Aanbevelingen voor de behandeling van Artritis Psoriatica met medicijnen
De European Alliance of Associations for Rheumatology (EULAR) geeft regelmatig adviezen rondom de behandeling van de verschillende vormen van reuma. Recent heeft EULAR de aanbevelingen voor de behandeling van Artritis Psoriatica (PsA) met medicijnen aangepast. De vorige versie van de aanbevelingen van EULAR dateerde uit 2019.
De ontwikkeling van de behandeling van PsA
De behandeling van PsA is de laatste jaren verbeterd. We begrijpen de ziekte steeds beter en artsen kunnen het in een eerder stadium herkennen. Ook hebben onderzoekers nieuwe medicijnen ontwikkeld die kunnen helpen bij het verminderen van de klachten. Deze medicijnen kunnen verschillende effecten hebben op het immuunsysteem en de ontsteking in het lichaam verminderen. We hebben ook geleerd dat het belangrijk is om niet alleen naar de gewrichten te kijken, maar ook naar andere problemen die je kunt hebben, zoals huiduitslag. Deze nieuwe kennis is verwerkt in de aangepaste EULAR adviezen over welke medicijnen het beste zijn voor PsA en hoe ze gebruikt moeten worden.
Wat zeggen de adviezen?
De EULAR-aanbevelingen voor de behandeling van PsA met medicijnen bestaan uit 7 algemene principes en 11 specifieke aanbevelingen. Ze zijn bedoeld voor zorgverleners en mensen met PsA. Ze zijn opgesteld op basis van wetenschappelijke bewijzen en advies van een groep van 23 experts uit 19 landen. Voor het eerst zaten er niet alleen experts uit Europa bij, maar ook uit Noord-Amerika, Australië en Japan. De groep bestond uit reumatologen, dermatologen en mensen met PsA (patiëntvertegenwoordigers).
7 principes waar zorgverleners rekening mee moeten houden:
- Indien nodig, werk als arts samen in de behandeling van PsA (multidisciplinaire benadering).
- Richt de behandeling op de beste zorg en op een gezamenlijke beslissing van de arts en de patiënt.
- Wijs de reumatoloog aan als primaire arts. Als er ook huidklachten zijn, dient de reumatoloog samen te werken met de dermatoloog.
- Stel als primaire doel van de behandeling het vergroten van de kwaliteit van leven van mensen met PsA door o.a. ontstekingen te verminderen en de pijn en andere symptomen onder controle te houden.
- Let als arts bij de behandeling van PsA op alle spier- en gewrichtsklachten die mensen met PsA kunnen hebben. Pas de behandeling aan aan de specifieke problemen die mensen hebben.
- Kijk als arts niet alleen naar problemen met spieren en gewrichten, maar ook naar andere problemen zoals huidproblemen, oogklachten en maag- darmklachten. Let ook op andere ziekten die mensen kunnen hebben, zoals overgewicht, hart- en vaatziekten of depressie.
- Houdt als arts rekening met hoe veilig de behandeling is en hoe goed het werkt voor elke individuele persoon (effectief).
11 aanbevelingen:
- Richt de behandeling op het bereiken van remissie of, als alternatief, een lage ziekteactiviteit. Meet regelmatig de ziekteactiviteit en pas de behandeling indien nodig.
- Gebruik voor korte tijd niet-steroïde ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s(non-steroidal anti-inflammatory drug)) om spier- en gewrichtsklachten te verminderen. Geef er eventueel voor een korte tijd injecties met corticosteroïden naast.
- Start daarna snel met een klassieke reumaremmer (csDMARD (conventional disease-modifying antirheumatic drug)) bij mensen met artritis in veel gewrichten en bij mensen met artritis in een of enkele gewrichten maar met slechte vooruitzichten. Methotrexaat heeft de voorkeur als er naast artritis ook huidklachten zijn.
- Stap over naar een biological (bDMARD (biological disease-modifying antirheumatic drug)) als een behandeling met minstens 1 klassieke reumaremmer niet goed aanslaat bij mensen met artritis in 1 of meer gewrichten. Regelmatig wordt een klassieke reumaremmer (zoals methotrexaat) in combinatie met een biological gegeven, maar het is nog niet bewezen dat dit effectiever is.
- Overweeg een Jak remmer bij mensen met artritis in de gewrichten die niet goed reageren op een biological of als een biological niet geschikt is. Over deze aanbeveling is veel discussie geweest vanwege de veiligheidsrisico’s van Jak remmers bij mensen met hart- en vaatziekten. Deze risico’s moeten dus altijd meegenomen in de afweging bij het voorschrijven van een Jak remmer.
- Overweeg een PDE4 remmer (zoals apremilast) bij mensen met een milde vorm van AP waarbij een behandeling met een klassieke reumaremmer niet goed aanslaat en voor wie een biological en een JAK remmer niet geschikt zijn.
- Overweeg een biological bij mensen met een ontstekingen aan de peesaanhechtingen (enthesitis) waarbij ontstekingsremmende pijnstillers of injecties met corticosteroïden niet goed werken.
- Overweeg een Interleukine remmer (IL remmer), een TNF remmer (biologicals) of een JAK remmer bij mensen met klachten aan de wervelkolom waarbij ontstekingsremmende pijnstillers niet goed werken.
- Houd bij de keuze van de behandeling rekening met de specifieke symptomen anders dan spier- en gewrichtsklachten. Bij mensen met huidklachten heeft een IL remmer de voorkeur en bij mensen met oogontstekingen een anti-TNF-monoklonaal antilichaam.
- Overweeg om over te stappen naar een andere biological of Jak remmer als een biological of Jak remmer niet goed werkt of als iemand veel bijwerkingen heeft.
- Overweeg bij mensen in blijvende remissie om de dosering van reumaremmers te verlagen.
Meer lezen
Wil je meer informatie over de aanbevelingen van EULAR? Dan vind je hier het volledige artikel met aanbevelingen voor de behandeling van artritis psoriatica met medicijnen.
Meer informatie over artritis psoriatica vind je op de website van de Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland: