z36Mk?si=FOD8OnkqczXsNUXC
RHDGuidelines – What is acute rheumatic fever and rheumatic heart disease? I https://youtu.be/Pjx2nPC9–A?si=mT-HiKVhZPuXAr3F
OPENPediatrics – Acute Rheumatic Fever by E. Rusingiza I https://youtu.be/9BSdy9r8CDk?si=yn0X-kDASsFMI5dA
RHDGuidelines – Diagnosis of acute rheumatic fever I https://youtu.be/5PR1ItgBk7Q?si=A3-jW-Cglwvcjf_V
Rheumatic Fever Made Easy (Including Jones Criteria and Mnemonic!) – Rhesus Medicine I https://youtu.be/Hpih3UbJ4uA?si=L3o32CO4KNiZWT8R
Overige onderwerpen
ReumaZorg Nederland – Webinar Gezond eten en leven I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Leven met Medicijnen I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Vermoeidheid en omgaan met je energie I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Lekker bewegen; je kan het! I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en Vermoeidheid I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2023/
ReumaZorg Nederland – Webinar Reuma en chronische pijn I https://reumazorgnederland.nl/webinars-2020-2021/